* Câu chuyện của phóng viên Hadlee Simons, Android Authority về một chiếc điện thoại giá rẻ sử dụng KaiOS, thiết bị "lai" giữa di động cơ bản và smartphone, đang khá thịnh hành ở Ấn Độ.
Nếu như chiếc smartphone rẻ nhất vẫn là quá đắt với bạn, có nhiều lựa chọn khác có giá rẻ hơn và cung cấp một số tính năng như điện thoại thông minh. Những chiếc điện thoại lai giữa cơ bản và thông minh, sử dụng hệ điều hành KaiOS là một ví dụ.
KaiOS thực tế là hệ điều hành phổ biến thứ 2 tại Ấn Độ, hỗ trợ các điện thoại cơ bản, có bàn phím nhưng vẫn có các ứng dụng thiết yếu. Đây cũng là hệ điều hành trên chiếc Nokia 8110 4G, từng được bán ở Việt Nam năm 2018.
| MTN Smart S là điện thoại giá rẻ sử dụng hệ điều hành KaiOS, nhiều tính năng hơn một chút so với điện thoại cơ bản. |
Tôi đã sử dụng chiếc MTN Smart S, điện thoại chạy KaiOS vừa ra mắt với giá khoảng 17 USD (gần 400.000 đồng) như một thiết bị liên lạc chính. Kể cả khi so sánh với những điện thoại khác dùng KaiOS, thông số của MTN Smart S cũng không ấn tượng.
Nó có một con chip 2 nhân 1,3 GHz, kết nối 3G, màn hình 2,4 inch không cảm ứng, 256 MB RAM và bộ nhớ 512 MB. Tuy nhiên nó vẫn có pin 2.000 mAh, 2 SIM, camera 1,2 MP ở mặt trước và sau. Về mặt kết nối, chiếc điện thoại này có Wi-Fi, chia sẻ Wi-Fi, Bluetooth và GPS, không tệ nếu xét về giá.
Thiết lập dễ dàng, ứng dụng đáp ứng cơ bản
Quá trình thiết lập chiếc điện thoại này rất đơn giản. Bạn chỉ cần chọn ngôn ngữ, bàn phím và đăng ký tài khoản KaiOS nếu muốn tính năng tìm thiết bị. Bạn cũng có thể nhập danh bạ từ Google thông qua ứng dụng danh bạ.
Thao tác sử dụng máy cũng rất đơn giản. Máy có các nút điều hướng, đồng thời là nút bật nhanh tính năng như camera, mở cài đặt. Các nút khác như bấm gọi hay từ chối cuộc gọi cũng quá quen thuộc. Nút lên trên bàn phím còn giúp mở nhanh mục tắt, bật các kết nối.
 |
| Thao tác trên chiếc điện thoại này khá dễ hiểu với một loạt nút cứng. |
KaiOS cũng có một trung tâm thông báo, tổng hợp các tin nhắn, cuộc gọi nhỡ và thông báo từ những ứng dụng. Đây là một tính năng gần giống với smartphone, phù hợp với những người bắt đầu làm quen với hệ điều hành smartphone.
Tuy nhiên, ấn tượng tốt nhất của tôi đến từ khả năng hỗ trợ ứng dụng của chiếc điện thoại này. Tất nhiên, tôi đang nói đến những ứng dụng thiết yếu nhất: WhatsApp, YouTube, Google Assistant và Google Maps.
WhatsApp là ứng dụng nhắn tin rất quan trọng với người dùng ở châu Phi hoặc Ấn Độ. YouTube trên chiếc điện thoại này về cơ bản là một phiên bản web di động. Nó bị cắt một số tính năng như tải video, chỉnh chất lượng hay chế độ đen, nhưng đó là điều dễ hiểu đối với điện thoại màn hình bé như thế này. Tôi vẫn có thể mở được danh sách nhạc mình thích trên chiếc điện thoại này và thế là đủ.
 |
| Ứng dụng YouTube đủ để nghe nhạc hay xem video cơ bản. |
Ứng dụng bản đồ cũng vậy, không phức tạp như ứng dụng trên Android nhưng đủ tính năng cơ bản như tìm kiếm địa điểm, xem bản đồ. Tuy nhiên máy mất khá lâu, có khi đến vài phút để nhận biết được địa điểm thay vì vài giây như smartphone. Bạn cũng không thể tải bản đồ về, đây là một điều đáng tiếc bởi có nhiều vùng thậm chí còn không có sóng di động.
Ứng dụng ấn tượng nhất trên KaiOS có lẽ là Google Assistant, với đủ các chức năng cơ bản của Assistant như trên điện thoại Android hay Google Home. Bạn có thể đặt câu hỏi, ra lệnh gửi tin nhắn, mở nội dung trên YouTube và làm nhiều thứ khác với ứng dụng này. Dù thiếu khả năng thao tác với một số ứng dụng như WhatsApp, tôi vẫn thích dùng Assistant để tìm kiếm hơn là mở trình duyệt và tìm.
Ngoài ra, còn nhiều tính năng mà tôi không nghĩ là sẽ được trang bị trên hệ điều hành KaiOS như ngăn trình duyệt theo dõi thói quen sử dụng, cập nhật qua mạng OTA, tìm kiếm thiết bị… Các tính năng này đủ để khiến KaiOS trở nên thú vị hơn.
MTN hứa hẹn thời gian sử dụng 2-5 ngày mỗi lần sạc pin, nhưng thực tế tôi dùng được khoảng 1,5 ngày mỗi lần sạc. Nếu đi xa, từ 2-3 ngày, tôi sẽ không trông đợi vào chiếc điện thoại này đủ pin mà không cần sạc.
Đây không phải là một chiếc smartphone
Tôi phải thường xuyên nhắc mình rằng đừng trông đợi nhiều ở chiếc điện thoại này với giá quá rẻ, nhưng cuối cùng nó vẫn có nhiều thiếu sót và khiến tôi nhận ra đây không phải smartphone.
Đầu tiên, bạn không thể làm nhiều việc cùng lúc, ngoại trừ nghe nhạc khi dùng các ứng dụng khác. Nếu tôi đang nghe nhạc trên YouTube, cần mở tin nhắn ra để trả lời và quay lại, tôi sẽ phải tìm kiếm clip đang nghe từ đầu. Chuyển đổi giữa các ứng dụng như Facebook và trình duyệt cũng khiến cả 2 tải lại từ đầu.
 |
| Ngoại trừ ấn tượng với Google Assistant, KaiOS thiếu rất nhiều tính năng cơ bản của một hệ điều hành smartphone. |
Bạn cũng không có được chức năng chép/dán như smartphone. Đây là chức năng cần thiết với trình duyệt nhắn tin như WhatsApp, bởi đôi lúc bạn sẽ cần chép tin nhắn từ WhatsApp và dán, tìm kiếm trong trình duyệt.
Trình duyệt web cũng rất thất vọng, bởi nó không cho duyệt theo tab, không cho lưu trang để đọc khi mất mạng. Đối với các dịch vụ trên web, tôi có thể đọc Instagram hay Reddit, nhưng không xem được Netflix.
Ứng dụng nghe nhạc, xem phim trên chiếc điện thoại này cũng rất cơ bản, còn xa mới bằng được ứng dụng trên smartphone. Ví dụ như ứng dụng nghe nhạc, bạn không thể tạo danh sách nhạc mà chỉ lựa chọn được các thông tin như nghệ sĩ, album hoặc chạy tự động.
Kho ứng dụng của KaiOS cũng rất phân mảnh, bởi các nhà sản xuất đều có thể thay thế bằng kho ứng dụng của riêng mình. Do vậy kho ứng dụng của JioPhone, điện thoại KaiOS phổ biến nhất sẽ không có trên MTN Smart S và ngược lại.
Một điểm trừ nữa là điện thoại này sạc khá chậm. Đây sẽ là điểm khó chịu nếu bạn chỉ có duy nhất chiếc điện thoại này mà lại đang cần gấp.
Phần cứng yếu thì KaiOS cũng ‘bó tay’
Sự kết hợp giữa KaiOS và phần cứng của chiếc điện thoại này mang lại nhiều vấn đề, và tôi có cảm nhận rằng vấn đề đến từ phần cứng hơn là từ hệ điều hành.
Đầu tiên, trải nghiệm gõ phím đã khó chịu do giật. Có thể cảm nhận rõ độ giật khi dùng WhatsApp hoặc gõ phím trong trình duyệt: khi vào phần nhập liệu và gõ quá nhanh, chỉ có các số hiện ra. Bạn sẽ phải chờ vài giây sau khi vào phần nhập liệu để đảm bảo máy đã nhận biết và chuyển sang các chữ.
 |
| Phần cứng quá yếu khiến trải nghiệm chiếc điện thoại này rất tệ, đặc biệt là khi nhắn tin. |
Có lúc tôi còn thấy tin nhắn đang nhập trong WhatsApp tự dưng biến mất. Mặc dù lỗi này không xuất hiện ở ứng dụng nào khác, nó vẫn gây khó chịu khi WhatsApp là ứng dụng được quan tâm nhất trên chiếc điện thoại này. Tính năng dự đoán từ cũng không mấy tác dụng.
Việc nhập chữ có khả năng sẽ được cải thiện trong tương lai, khi Google đem tính năng nhập bằng giọng nói lên KaiOS. Nó chỉ cần hoạt động tốt bằng một nửa Google Assistant là đủ rồi.
Việc sử dụng thông thường cũng không tránh khỏi lag. Thoát từ ứng dụng ra màn hình chính, duyệt web hay Twitter đều bị giật. Chỉ có những ứng dụng của Google là hoạt động ổn, và những thao tác khác như mở ứng dụng hay duyệt danh sách ứng dụng cũng đỡ hơn.
Với bộ nhớ trong và RAM quá thấp, máy báo hết bộ nhớ ngay từ ngày đầu tiên tôi sử dụng. Mới chỉ cài đặt một ứng dụng, lướt web một lúc và nhập danh bạ vào, máy đã báo bộ nhớ gần đầy, thực sự rất thất vọng. Nền tảng này cũng không cho phép chuyển dữ liệu ứng dụng lên thẻ nhớ microSD.
Việc hệ thống báo RAM thấp liên tục cũng khó chịu gần như vậy. Chỉ cần lướt web một thời gian, ứng dụng sẽ đột ngột đóng lại bởi những trang web hiện đại cũng là quá nặng với chiếc điện thoại này.
Những trải nghiệm trên khiến chiếc MTN Smart S trở thành một trong những điện thoại tệ nhất tôi từng dùng. Thực sự là dùng một chiếc điện thoại cơ bản còn nhanh và thoải mái hơn. Tôi từng chờ đợi chiếc điện thoại này để mua cho một người họ hàng lớn tuổi, nhưng tôi thấy mình đúng khi cuối cùng lại lựa chọn Nokia 105.
Có lẽ chiếc điện thoại này sẽ phù hợp với những nước đang phát triển, nơi mà 17 USD tương đương với tiền ăn cả tuần. Với mức giá đó, việc máy được trang bị WhatsApp cùng những tính năng thông minh khác là rất thuyết phục.
Bạn cũng có thể dùng nó để thay cho một chiếc điện thoại cơ bản, nhưng có nhiều tính năng hơn. Tất nhiên, hãy chuẩn bị tinh thần cho những thông báo hết bộ nhớ liên tục và trải nghiệm gõ phím khổ sở.
