Trung tướng Phạm Phú Thái sinh năm 1949 tại Thái Bình. Khi mới 16 tuổi, ông trúng tuyển phi công và được đưa sang đào tạo tại Liên Xô. Năm 1968, học xong, ông về nước, được biên chế làm phi công lái máy bay tiêm kích MiG-21 của trung đoàn không quân 921, sư đoàn 371.
Người phi công được ca ngợi ‘bay như Thái’
Trong khắp Quân chủng Phòng không - Không quân (PKKQ) vẫn lưu truyền câu “bay như Thái” để khen ngợi người phi công bay giỏi này. Trong cuộc chiến chống lại không quân Mỹ bảo vệ vùng trời miền Bắc, ông đã bắn rơi 4 máy bay địch và được phong danh hiệu Anh hùng LLVTND.
Sau khi lần lượt được cử giữ các chức vụ chỉ huy trong quân chủng PKKQ, từ Trung đoàn trưởng, Phó sư đoàn trưởng, Sư đoàn trưởng, ông Thái giữ chức Tham mưu trưởng quân chủng tới 12 năm, Phó tư lệnh quân chủng, sau đó được điều chuyển làm Chánh thanh tra Bộ quốc phòng cho đến khi về hưu đầu năm 2010 với quân hàm Trung tướng.
 |
| Trung tướng Phạm Phú Thái từng bắn rơi 4 máy bay Mỹ và được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND. |
Ông Thái kể, khi làm việc, ông có thói quen ghi chép rất cẩn thận, nên sau khi về hưu, mấy chục tập sổ tay của ông còn nguyên vẹn. Những câu chuyện về các đồng đội, những trận chiến cam go với quân thù cũng được ông ghi nhớ rất kỹ, thường xuyên kể với bạn bè, sau đó chia sẻ trên mạng xã hội, được nhiều người tán thưởng.
Năm 2014, được các bạn đồng đội động viên, ông bắt tay vào viết kỹ từng mẩu chuyện, rồi theo dòng ký ức, “mạch viết cứ thế tuôn trào ra”, thành một tập dày. Đưa cho các đồng đội đọc, ai cũng thích, khuyên ông nên tập hợp lại để xuất bản, không chỉ cho riêng mình mà là câu chuyện của cả nhiều thế hệ trong không quân Việt Nam.
Vị tướng già cho biết để tập truyện đầu hoàn thành, ông mất ba năm “thai nghén”, từ 2014 đến 2016. Vì viết về những sự kiện, nhân vật lịch sử, nên tướng Thái mất nhiều thời gian để tra cứu lại tài liệu. “Ngay cả sổ tay của tôi, dù ghi chép khá đầy đủ, nhưng có những chi tiết đến tôi cũng không luận ra được, hay không đủ dữ liệu”, ông kể.
Xong bản thảo sơ bộ, ông xuống quân chủng PK-KQ nhờ đánh máy lại từ gần 1.000 trang viết tay. Dù phải đánh máy đi, lại tới ba lần, nhưng anh em đều rất nhiệt tình hỗ trợ. Sau đó, ông cũng nhờ nữ nhà báo Thủy Hướng Dương giúp biên tập về bố cục và vài yêu cầu sửa và bổ sung nội dung cho phù hợp với cách trình bày.
Đến tháng 7/2016 thì Lính bay 1 được giới thiệu với độc giả và gây tiếng vang lớn. Cuốn sách không chỉ được các cựu chiến binh không quân yêu thích mà còn được đông đảo độc giả, trong đó có nhiều người thuộc thế hệ trẻ, say mê đón nhận. Tập 1 từng được tái bản và cũng được tiêu thụ hết rất nhanh chóng.
Thành công của tập truyện này khiến tướng Thái đặt kế hoạch viết luôn tập 2. Lúc này, đã có kinh nghiệm, vị tướng viết nhanh hơn, việc liên kết các câu chuyện, đoạn văn cũng nhuần nhuyễn hơn, kể cả việc “giật tít”.
Hấp dẫn từ sự chân thực và tình đồng đội
Tháng 7/2018, Lính bay 2 ra mắt và tiếp tục nhận được sự đón nhận không kém tập thứ nhất. Chỉ một thời gian ngắn sau khi xuất hiện, tập sách đã được bán hết cả ở nhà sách và trên mạng, khiến độc giả phải vất vả tìm kiếm. Không chỉ lớp độc giả từng trải qua chiến tranh, rất nhiều bạn trẻ đã thể hiện sự cảm phục khi đọc những câu chuyện hết sức chân thật nhưng cũng đầy xúc động về cuộc chiến đấu anh dũng và gian khổ của các phi công Việt Nam.
 |
| Hai tập Lính bay đã quay lại ra mắt độc giả vào tháng 4/2020. |
Nhận xét về hai tập truyện, nhà văn Chu Lai đã phải khen ngợi: “Anh Thái viết toàn chuyện thật mà cứ như chuyện… bịa, viết thế này thì nhà văn chúng tôi thất nghiệp mất!”.
Hai tập sách là những hồi ức về quá trình đào tạo gian khổ khắc nghiệt mà một người lính không quân trẻ tuổi như tác giả phải trải qua để có thể trở thành người phi công giỏi, giữ nhiệm vụ bảo vệ bình yên cho vùng trời của tổ quốc.
Tác giả không né tránh những sai sót, tai nạn nghề nghiệp mà mình đã gặp phải, những thất bại mà từ đó ông rút ra những kinh nghiệm quý giá, tư duy chiến thuật hợp lý khi đối diện với kẻ thù.
Điểm hấp dẫn, gây xúc động nhất với những độc giả đã đọc Lính bay chính là cuộc sống của những người lính không quân trong đời thường vốn ít người hiểu rõ, đặc biệt là những nỗi đau của họ trước những sự hi sinh của đồng đội.
Trung tướng Phạm Phú Thái chia sẻ: “Tôi viết hai tập truyện này không phải kể lể chuyện của mình mà kể lại những câu chuyện được chứng kiến từ các đồng đội, nên nó giống như một cuốn tổng hợp, tổng kết các trận không chiến từ lúc tôi trực tiếp tham gia chiến đấu tháng 4/1968 đến hết chiến tranh trên không với các lực lượng không quân Mỹ”.
Trên các trang mạng, những độc giả say mê chủ đề chiến tranh Việt Nam, nhất là về không chiến luôn hỏi nhau khi nào Lính bay được tái bản.
Và ngày 8/4, khi Trung tướng Phạm Phú Thái thông báo trên trang Facebook cá nhân là hai tập Lính bay đã được NXB Hội nhà văn và Công ty sách Cổ Nguyệt tái bản, cộng đồng độc giả đã hết sức vui mừng.
Tác giả cho biết, trong điều kiện dịch Covid-19 hiện nay, thì sách sẽ được bán online trước trên các hệ thống Tiki, Shopee, Lazada…
