Tờ Asahi Shimbun hôm 14/6 dẫn các nguồn tin chính phủ Nhật Bản cho hay, sáng 29/5, một tàu hải quân Trung Quốc đã chĩa radar kiểm soát hỏa lực (FCR) vào tàu khu trục Sawagiri của Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản (MSDF) tại biển Hoa Đông. Chiều cùng ngày, tàu Trung Quốc đã kích hoạt FCR vào máy bay tuần tra P-3C của Nhật Bản đang hoạt động trên không.
Vụ việc diễn ra trong vùng biển tại điểm chồng lấn giữa Nhật Bản và Trung Quốc - khu vực gần một mỏ dầu mà Trung Quốc đang khai thác.
Việc kích hoạt FCR có thể xem là hành vi khiêu khích, gây hấn. Tuy nhiên, vì chưa có bằng chứng cụ thể rằng Trung Quốc sử dụng FCR, Bộ Quốc phòng Nhật chưa lên tiếng phản đối chính thức.
 |
| Tàu khu trục Sawagiri của Nhật Bản. Ảnh: Japan Times. |
“Tôi nghĩ rằng, thể theo Hiến chương Liên Hiệp Quốc, việc chĩa radar vào tàu hoặc máy bay của nước khác giống như đe dọa bằng vũ lực”, Asahi Shimbun dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản, ông Itsunori Onodera, nói sau khi bộ này chính thức công bố chi tiết về vụ việc. Song Bộ Quốc phòng Trung Quốc lúc đó đã bác bỏ.
Tiếp đó, ngày 11/6, Bộ Quốc phòng Nhật Bản cáo buộc hai chiến đấu cơ Su-27 của Trung Quốc cố tình bay gần máy bay trinh thám của SDF. Có lúc khoảng cách giữa hai bên chỉ 30 mét. Sự việc diễn ra trong vùng chồng lấn giữa vùng phòng không của Trung Quốc và Nhật Bản.
Theo AFP ngày 12/6, Thứ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Akitaka Saiki triệu tập đại sứ Trung Quốc Cheng Yonghua để phản đối hành vi “vô cùng nguy hiểm” trên vì có thể gây ra đụng độ quân sự giữa hai nước. Để củng cố cho cáo buộc này, Chánh văn phòng Nhật Bản Yoshihide Suga khẳng định: “Tuy không thể công bố chi tiết nhưng chúng tôi có bằng chứng xác thực rằng máy bay Trung Quốc là bên cố ý khiêu khích”.
Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Trung Quốc tố cáo ngược rằng chính các phi công Nhật Bản mới là người có hành động “nguy hiểm và khiêu khích” khi điều khiển máy bay đến gần phi cơ Trung Quốc. Theo bộ này, phản ứng của Nhật Bản nhằm “đánh lừa cộng đồng quốc tế”.
