Sự bùng nổ của virus corona đang gây ra làn sóng dữ dội không kém ở nơi xa xôi khác là nước Pháp.
Những nạn nhân gốc Á, người châu Á đang sinh sống và học tập ở Pháp bị kỳ thị, ghẻ lạnh, thóa mạ vì virus Vũ Hán. Các nạn nhân đã đồng loạt lên tiếng. Hashtag #JeNeSuisPasUnVirus (tôi không phải virus) vươn lên đứng đầu các trang mạng xã hội.
“Tôi không phải virus”
Kể từ khi dịch bệnh virus corona lan rộng, những người gốc Á ở Pháp bị cuốn vào vòng oan nghiệt của nạn “phân biệt chủng tộc chống Á” mới. Một lần nữa, họ bị bêu riếu trên mạng xã hội, xa lánh ở nơi công cộng, trên phương tiện giao thông công cộng, lòng thù hận gia tăng vì con virus lạ ở bên kia lục địa.
Từ khóa “Tôi không phải virus” xuất hiện hàng đầu trong mục tìm kiếm trên mạng xã hội. Trang nhất các mặt báo Pháp cũng xuất hiện các tiêu đề cảnh báo cấp tốc vì virus Vũ Hán, như đổ thêm dầu vào lửa.
Các nạn nhân gốc Á đồng loạt lên tiếng. Một trong những bài đăng gây chú ý nhất là của cô gái gốc Á ẩn danh.
“Chiều nay (27/1) lúc 15h, tôi đang đi xe bus tuyến số 8 đến Marguente thì trở thành nạn nhân phân biệt chủng tộc bởi một nhóm các cô gái trẻ người Pháp. Tôi nghe thấy họ cười cợt tôi”, cô gái viết trên Facebook tối cùng ngày.
“Một cô gái nói ‘gọi bệnh nhân corona là gì nhỉ? Người Trung Quốc à? Trong khi một cô bạn nhắc ‘nói nhỏ thôi không nó nghe thấy”’.
Cô gái bị các bạn Pháp chọc quê mái tóc và cười đùa phân biệt chủng tộc với người châu Á, đặc biệt là lấy virus corona ra để đùa cợt. “Dù không phải người Trung Quốc, nhưng việc đó thật sự khiến tôi buồn”.
Bài đăng của cô gái gốc Á đăng kèm hình một người cầm tấm bảng với dòng chữ #JeNeSuisPasUnVirus như lời kêu cứu gửi đến mọi người.
Trên mạng xã hội Twitter, nhiều người lập tức chia sẻ những câu chuyện bị phân biệt tương tự trên đất Pháp. Họ cùng để hashtag #JeNeSuisPasUnVirus và #coronavirus. Bị lăng mạ, sỉ nhục là những cảm xúc chung của các nạn nhân như cô gái gốc Á trên.
Định kiến trong truyền thông
 |
| Truyền thông Pháp phân biệt chủng tộc. Ảnh: Twitter. |
“Không, người gốc Hoa không phải là người bệnh nhiễm virus corona! Chúng tôi không phải là virus!”, phần thông tin của Hiệp hội Thanh niên Trung Quốc tại Pháp (AJCF) được cập nhật trên Facebook hôm 25/1.
Cùng ngày, tờ nhật báo hàng đầu của Pháp, Courrier Picard, xuất bản ấn phẩm với nội dung nổi bật trên trang nhất “Chinese Coronavirus – Yellow Alert” (Virus corona Trung Quốc – Báo động Vàng). Bên trong là bài xã luận khác với tiêu đề “Nguy hiểm màu vàng?”.
AJCF lập tức phải đối vì các thuật ngữ “màu vàng” – màu da và “mối họa” – vốn chỉ cuộc xâm lược của châu Á, ám chỉ việc phân biệt chủng tộc đối với cộng đồng châu Á.
Tờ Courrier Picard sau đó đã thừa nhận đặt tiêu đề không phù hợp, theo Europe 1.
“Bạn đã ăn dơi chưa?”
“Tôi chia sẻ câu chuyện và hashtag của một người ẩn danh (Huyền Trân) để tránh sự quấy rối và phân biệt chủng tộc với người châu Á”, tài khoản Twitter của Amandine Gay, nhà nữ quyền kiêm đạo diễn, diễn viên người Pháp gốc phi. Bài đăng của bà được hàng nghìn người chia sẻ lại.
“Không phải vì tôi là người Trung Quốc mà tôi có virus”, Yiyi, người Trung Quốc bán thuốc lá ở Paris, khảng khái nói. “Vài ngày trước, trên đường phố, tôi gặp một nhóm bạn trẻ hỏi tôi rằng tôi đã từng ăn dơi chưa... Tôi cảm thấy rất tệ”.
Yiyi, một phụ nữ Trung Quốc trẻ, kiếm kế sinh nhai ở Paris, gần như đã nổi loạn trên Facebook vì bị ghẻ lạnh những ngày gần đây. “Trên đường, mọi người hỏi ‘bạn có bị nhiễm virut không’ rồi tránh xa tôi ra, nhìn tôi với ánh mắt kỳ thị, hỏi tôi có ăn món này hay món kia không”, Yiyi tỏ vẻ mệt mỏi, theo hãng tin La Chaîne Info. “Những kẻ phân biệt chủng tộc nhân cơ hội tuyệt vời này để xúc phạm bạn”.
Trong nhóm cộng đồng châu Á, Yiyi đọc được những câu chuyện tương tự của những người như cô.
 |
| Nhiều đồn đoán món súp dơi là khởi phát của dịch bệnh virus corona. Ảnh: Twitter. |
“Sáng nay, một đồng nghiệp mà tôi không biết là ai, đang trò chuyện với một đồng nghiệp khác mà tôi cũng không biết nốt thì tôi đi qua chỗ họ. Một người hé ầm lên ‘Không phải anh nên đeo mặt nạ sao”, một người bị sốc bởi cảnh phân biệt ngay nơi làm việc kể lại.
“Anh không biết virus Trung Quốc à? Không xem tin tức à?”. Những đồng nghiệp bắt đầu phá lên cười. “Tôi thực sự không mong đợi điều đó”.
Đến nay, virus corona đã giết chết 170 người và khiến gần 7.800 người nhiễm bệnh ở Trung Quốc. Dịch bệnh thật sự gây ra một cuộc hoảng loạn với cộng đồng châu Á ở Pháp, với việc bị phân biệt chủng tộc.
Pháp ghi nhận 3 trường hợp viêm phổi do virus corona và đã cách ly các nạn nhân. Tuy nhiên, sự phân biệt vẫn lan rộng ra mọi ngả đường, nhà ga tàu điện ngầm và mạng xã hội.
Hiệp hội Thanh niên Trung Quốc tại Pháp (AJCF) đã thành lập một hòm thư điện tử để thu thập lời trần tình của các nạn nhân bị kỳ thị.
“Chúng tôi đã nhận được rất nhiều thư và đang tổng hợp để phác họa được mức độ nghiêm trọng của sự việc”, Laetitia Chhiv, chủ tịch của hiệp hội, cho biết. “Những tình huống khá giống nhau, chủ yếu xảy ra ở Île-de-France (vùng thủ đô của nước Pháp, gồm 8 tỉnh trong đó có Paris). Chúng tôi nhận được nhiều phản hồi về quấy rối trong trường học. Các nhà hàng châu Á hiện doanh thu đã giảm mạnh”.
AJCF kêu gọi truyền thông Pháp “đưa mọi thứ về đúng vị trí của nó” và “chấm dứt mối quan tâm phi lý của mọi người”.
