Một nhóm các nhà nghiên cứu đến từ nhiều trường đại học tại Nhật Bản đã dùng siêu máy tính, mô phỏng vật lý thiên văn nhanh nhất thế giới để phát triển hệ thống trí thông minh nhân tạo (AI) có khả năng dự đoán kết cấu vũ trụ. Nhóm nghiên cứu hy vọng bản mô phỏng này sẽ giải mã những bí ẩn xung quanh vật chất tối bấy lâu nay.
Với tên gọi “Bản mô phỏng tối” (Dark Emulator), AI này sẽ phân tích, giải mã khối dữ liệu vật lý thiên văn khổng lồ, sử dụng thông tin đã qua xử lý để xây dựng những mô phỏng về vũ trụ.
Bản mô phỏng dựa trên cơ sở dữ liệu khổng lồ, chứa thông tin tích góp từ rất nhiều kính thiên văn đặc biệt nằm trên khắp thế giới, sau đó so sánh dữ liệu này với những gì dựa trên các học thuyết xung quanh nguồn gốc vũ trụ.
 AI mới mang hy vọng của giới vật lý thiên văn: Vẽ lại hình hài của vũ trụ. Ảnh: Scitechdaily. |
Mô phỏng về cơ bản sẽ minh họa toàn bộ vũ trụ, bao gồm từng góc cạnh của nó, dựa trên thuyết Big Bang và quá trình giãn nở nhanh chóng diễn ra sau đó.
“Chúng tôi mất ba năm xây dựng cơ sở dữ liệu cực khủng bằng siêu máy tính, nhưng bây giờ chúng tôi có thể tạo lại nó trên máy tính xách tay chỉ trong vài giây. Đây thực sự là tiềm năng lớn của ngành khoa học dữ liệu”, Takahiro Nishimichi, trưởng nhóm nghiên cứu, nói trên Phys.Org.
“Với kết quả này, tôi hy vọng chúng ta có thể khám phá bí ẩn lớn nhất của nền vật lý hiện đại, tìm ra chìa khóa về năng lượng tối”, ông nói. Từ những hiểu biết tổng quát về vũ trụ học, các nhà khoa học có thể lần ra các giả thuyết tiến bộ hơn về cách thức vật chất tối hoạt động.
Giới khoa học hiện cho rằng phần lớn vũ trụ được tạo thành từ vật chất tối. Khái niệm “không gian” có thể không chỉ đơn giản là khoảng trống như chúng ta từng nghĩ, mà ở đó gồm rất nhiều các hạt vật chất mang năng lượng, song đến nay, nhân loại vẫn chưa thể quan sát trực tiếp.
 |
| Khái niệm "Khoảng không" không phải thực sự không có gì như trước giờ ta vẫn nghĩ. Ảnh: Amino. |
Chỉ thông qua khoa học, quan sát và các kết quả đo lường, người ta vẫn chưa thể chứng minh được sự tồn tại của vật chất tối. Điều này khiến giới vật lý thiên văn vật lộn để đưa ra giả thuyết thống nhất về vũ trụ.
Làm thế nào để dung hòa được Thuyết Big Bang, Nguyên lý bất định của Heisenberg, Thuyết tương đối của Einstein và Định luật Newton về nhiệt động lực học với cơ học lượng tử hiện đại cùng các lý thuyết năng lượng tối?
Hệ thống AI "Bản mô phỏng tối" không chỉ phân tích dữ liệu, nó còn học lại mỗi mô phỏng mà nó tạo ra và sử dụng đầu ra để cung cấp dữ liệu cho lần lặp tiếp theo.
 |
| Những khả năng như dịch chuyển tức thời có thể xảy ra một khi bí ẩn vật chất tối được giải đáp. Ảnh: Amino. |
Nó thực hiện điều này bằng cách phân tích những “đường gân” vô hình giữa các thiên hà và mã hóa lại để tạo ra các mô phỏng chính xác hơn.
Công nghệ này giúp các nhà khoa học định nghĩa chính xác vật chất tối là gì hay năng lượng tối hoạt động như thế nào. Điều này chắc chắn sẽ mở ra bước đột phá lớn trong sự hiểu biết của con người về câu hỏi: Vũ trụ thực sự trông như thế nào?
Trong tương lai, những hiểu biết rõ ràng về năng lượng tối có thể mang đến vô số phát minh công nghệ khoa học viễn tưởng tưởng như xa vời như du hành thời gian hay dịch chuyển tức thời... Đó là điều tất yếu nhưng chỉ xảy ra trong trường hợp vật chất tối thực sự tồn tại.
