Theo tờ South China Morning Post, một số nội dung trong dự thảo Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng 2019, được Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ thông qua ngày 24/5, ủng hộ lãnh đạo Lầu Năm Góc tăng cường các hoạt động trao đổi quốc phòng với Đài Loan.
Theo dự luật, quân đội Mỹ nên tham gia các cuộc tập trận "phù hợp" của Đài Loan, cụ thể là cuộc tập trận Hán Quang hàng năm. Văn bản này cũng ủng hộ Lầu Năm Góc mời Đài Loan tham dự tập trận do Mỹ tổ chức. Những nội dung này được hé lộ trong một báo cáo Thượng viện vào ngày 5/6.
 |
| Phần diễn tập bắn đạn thật của cuộc tập trận thường niên Hán Quang đã bắt đầu vào ngày 7/6. Ảnh: Reuters. |
Đạo luật Ủy quyền quốc phòng 2019 còn ủng hộ Lầu Năm Góc điều một tàu bệnh viện đến Đài Loan trong khuôn khổ nhiệm vụ thường niên Đối tác Thái Bình Dương. Hoạt động nhằm cải thiện khả năng lập kế hoạch và sẵn sàng đối phó thiên tai, bản dự thảo cho biết.
Thông tin được tiết lộ giữa lúc Đài Loan ngày 7/6 vừa bước vào giai đoạn bắn đạn thật trong cuộc tập trận Hán Quang 2018, với sự tham gia của 4.000 quân nhân. Theo South China Morning Post, Lầu Năm Góc đã nhiều lần cử quan sát viên đến Đài Loan dự cuộc diễn tập này.
Đây là lần đầu tiên hoạt động trên được Thượng viện Mỹ đề cập bằng văn bản. Các chuyên gia nhận định dự luật sẽ đưa quan hệ quốc phòng Mỹ - Đài Loan lên một cấp độ mới, từ cố vấn và huấn luyện chuyển sang trực tiếp tham gia tập trận. Hai bên cũng có thể đàm phán các thỏa thuận mua bán vũ khí trên cơ sở từng trường hợp chứ không phải thỏa thuận trọn gói.
“Mỹ thường xem Đài Loan như một “bán đồng minh”, gần giống như NATO. Mỹ luôn cẩn thận và tránh đẩy Đài Loan lên vị thế đồng minh quân sự vì lo ngại những phản ứng từ Trung Quốc”, Phillip Yang, chủ tịch Hiệp hội Quan hệ quốc tế Đài Loan, nhận định.
Dưới thời Tổng thống Donald Trump, lưỡng viện Mỹ muốn tăng cường hợp tác an ninh Mỹ - Đài Loan và ủng hộ lập trường của nhà lãnh đạo Thái Anh Văn trong quan hệ với Bắc Kinh. Trong hơn 1 năm qua, giới lập pháp Mỹ phê duyệt nhiều đạo luật ủng hộ tăng cường trao đổi cấp cao và trao đổi quân sự giữa 2 phía.
 |
| Máy bay Đài Loan (dưới) bám sát tiêm kích ném bom H-6 của Trung quốc. Ảnh: AFP. |
Quan hệ giữa Trung Quốc và Đài Loan trở nên xấu đi đáng kể sau khi nhà lãnh đạo Thái Anh Văn, người ủng hộ thúc đẩy tự chủ và văn hóa bản địa Đài Loan, lên nắm quyền tại Đài Bắc năm 2016.
Trung Quốc coi Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời. Phát biểu trước quốc hội Trung Quốc hồi tháng 3, Chủ tịch Tập Cận Bình tuyên bố sẽ "trừng phạt mọi nỗ lực chia tách lãnh thổ Trung Quốc".
Tổng thống Trump từng gây lo ngại khi có dấu hiệu phá vỡ cam kết đối với chính sách “Một Trung Quốc” khi ông nhận điện thoại chúc mừng từ nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn hồi cuối năm 2016. Tuy nhiên, ông đã “giảm tông” về vấn đề Đài Loan những tháng gần đây khi Mỹ tìm kiếm sự hỗ trợ của Trung Quốc trong vấn đề Triều Tiên.
