Thương nhớ người dưng đánh dấu sự trở lại sau bốn năm của tác giả trẻ Dương Thùy trong thể loại truyện ngắn. Không chỉ là cuốn tản văn về tuổi trẻ, về tình yêu, về cuộc sống mà đâu đó, trong mỗi câu chuyện về người dưng ấy, độc giả còn bắt gặp những người quen, hay đôi khi là chính mình.
 |
| Sách Thương nhớ người dưng của Dương Thùy. |
Những nhân vật của Thương nhớ người dưng chính là hình ảnh phản chiếu của những người Việt trẻ hiện đại, của một thế hệ dám yêu, dám nhớ, dám làm và cũng dám… buông bỏ.
Dám yêu như Việt, nhà tâm lý học sẵn sàng đánh đổi 7 năm để có được hạnh phúc mình vẫn theo đuổi. Và dám buông bỏ như Thư cô gái thị thành mạnh mẽ, kiên định sẵn sàng để người mình yêu ra đi, trả anh về với thế giới của anh - nơi “biển ở trước mặt và núi ở sau lưng”.
Hay như Hoàng, cậu thiếu niên mười lăm tuổi sẵn sàng vì cô bạn mình thích mà thay đổi, làm những chuyện trước đây Hoàng chưa từng nghĩ đến và cũng sẵn sàng ra đi khi cảm thấy hạnh phúc đó dường như thực sự không phải của mình.
Giữa những năm tháng tuổi trẻ, tình yêu đâu phải chỉ có yêu hay không yêu, mà đôi khi đó còn là yêu một người nhưng thương một người khác. Có những người lạ ta bắt gặp và lâu dần trở thành người quen, nhưng cũng có những người vốn thân quen, tưởng chừng không thể xa rời nhưng bỗng một ngày trở thành người dưng.
Cuộc sống không phải câu chuyện “cuộc đời anh vốn là một đường thẳng, bởi vì gặp em mà rẽ ngang”; nó vốn có rất nhiều ngã rẽ, hôm nay chúng ta là chúng ta, ngày mai sẽ chẳng còn chúng ta nữa. “Sự đời vốn vậy, đã gặp gỡ, ắt có chia ly. Đáng quý là từng ở bên nhau, dù chỉ trong khoảnh khắc, trong một thành phố, dưới một bầu trời…”.
Không chỉ là tình yêu, ở Thương nhớ người dưng, độc giả còn có thể bắt gặp những người trẻ hết sức thú vị, có đối lập cũng có tương đồng với nhau và với cả chúng ta. Họ là Minh, anh chàng sẵn sàng từ bỏ một công việc mà người ta vẫn gọi là ổn định để “được sống như những gì mình muốn”. Mặc dù đó là công việc… bán trà đá, nhưng Minh vui và hạnh phúc với những gì mình có - một công việc không gò bó và có đủ thời gian cho anh sống với đam mê viết văn.
Một cuộc sống tự do tự tại, không thị phi bon chen và cũng không có mỗi sáng giật mình tỉnh giấc tự hỏi: “Mình có thực sự cần công việc này đến vậy?”. Nhưng Minh, những người như Minh vẫn chỉ là một phần nhỏ trong cuộc sống này, bởi không phải ai cũng may mắn có được bối cảnh tốt như Minh hay sự can đảm sẵn sàng bỏ ngoài tai những ánh mắt nhòm ngó của người đời.
Đa phần chúng ta (phải) đóng vai Dương - cậu thanh niên ngoại tỉnh, mang theo nhiệt huyết bước chân vào miền đất hứa chốn thành thị nhưng rồi sớm bị câu chuyện mưu sinh, thành công đè nặng mỗi ngày, mỗi phút, mỗi giây.
Mỗi nhân vật trong sách đều là một phần trong bộ phim dài tập mang tên cuộc sống, họ kể cho chúng ta nghe câu chuyện của họ và để chúng ta tự suy ngẫm về câu chuyện của chính mình.
Có những người sẽ chọn (được) đóng vai cô bé lọ lem, sớm tìm được hoàng tử và sống hạnh phúc mãi mãi; cũng có những người sẽ (chỉ có thể) là nàng tiên cá có duyên gặp được hoàng tử nhưng mãi mãi cũng không thể có được hạnh phúc.
 |
| "Con người có quyền đổi thay, miễn là vui, miễn là thật lòng hạnh phúc". |
Khác với những tập truyện ngắn trước đây, không chỉ còn xoay quanh những cô gái dám nói lời yêu, với Thương nhớ người dưng, Dương Thùy đã đặt người đọc vào những cuộc đối thoại, đối thoại với nhân vật trong truyện - những người trẻ tiêu biểu cho xã hội, cuộc sống thời nay.
Thương nhớ người dưng bắt đầu bằng một câu chuyện với kết thúc mở và cũng khép lại bằng một câu chuyện có kết thúc mở. Khép lại những trang sách, người đọc rồi sẽ lại trăn trở, không biết Thư có đi tìm Đăng trở về; hay liệu rằng những người hàng xóm cô đơn có thực sự tìm được hạnh phúc của chính mình?
Có lẽ cuộc sống cũng chính là tập hợp của những kết thúc mở như vậy, nó luôn để cho người ta một con đường để lựa chọn, để suy đoán và để tự quyết định. “Tương lai đơn thuần là kết quả của ngày hôm nay, cũng như hôm nay là kết quả của những điều đã chọn trong quá khứ”.
Không phải là những triết lý thành công nặng nề, hay những triết lý tình yêu to lớn, xa xôi. Từ những chất liệu hết sức thực tế về những người trẻ hiện đại và những cách kể chuyện hết sức giản dị, gần gũi, Thương nhớ người dưng chắc chắn sẽ trở thành “người quen” của không ít độc giả trẻ.
