Ngày Đại dương Thế giới được đề xuất vào 8/6/1992 trong Hội nghị Trái Đất (diễn ra tại Rio de Janeiro, Brazil), được Liên Hợp Quốc công nhận là ngày lễ quốc tế từ năm 2008. Ngày lễ là dịp nhắc nhở con người về vai trò của đại dương, đồng thời quan tâm hơn tới việc bảo vệ đại dương.
Nhiều cuốn sách đã ra đời, cung cấp kiến thức về thế giới đại dương bao la, kỳ vĩ.
 |
| Sách Thuyết minh trực quan nhất về đại dương. Ảnh: Alpha Books. |
Kiến thức về thế giới đại dương
Nằm trong bộ bách khoa thư bằng hình của Nhà xuất bản DK, Thuyết minh trực quan nhất về đại dương là lựa chọn cho những ai muốn nắm kiến thức cơ bản về thế giới mênh mông dưới mặt nước.
Cuốn sách mở đầu bằng nội dung về nước biển với tính chất vật lý, tính chất hóa học, độ mặn… Nguồn gốc đại dương và lục địa, sự tiến hóa của các đại dương, kiến tạo mảng và đáy đại dương mang tới hiểu biết về địa chất biển.
Ở phần “Môi trường đại dương” là kiến thức về biển nông (thềm lục địa, đáy biển, vùng tảo biển); biển khơi và đáy đại dương (núi ngầm, sườn và bờ lục địa, trầm tích đáy đại dương, miệng phun thủy nhiệt, khe thủy hàn)…
Phần hấp dẫn hơn cả là “Đời sống đại dương” với vô vàn sinh vật. Dưới mặt nước bao la kia là thế giới của những loài rong, rêu, tảo, thực vật có hoa. Ở đó có đủ loại động vật từ thân mềm, chân khớp tới các loài cá…
Sách phù hợp với thiếu nhi, học sinh trung học bởi trong suốt hơn 500 trang là lượng lớn hình ảnh sinh động, giúp trẻ dễ hình dung. Kiến thức được trình bày ngắn gọn, được sơ đồ hóa theo tiêu chí của tên sách “thuyết minh trực quan”.
Sách A lê hấp! Thế giới biển mang đến thông tin thú vị về biển, đại dương thông qua giải đáp những câu hỏi như: Tại sao cua lại bò ngang? Sứa có phải một khối thạch không? Vì sao chim cánh cụt không bị lạnh cóng? Tác giả Yuval Zommer đưa bạn đọc vào hành trình khám phá biển, gặp các loài sinh vật dưới đáy đại dương.
Thế giới sinh vật đại dương bằng tranh là một bức tranh đại dương rộng lớn, nơi có động vật có vú, những loài cá kỳ lạ, động vật giáp xác, thực vật… Tranh minh họa sống động của Emmanuelle Tchoukriel thể hiện bằng hình ảnh chi tiết 100 loài thực vật và động vật biển, cùng những thông tin khoa học.
Giống tên sách, cuốn Bách khoa tri thức - Khám phá đại dương đưa trẻ vào chuyến thám hiểm địa lý, lịch sử tự nhiên, công cuộc thăm dò và hoạt động của con người trong chinh phục đại dương bao la. Bạn đọc được cung cấp kiến thức về biển, vịnh, đáy đại dương, thủy triều, tàu ngầm, hoạt động thăm dò dưới biển. Các loài sinh vật biển, những hiện tượng khí hậu biển, môi trường biển cũng được đề cập trong sách.
 |
| Sách Chiếc bánh rong biển cuối cùng. Ảnh: HG Books. |
Truyền tình yêu với biển cả, đại dương
Bên cạnh những cuốn sách kiến thức, các nhà văn, họa sĩ cũng thực hiện những tác phẩm nhằm khuyến khích trẻ em quan tâm hơn tới đại dương.
Chiếc bánh rong biển cuối cùng (The last seaweed pie) là câu chuyện song ngữ bằng tranh lấy bối cảnh đại dương. Hải nhân (Sea-ple) sống ở đại dương và Mộc nhân (Tree-ple) sống ở trên cây. Mộc nhân làm ra quá nhiều đồ đạc, hễ chán là lại vứt đồ đi để làm món khác. Núi rác ngày càng khổng lồ, Mộc nhân bèn ném xuống biển để “giải phóng diện tích sống”.
Những món đồ cũ đó nổi trên mặt biển, che lấp ánh mặt trời khiến đại dương trở nên bẩn, u ám. Không còn cách nào khác, Hải nhân đành gói những chiếc bánh rong biển cuối cùng rời khỏi quê hương đi tìm nơi dung thân.
Họ lên bờ tìm Mộc nhân, cùng tìm cách giải quyết. Một Mộc nhân đưa ra ý tưởng tái chế đồ cũ. Từ đó, rác vơi dần, mặt biển trở lại trong xanh…
Truyện mang thông điệp kêu gọi mọi người ngừng xả rác, sử dụng đồ tái chế để bảo vệ môi trường đại dương.
Tiểu thuyết Những đứa trẻ dưới nước dựng nên một thế giới tưởng tượng phong phú. Nhân vật chính là Tom - một cậu bé cạo ống khói bị chủ ngược đãi. Một ngày kia, khi đang cạo ống khói cho tòa lâu đài lớn thì cậu bị hiểu lầm, bị truy đuổi. Cậu chạy thật xa, đến bên một dòng sông, ngủ thiếp đi, khi tỉnh dậy thì cậu đã biến thành một đứa trẻ dưới nước.
Cậu được bà tiên, những sinh vật dưới nước chăm sóc, dạy dỗ, đồng thời gặp gỡ những đứa trẻ dưới nước khác. Tự mình, Tom đi ra biển lớn để hoàn thành sứ mệnh trưởng thành. Trên đường đi, cậu được chiêm ngưỡng những cảnh tượng ngoạn mục của biển cả và thu nhận những bài học quý.
Những đứa trẻ dưới nước là tác phẩm thiếu nhi kinh điển, một trụ cột văn học thiếu nhi Anh. Tác giả Charles Kingsley đã viết tác phẩm để ủng hộ quan điểm của Darwin trong Nguồn gốc của các loài. Bên cạnh ý nghĩa xã hội và những thông điệp về cuộc sống, cuốn sách còn dẫn dắt bạn đọc phiêu lưu vào thế giới dưới nước phong phú.
