Thành lập tập đoàn đầu tư Winsan, ông Phạm Văn Tam đánh dấu bước ngoặt trong hành trình kinh doanh, đặt mục tiêu trở thành “bà đỡ” cho startup, doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Ông Phạm Văn Tam - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Winsan - gặp chúng tôi tại nhà máy tại khu công nghiệp Vĩnh Lộc. Xuất hiện với hình ảnh chỉn chu thường thấy, vị chủ tịch hào hứng chia sẻ về lộ trình đã xây dựng cho “đứa con” vừa thành lập.

- Asanzo đã tạo được chỗ đứng trên thị trường với mạng lưới khách hàng nhất định, tại sao ông quyết định thành lập Tập đoàn Winsan thời điểm này?

- Tôi ấp ủ ý định thành lập tập đoàn quản lý, đầu tư cách đây 3 năm. Trước đó, người tiêu dùng chỉ biết đến Asanzo là nhãn hàng sản xuất, kinh doanh TV, máy lạnh… Khi chuyển sang lĩnh vực khác như bất động sản hay thực phẩm, họ sẽ thắc mắc vì không thấy mối liên quan.

Winsan ra đời một phần để quản lý tài chính của tất cả ngành hàng đang kinh doanh, phần khác “xây tổ đại bàng” cho doanh nghiệp nhỏ và vừa. Trước đây, tôi có 10 công ty kinh doanh, sản xuất sở hữu bộ phận tài chính riêng nên bộ máy hoạt động cồng kềnh, hàng ngày phải nhận báo cáo từ tất cả công ty rất nhức đầu. Winsan ra đời sẽ cắt giảm bộ phận tài chính đó và tập trung tất cả cho tập đoàn quản lý.

Hơn nữa, nhiều tập doanh nghiệp muốn đầu tư vào Asanzo vẫn e ngại khi đứng dưới trướng một nhãn hàng. Đơn cử, một công ty điện tử có ý định đi xa hơn lại sợ cạnh tranh với sản phẩm công nghệ của Asanzo. Vì vậy, thành lập tập đoàn là lộ trình tất yếu nếu muốn đi xa, hoạt động độc lập để thu hút nhà đầu tư.

- Ông mất bao lâu để tìm hiểu và đưa tập đoàn đầu tư, quản lý mới đi vào vận hành?

- Trong 3-4 năm đầu mới thành lập, Asanzo phát triển rất tốt nhưng tôi không yên tâm khi một thương hiệu đi quá nhanh. Tôi mải mê làm sản phẩm nên không có thời gian bao quát, đánh giá những yếu tố cần thiết để đi xa hơn, bởi một sản phẩm chắc chắn sẽ đến giai đoạn bão hoà.

Tôi quyết định rất nhanh khi khởi nghiệp một mình, chỉ mất 2 tháng để ra mắt sản phẩm mới. Tuy nhiên, rủi ro tiềm ẩn ở chỗ một người không thể giỏi tất cả, từ thị trường, hệ thống bán hàng đến kỹ thuật, thiết kế. Tính duy mỹ của tôi cách đây 10 năm có thể phù hợp với người dùng, nhưng 10 năm sau, sở thích của giới trẻ đã khác rất nhiều.

Tôi thấy mình không thể đi theo lối mòn cũ, cần chuyển đổi và ở vị trí người định hướng đầu tư. Việt Nam khá ổn định về nhân lực, chính sách, kinh tế nhưng nhiều nhà đầu tư e ngại bởi thiếu người tại địa phương hiểu biết về luật pháp, thị trường. Hướng đi này còn rất nhiều tiềm năng.

- Hẳn việc điều hành tập đoàn đầu tư đa ngành không hề dễ dàng, ông đã gặp thách thức nào?

- Với tôi, Winsan có quy mô lớn hơn nhiều trước đây, sẽ đầu tư, quản lý tài chính 5 lĩnh vực chính gồm: Điện tử - công nghệ, bất động sản công nghiệp, thực phẩm và nha khoa. Trong đó, bất động sản công nghiệp khá mới mẻ khiến tôi trăn trở nhiều vì chưa từng thử nghiệm.

Ngược lại, thực phẩm và chăm sóc nhìn có vẻ không liên quan, thực chất lại tương đồng với ngành điện tử về hệ thống bán hàng, vận hành.

Tôi may mắn nhận được sự ủng hộ từ đối tác nước ngoài khi ngỏ ý làm bất động sản công nghiệp. Thay vì mất 5-7 năm tìm quỹ đất phù hợp và xây dựng nhà xưởng, họ rút ngắn đáng kể nếu hợp tác với Winsan. Việc xin quỹ đất ở các tỉnh thời điểm này cũng được hoanh nghênh bởi Chính phủ khuyến khích doanh nghiệp nhỏ phát triển.

- Tại sao lại là thực phẩm, nha khoa và BĐS công nghiệp mà không phải lĩnh vực khác? Ông nhận thấy tiềm năng gì ở những ngành này?

- Nước ta có lợi thế nông sản nhiệt đới nhưng ít người xây dựng được thương hiệu mạnh, dù dự án khởi nghiệp rất nhiều. Khoảng 4 năm nay, tôi tham gia các chương trình khởi nghiệp và nhận thấy bạn trẻ làm giỏi, hiểu sản phẩm, kỹ thuật. Điều còn thiếu là cách truyền thông, xây dựng thương hiệu cũng như xác định phân khúc, đối tượng khách hàng. Tôi sẽ lấp đầy những lỗ hổng này để các bạn phát triển.

Mặt khác, ngành hàng điện tử sẽ có khoảng thời gian chững, trong khi thực phẩm tiêu thụ đều quanh năm. Ngành này phổ biến, cạnh tranh gay gắt nhưng tôi lại muốn thử thách mình ở lĩnh vực mới.

Với nha khoa, tôi tình cờ biết người bạn bác sĩ giỏi chuyên môn, đang phát triển tốt cơ sở tại trung tâm thành phố và có ý định mở chuỗi phòng khám. Tôi nhận thấy mô hình này rất tốt, giàu tiềm năng phát triển bởi người Việt thường có thói quen dùng tăm sau khi ăn khiến răng yếu nhanh. Ngoài ra, thế hệ trẻ ngày càng quan tâm đến vấn đề thẩm mỹ và chăm sóc răng nhiều hơn.

Về bất động sản công nghiệp, nhiều khu công nghiệp gần dân cư gây ảnh hưởng sức khỏe, sinh hoạt của người dân. Ngược lại, doanh nghiệp nhỏ và vừa muốn tìm quỹ đất khoảng 2.000-5.000 m2 thường không có, diện tích quá lớn thì không đủ tài chính. Khi lấn sân mảng này, Winsan nhắm đến phân khúc doanh nghiệp nhỏ và vừa vốn rất rộng nhưng chưa ai làm.

- Như ông nói thì Winsan vẫn tập trung vào phân khúc khách hàng bình dân dù ở lĩnh vực mới?

- Tập đoàn mới vẫn theo đuổi triết lý bình dân, thành “bà đỡ” cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.

- Chất lượng và rẻ thì ai cũng muốn làm, nhưng thực tế có dễ như đặt ra mục tiêu không?

- Mọi người nghĩ công nghệ rất to tát nhưng giá cao chủ yếu ở chất xám làm ra sản phẩm. Nền tảng công nghệ thế giới có sẵn phần cứng cố định, tôi không phải người đi đầu và cũng không có ý định làm thứ độc. Asanzo thu gom công nghệ, tối giản để ứng dụng vào sản phẩm và tránh quá nhiều chi tiết không cần thiết.

Ví dụ, trước đây người dùng TV phải sử dụng 2 điều khiển, thiết bị viền nhôm cao cấp độ bền cao nhưng không đồng nhất với màn hình khiến chi phí đội lên. Chúng tôi tiết chế chi tiết không cần thiết để giảm giá thành. Winsan không đặt nặng lợi nhuận ở mảng điện tử mà dựa vào doanh số lớn để duy trì công ty và đầu tư cho lĩnh vực khác.

Bất kể là sản phẩm hay hệ thống quản lý, tôi đều đi theo hướng tối giản từ trong ra ngoài.

- Đầu tư đa lĩnh vực cũng như chia trứng nhiều rổ, có thể giảm thiểu rủi ro nhưng không tập trung tiềm lực để mang đến kết quả tốt nhất ở một mảng nào. Ông nghĩ gì về điều này?

- Mình tôi có thể làm tốt một thương hiệu, nhưng gộp lại thì phải chia cho người quản lý theo thế mạnh của họ. Khi chia trứng ra nhiều rổ, tôi rút ra ngoài để không mất quá nhiều thời gian cho bất kỳ mảng nào và có thể nhìn bao quát, định hướng phát triển phù hợp với đặc trưng thương hiệu.

Tôi tự tin kinh nghiệm quản trị, xây dựng thương hiệu lâu năm sẽ giúp các doanh nghiệp trong hệ sinh thái của Winsan thành công.

- Ông kỳ vọng Winsan đạt doanh thu, lợi nhuận thế nào trong năm đầu và 5 năm tiếp theo?

- Tôi không đặt nặng lợi nhuận bởi đặt gánh nặng cho những công ty nhỏ. Trong 2 năm đầu, Winsan có thể đạt doanh số tầm 5.000 tỷ đồng/năm và chưa có lợi nhuận. Thế nhưng, 5 năm sau, doanh thu phải đạt 1 tỷ USD.

Thị trường Việt Nam còn rất rộng, chưa nhiều người biết đến thương hiệu của chúng tôi. Vì vậy, Winsan bước đầu phục vụ nhu cầu trong nước. Nếu thương hiệu đủ mạnh, tất cả sản phẩm mới của doanh nghiệp đều được thế giới tự động đón nhận. Không thể chưa tập đi bộ đã đòi biết bay.

- Ông Phạm Văn Tam đã ghi dấu ấn, cá tính, quan điểm, sự gần gũi thân thiện của mình lên Asanzo. Với Winsan, dấu ấn của doanh nhân Phạm Văn Tam có gì thay đổi?

- Lộ trình này đáng ra tôi phải thay đổi cách đây 2 năm trước nhưng chưa đủ kinh nghiệm. Tôi từng nói với bạn trẻ trong trường đại thời điểm doanh thu Asanzo đạt vài nghìn tỷ rằng nếu công ty, tập đoàn lớn hơn thuê tôi cũng sẵn sàng vào. Làm việc ở công ty lớn, các bạn sẽ biết cách xử lý, vận hành khi có cơ hội thành lập doanh nghiệp quy mô.

Từ lâu, tôi đã muốn trở thành “bà đỡ” với tinh thần khởi nghiệp cao, hỗ trợ công ty nhỏ. Xa hơn, tôi hy vọng truyền cảm hứng cho thế hệ doanh nghiệp mới, tương tự những doanh nhân mình từng ngưỡng mộ và học hỏi. Đây là cơ hội để vừa làm giàu vừa thực hiện ước mơ ấp ủ.