Khi hình ảnh nhạy cảm của tlinh lan truyền trên mạng xã hội ngày 8/12, một tài khoản bình luận: “Cuối cùng, nữ quyền chỉ là nội dung làm nhạc của cô ấy thôi”. Bình luận kể trên được đưa ra dưới bài viết có tiêu đề: “tlinh, hành trình nữ quyền của cô đang bị phủ nhận” của một fanpage khá nổi tiếng.
Bài viết đó đã nhận được hàng nghìn tương tác kèm theo đó là những ý kiến trái chiều. Phần nhiều trong số đó tiếc nuối cho những thành tích tlinh đã có được trong suốt năm qua để rồi chính cô dường như lại có hành động phủ nhận tất cả.
Chủ quyền nữ quyền khác biệt
Theo Human Rights Careers, chủ nghĩa nữ quyền có nhiều định nghĩa tùy thuộc vào mỗi người. Nhưng trong một khuôn khổ đơn giản, nữ quyền là niềm tin vào sự bình đẳng xã hội, kinh tế và chính trị giữa hai giới. Không ai bị từ chối một số quyền nhất định - chẳng hạn bầu cử, giữ chức vụ chính trị và làm việc bên ngoài gia đình - vì giới tính của họ.
Tuy nhiên, Human Rights Careers nhấn mạnh chủ nghĩa nữ quyền vượt xa các quyền cơ bản và tìm kiếm những thay đổi văn hóa sâu sắc hơn như chấm dứt phân biệt giới tính, áp bức xen kẽ dựa trên giới tính, chủng tộc, tình dục và giai cấp.
Về cốt lõi, chủ nghĩa nữ quyền là niềm tin phụ nữ xứng đáng được hưởng các quyền và tự do bình đẳng về xã hội, kinh tế và chính trị. Trong những năm qua, chủ nghĩa nữ quyền tập trung vào các vấn đề như quyền bầu cử, tự do sinh sản và tình dục cũng như trả lương bình đẳng. Chủ nghĩa nữ quyền cũng khám phá phân biệt chủng tộc, chuẩn mực giới tính, sự tự thể hiện và nhiều hơn thế.
Trong âm nhạc của tlinh, chủ nghĩa nữ quyền được thể hiện rõ rệt nhưng với góc nhìn khá mới mẻ so với các sản phẩm âm nhạc đã ra mắt trước đó ở thị trường nhạc Việt. Nữ quyền trong âm nhạc tlinh không hô hào, gồng gánh mà nhẹ nhàng, mềm mại và nữ tính.
Chẳng hạn ở Gái độc thân, như tiêu đề bài hát, nhân vật chính là một cô gái độc thân. Độc thân nhưng không buồn bã, đau khổ mà vui vẻ tận hưởng điều đó, tự tin với những gì mình đang làm và tự chủ cuộc sống. Bài hát này sau đó xuất hiện trong chiến dịch ủng hộ nữ quyền của một nền tảng nghe nhạc nổi tiếng bên cạnh những tên tuổi đình đám thế giới.
Ngay cả sự nũng nịu, mềm yếu cũng là điều đáng tự hào của phụ nữ. Đó là thông điệp trong sản phẩm của tlinh. |
Tới album ái và đặc biệt ca khúc nữ siêu anh hùng, quan điểm nữ quyền khác biệt của tlinh càng rõ nét.
“Dù là nữ siêu anh hùng, vẫn sẽ làm nũng khi em ở bên anh / Dù là một nữ siêu nhân, vẫn ngẫn khi em ở bên anh / Em sẽ giải cứu thế giới khi thế giới gọi/ Nhưng vẫn cần về bên anh mỗi tối”.
Nữ quyền với nhiều người là phải mạnh mẽ, đấu tranh. Nhưng trong âm nhạc của tlinh, chính những điều thường được xem như “điểm yếu” của phụ nữ, chẳng hạn tình yêu hay làm nũng cũng là điểm mạnh.
Kể cả là siêu nhân giải cứu thế giới, phụ nữ vẫn được quyền “làm nũng”, “ngẫn” khi ở bên người trân trọng mọi thứ của họ. Nữ quyền với tlinh là được sống trọn vẹn là chính mình và mọi thứ thuộc về bản thân đều đáng tự hào.
“Cảm ơn tlinh vì một bài hát quá hay về sự nữ tính và nữ quyền tích cực. Mình là nam nhưng rất bất bình với việc nhiều người cứ nghĩ nữ quyền là bắt phụ nữ chỉ được theo hình tượng mạnh mẽ, độc lập. Yêu đương và làm nũng là yếu đuối. Không. Nữ quyền không phải để đưa phụ nữ từ một cái khuôn cũ vào một cái khuôn mới cũng chật hẹp không kém. Nữ quyền không phải ép phụ nữ chỉ được mạnh mẽ và độc lập, cũng không ép phụ nữ phải từ bỏ những sở thích như nấu ăn, chăm sóc chồng con hay những người muốn làm nội trợ. Nữ quyền là để phụ nữ có nhiều sự lựa chọn hơn, cho họ được quyền chọn làm một người phụ nữ theo sở thích và ý muốn của họ”.
Trên đây là bình luận nhận được nhiều lượt thích về MV nữ siêu anh hùng. Điều đó cho thấy nữ siêu anh hùng của tlinh đã lan tỏa mạnh mẽ thế nào tới nhận thức về nữ quyền của khán giả.
Ái của tlinh chỉn chu về chất lượng âm nhạc, concept, hình ảnh với chiến lược truyền thông bài bản. Thông điệp của sản phẩm này đã truyền cảm hứng cho rất nhiều khán giả. Nhờ thế, tlinh với album ái được đánh giá là một trong những gương mặt tiêu biểu nhất Vpop năm qua.
Nữ quyền chỉ có trong âm nhạc?
Trong một bài phỏng vấn, tlinh cũng nhấn mạnh qua sản phẩm âm nhạc cô muốn đưa ra góc nhìn khác về tình dục và sự nữ tính. Theo nữ ca sĩ, cả 2 điều đó đều không đáng xấu hổ và phụ nữ có thể chấp nhận nó như lẽ tự nhiên.
Và chỉ đến khi tranh luận liên quan đến tấm hình phản cảm nổ ra, khán giả mới đặt ra vô vàn câu hỏi xoay quanh thông điệp âm nhạc của tlinh.
Cụ thể, trong hình ảnh đang gây tranh luận, tlinh có hành động khá nhạy cảm với stylist Tigre. Đáng nói, Tigre mặc chiếc áo phông in hình thân thể phụ nữ diện bikini. Khi Tri thức (Znews) liên hệ về tranh cãi trên, đại diện của tlinh từ chối trả lời.
Hành động của tlinh được nhiều khán giả nhận xét phản cảm. Họ cũng đặt câu hỏi hình ảnh của giọng ca Gái độc thân có đang hạ thấp phụ nữ, tức đi ngược thông điệp nữ quyền được tlinh xây dựng trong âm nhạc hay không.
Hình ảnh gây tranh cãi và được cho là hạ thấp phụ nữ của tlinh. |
Cộng động mạng bình luận về hình ảnh của tlinh: “Cái ảnh này nếu thay vào là đàn ông thì cũng phản cảm. Ủng hộ nữ quyền có nhiều cách và nhiều người vẫn đang làm mà không hề phản cảm. Làm việc đúng, cũng phải lựa cách làm cho đúng”, “Hãy nhận đó là phong cách hay gì đó chứ đừng nói nữ quyền. Nữ quyền hướng tới sự công bằng về tri thức, giới tính, các quyền khác chứ đâu phải mấy trò này. Một người chuyên nói nữ quyền lại yêu mấy bạn hạ thấp phụ nữ”.
Khi hình ảnh gây tranh luận, nhiều khán giả cũng nhắc tới việc tlinh hẹn hò rapper Wxrdie. Tháng 10, khi ra mắt MV mới, Wxrdie đã ghim một bình luận về body của Jennie (BlackPink). Đáng nói, Jennie không hề liên quan đến sản phẩm cũng như nam rapper. Năm 2021, rapper này cũng có mô tả khiếm nhã về thành viên nhóm BlackPink.
Đương nhiên, hành động của Wxrdie không liên quan đến tlinh. Nhưng việc một nữ ca sĩ hướng đến chủ nghĩa nữ quyền, trong khi bạn trai nhiều lần thiếu tôn trọng phụ nữ vẫn khiến khán giả không hài lòng.
Từ đây, khán giả thắc mắc liệu thông điệp nữ quyền xuất phát từ tư duy của tlinh hay đó đơn giản chỉ là concept do một ê-kíp chuyên nghiệp làm nên trong âm nhạc mà thôi. Đương nhiên việc xây dựng concept thế nào không sai, nhất là khi nghệ thuật tách biệt đời tư.
Và trở lại tấm ảnh nói trên, một số khán giả cũng bênh vực nó chỉ là khoảnh khắc đùa vui đơn giản giữa tlinh với bạn thân. Nó không đại diện cho tư tưởng của nữ ca sĩ.
Dẫu vậy, không thể phủ nhận, nếu không có những ồn ào đời tư, thông điệp âm nhạc của tlinh có lẽ sẽ càng trọn vẹn, ý nghĩa hơn.
Cuốn sách đáng đọc về âm nhạc
Những nốt nhạc tỉnh thức ghi lại những khám phá của tác giả Tricia Tunstall, và những nỗ lực làm sáng tỏ khả năng gần như kỳ diệu của El Sistema để truyền cảm hứng cho mọi người. Shout! The Beatles: Hơi thở thời đại của thế kỷ 20 viết về ban nhạc The Beatles từ những ngày đầu mơ mộng, đến đỉnh cao của vinh quang; giai đoạn thoái trào với nhiều thông tin, sự kiện thú vị.
Wham! - George & tôi: Hồi kí, Nhạc cổ điển: Những mảnh ghép sắc màu, Beethoven - Bản nhạc đam mê là những cuốn sách dành cho độc giả yêu âm nhạc tìm hiểu về những nhóm nhạc nổi tiếng thế giới cũng như có thêm góc nhìn mới mẻ, gần gũi về nền âm nhạc cổ điển.