Lewis, giáo sư về kiểm soát vũ khí tại Viện Nghiên cứu Quốc tế Middlebury ở Monterey, California, đang theo dõi Google Maps với một nhóm nghiên cứu gồm các sinh viên mà ông hướng dẫn trong một dự án phân tích hình ảnh chụp từ không gian.
Ông và nhóm của mình nhận ra điều gì đang xảy ra: một đơn vị thiết giáp của Nga đang tiến về biên giới với Ukraine.
 |
| Google Maps hiển thị các tuyến đường bị đóng gần Kharkiv. Ảnh: The Washington Post. |
Bằng cách kết hợp thông tin giao thông của Google Maps với hình ảnh từ radar, Lewis và nhóm của ông nhận ra một cuộc tấn công đang diễn ra vài giờ trước khi tin tức được công khai và từ cách xa hàng nghìn dặm ở California. Nga đã chính thức tuyên bố tấn công Ukraine vào 24/2.
“Trước đây, chúng ta sẽ phải dựa vào phóng viên để cập nhật tình hình, nhưng ngày nay, bạn có thể mở Google Maps và nhìn thấy người dân đang sơ tán khỏi Kyiv”, ông Lewis nói.
Ông Lewis đã chứng minh rằng công nghệ đang giúp những người ở xa có thể cập nhật tình hình chiến sự Nga - Ukraine trong thời gian thực. Và trong một số trường hợp, Google Maps đang trở thành công cụ giúp đỡ những người dân.
Hôm 24/2, Đại sứ quán Ấn Độ tại Ukraine đã khuyến cáo người dân và sinh viên nước này sử dụng Google Maps để tìm kiếm các hầm trú bom xung quanh.
Google Maps và các ứng dụng bản đồ khác theo dõi vị trí của điện thoại di động trong thời gian thực để cảnh báo tình trạng tắc đường hoặc tai nạn ô giao thông. Nhưng trong những năm qua, các công ty đã cập nhật các tính năng khác như cảnh báo khẩn cấp và thiên tai giúp người dùng tránh nguy hiểm.
Google cũng đã cho ra đời những tính năng như “cảnh báo xả súng”, cũng như “Cảnh báo SOS” để “giúp người dùng dễ dàng tiếp cận các thông tin khẩn cấp hơn”, công ty cho biết.
Dữ liệu giao thông trên Google Maps vào đêm 24/2, vài giờ sau cuộc tấn công đầu tiên vào Ukraine, cho thấy các con đường gần Kharkiv bị đóng, giao thông bị đình trệ trên các tuyến đường rời thủ đô Kyiv.
Hiện Google từ chối đưa ra bình luận về việc sử dụng Maps để theo dõi các hoạt động liên quan đến cuộc tấn công vào Ukraine.
 |
| Các trục đường từ thủ đô Kyiv đi về phía Tây được hiển thị bằng màu nâu, chứng tỏ mật độ phương tiện cao. |
Công ty không xác nhận liệu ứng dụng Bản đồ của họ có hiển thị bất kỳ cảnh báo SOS nào ở Ukraine hay không hoặc liệu nó có hiển thị danh sách các hầm trú bom ở nước này hay không. Tuy nhiên, Google Maps nó cung cấp thông tin về các ga tàu điện ngầm, một số trong số đó đang được sử dụng làm nơi trú ẩn.
Tại Monterey, Lewis và nhóm của ông đã nhìn thấy hình ảnh radar cho thấy một đơn vị xe vũ trang của Nga đang tập trung gần Belgorod.
“Nhờ quan sát ảnh vệ tinh, cũng như phân tích dữ liệu về giao thông, chúng tôi có thể phỏng đoán được tình hình ở dưới mặt đất”, ông Lewis giải thích.
Steve Blank, một giảng viên tại Trung tâm Gordian Knot của Đại học Stanford về An ninh Quốc gia, cho rằng sự phổ biến của các ứng dụng bản đồ, cùng với mạng xã hội đã giúp người dân nắm bắt được thông tin về những gì đang diễn ra trên mặt đất, những thông tin mà trước đây chỉ có chính phủ mới có.
“Tuy nhiên, có nhiều cách để cắt đứt Internet và các dịch vụ di động. Hiện ta vẫn chưa chắc chắn được quân đội sẽ làm gì tiếp theo”, ông Blank cho hay.
