Cho thuê tận nhà
Đi trên các tuyến đường TP.HCM, bạn có thể bắt gặp những nhân viên chạy xe máy, chở thùng giao sách cho thuê. Đó là dịch vụ cho thuê sách ra đời gần đây, đáp ứng nhu cầu đọc cho khách hàng tận nơi.
Phạm Duy Khoa (sinh 1986, chủ đầu tư của Thuesach) chia sẻ, vẫn còn khó để so sánh hiệu quả hay phương hướng kinh doanh sách cho thuê vì đây là dịch vụ chưa nhiều người làm. Nhưng nhu cầu thị trường là có thật và khá lớn. Chỉ với khoảng chục nhân viên, Khoa có thể giao sách rộng khắp địa bàn TP.HCM. “Tụi mình thường giao sách chủ yếu vào buổi chiều và tối khi đối tượng thuê sách đi học, đi làm về đến nhà. Đến giờ đó, khách hàng hoàn toàn thu xếp ở nhà để có thể nhận sách”, Khoa nói.
Những cuốn sách Duy Khoa cho thuê đều có giá không dưới 50.000 đồng. Anh lấy giá cho thuê khoảng 30% giá bìa đối với sách cho thuê không thời hạn (một năm) và 20% giá bìa đối với sách có thời hạn (2 tuần) bởi nếu cho thuê những cuốn sách có giá quá rẻ thì sẽ không cân đối được chi phí giao nhận. Chủ yếu Khoa giới thiệu dịch vụ thông qua trang web và mạng xã hội, tận dụng các diễn đàn để quảng bá. Khách hàng sẽ đặt sách thông qua một cuộc gọi. Khi nhận hàng, khách sẽ đặt cọc giá bìa và nhận lại tiền đặt cọc khi trả sách. Tính từ năm khai trương (2012) đến nay, dịch vụ ngày rất phát triển. Các đầu sách tăng lên đáng kể. Dịch vụ đã có thể sống tốt.
Khoa cho biết: “Tuy không có đối thủ cạnh tranh nhưng cùng với sự giảm giá sâu của các nhà sách online, khoảng cách giá sách mà bạn đọc có thể mua và giá cho thuê bị rút ngắn lại. Ví dụ, cuốn sách mới ra có giá 100.000 đồng. Nhà sách mạng bán giảm giá đến 35 – 40% thì khách hàng chỉ phải mua với giá khoảng 60.000 đồng. Mình cho thuê không thời hạn với giá 30.000 đồng thì khách hàng sẽ suy nghĩ về việc thuê hay thêm ít tiền mua đứt cuốn sách. Do đó, thực ra, việc cho thuê cũng đang bị cạnh tranh một cách gián tiếp”.
Tiết kiệm khi thuê ebook
Khác với dịch vụ cho thuê sách giấy tận nhà của Phạm Duy Khoa, bạn đọc có cơ hội đọc sách ebook với giá rẻ hoặc sở hữu một tủ sách số với thiết bị di động… Trong Hội sách TP.HCM, tháng 3/ 2014, Công ty TNHH Sách Điện Tử Trẻ (Ybook, thành viên NXB Trẻ), đặt một gian hàng ngay cổng chính của hội chợ để giới thiệu hình thức thuê ebook. Cùng với Phương Nam Book, NXB Tổng Hợp… dịch vụ cho thuê ebook của Ybook là một trong những ứng dụng làm phong phú cho thị hiếu đọc của độc giả hiện đại.
 |
| Sinh viên tận dụng thời cơ mua sách giá rẻ trong những ngày hội sách giảm giá sâu. |
Theo ông Đồng Phước Vinh, Giám đốc Ybook, đây là một dịch vụ phổ biến ở nhiều nước có văn hóa đọc và công nghệ hiện đại. Chẳng hạn, khi người đọc bỏ ra 10 đôla, họ có thể sở hữu cho mình một tủ sách với hàng trăm ngàn đầu sách. Còn ở Việt Nam, các đơn vị cho thuê ebook như Ybook tính những phương án cho thuê giá rẻ hướng đến các đối tượng học sinh, sinh viên và nhân viên văn phòng trẻ.
“Chỉ khoảng 10.000 đồng, người trẻ có thể tải và đọc sách trên các thiết bị điện tử chạy hệ điều hành Android, iOS hay Windows Phone. Chúng tôi cho thuê dưới 2 hình thức là thuê từng đầu sách riêng lẻ hoặc thuê luôn một gói chung để tải về cả thư viện sách. Tuy nhiên, để tránh trường hợp độc giả tải nhiều mà không đọc, chúng tôi sẽ hạn chế lượt tải nhất định cho gói. Khi hết hạn đăng ký mượn, hệ thống sẽ tự thu hồi thư viện. Muốn đọc tiếp, độc giả sẽ phải tiếp tục trả tiền”, ông Vinh cho biết.
Cái khó của các đơn vị cho thuê ebook hiện nay chính là việc trả tiền tác quyền cho tác giả và số lượng đầu sách. Ông Đồng Phước Vinh cho biết: “Chúng tôi đã gặp khó khăn trong việc tính tác quyền cho tác giả sách vì nếu cho thuê thư viện ebook cho một trường đại học và không hạn chế số lần tải thì thiệt thòi sẽ thuộc về tác giả. Thế nên, chúng tôi đang hạn chế số lần tải cho một đầu sách. Một đầu sách có thể cho thuê với số lượng hạn chế (5 – 10 cuốn) cùng lúc. Tức là vẫn cho thuê ebook như cho thuê sách giấy. Như vậy, việc tính tác quyền trở nên đơn giản hơn. Bên cạnh đó, số đầu sách của chúng tôi hiện nay có hơn 3.000 cuốn, chủ yếu là sách mới xuất bản, tận dụng luôn bản thảo để số hóa. Chi phí để số hóa cho một đầu sách đầu tư thành ebook khoảng 1 triệu đồng. Đây là một con số lớn”.
Trả lời câu hỏi về việc bảo mật, tránh sao chép ebook, ông Vinh nói: “Mỗi công cụ số của độc giả, chúng tôi sẽ cấp một mã nhất định khi tải về. Bởi vậy, khi sao chép ebook qua một công cụ số khác thì sẽ không đọc được”.
