Nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhà văn Nam Cao (1915 – 2015), NXB Kim Đồng vừa ra mắt ấn bản mới tiểu thuyết Sống mòn và tập truyện ngắn Đôi mắt – tuyển tập những sáng tác sau năm 1945 của nhà văn.
Là tác phẩm tiêu biểu trong sự nghiệp sáng tác của Nam Cao, tiểu thuyết Sống mòn đề cập đến một vấn đề nhức nhối của người trí thức trong thời đại cũ, những văn nghệ sĩ nhiều khao khát, giàu lý tưởng nhưng cuộc sống cứ mòn dần, lụi dần bởi mối lo cơm áo.
Nhưng kiếp “sống mòn” của giáo Thứ không chỉ là bi kịch của trí thức cách đây hơn nửa thế kỷ mà nó còn là sự day dứt của những con người không chấp nhận một cuộc đời bé mọn, vô nghĩa, phải sống “với đầy đủ giá trị của sự sống”. Tiểu thuyết Sống mòn ban đầu có tên là Chết mòn, tác giả viết xong năm 1944, nhưng mãi đến năm 1956 mới được in.
 |
| 2 tác phẩm được tái bản của nhà văn Nam Cao. |
Đôi mắt tập hợp những truyện ngắn, bút ký đặc sắc của Nam Cao sau cách mạng tháng Tám gồm Đôi mắt, Ở rừng, Trên những con đường Việt Bắc, Từ ngược về xuôi… Sau Cách mạng, đặc biệt là từ khi bước vào cuộc kháng chiến chống Pháp, Nam Cao thể hiện rõ quan điểm “sống đã rồi hãy viết”, “góp sức vào công việc không nghệ thuật lúc này chính là để sửa soạn cho tôi một nghệ thuật cao hơn”, ông không chỉ viết văn mà còn làm báo, soạn kịch ngắn tuyên truyền, dịch sách lịch sử, tin tức thời sự…
Ông đã để lại nhiều sáng tác đặc sắc, tiêu biểu trong mảng văn xuôi kháng chiến. Nhiều sáng tác thời kỳ này như bút ký Ở rừng, Trên những con đường Việt Bắc, Từ ngược về xuôi… khắc họa hình ảnh người dân miền núi chất phác, đầy niềm tin yêu với cách mạng, sự thay đổi của văn nghệ sĩ khi cả nước bước vào công cuộc mới.
Trong số đó, Đôi mắt là truyện ngắn thành công và để lại nhiều dấu ấn nhất của Nam Cao. Từ việc xây dựng hình tượng hai nhân vật chính, Hoàng và Độ với hai lối sống, hai cách nhìn nhận về người nông dân, về kháng chiến hoàn toàn trái ngược nhau, Nam Cao đã khái quát một vấn đề mang tính thời đại của văn nghệ sĩ, đó là “cách nhìn cuộc sống”, hòa mình vào thời cuộc.
Cùng với Chí Phèo - tuyển tập những tác phẩm tiêu biểu của nhà văn Nam Cao (gồm các tác phẩm nổi tiếng sáng tác trước Cách mạng tháng Tám như Chí Phèo, Lão Hạc, Một bữa no, Tư cách mõ, Trẻ con không được ăn thịt chó…) và cuốn sách Nam Cao – Nhà văn của những kiếp sống mòn, 2 ấn phẩm ra mắt lần này sẽ giúp độc giả được thưởng thức các trước tác nổi tiếng của nhà văn qua từng thời kỳ và hiểu thêm cuộc đời, văn nghiệp của ông.
Nhà văn Nam Cao tên thật là Trần Hữu Tri, quê quán tại Lý Nhân, Hà Nam. Ông được giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật năm 1996. Nhiều tác phẩm của ông đã được giảng dạy trong nhà trường ở nhiều cấp học.
