Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

'Siêu điệp viên' chi phối quyền lực lớn ở Ấn Độ

Cố vấn An ninh Quốc gia Ấn Độ hiện tại là một điệp viên huyền thoại. Ông ít xuất hiện trước công chúng nhưng được coi là người nắm giữ quyền lực chỉ sau Thủ tướng Narendra Modi.

Ajit Doval là huyền thoại trong ngành tình báo Ấn Độ và được coi như James Bond ở nước này. Ảnh: TopWhoops

Ajit Doval từng là nhân viên tình báo hoạt động bí mật trong vòng 7 năm tại Pakistan. Ông lợi dụng các phần tử nổi loạn để thu thập thông tin ở vùng tranh chấp Kashmir hay cải trang thành người lái xe kéo để thâm nhập vào nhóm chiến binh bên trong đền thờ đạo Sikh linh thiêng nhất Ấn Độ. Giờ đây, ông được xem như một trong những nhân vật sở hữu nhiều quyền lực nhất quốc gia này. 

Ông Modi chọn Doval cho vị trí Cố vấn An ninh Quốc gia, một vị trí có nhiều ảnh hưởng hơn bộ trưởng quốc phòng và ngoại giao. Doval nắm quyền phụ trách đàm phán với Pakistan trong bối cảnh Ấn Độ và Pakistan vốn có nhiều mâu thuẫn.

Những ảnh hưởng chiến lược 

Ông tiến hành gặp gỡ các nhà sản xuất vũ khí để thảo luận về chiến lược tiềm năng hay ứng phó với các cuộc tấn công quân sự. Bên cạnh đó, theo Bloomberg, Doval thường xuyên trao đổi công việc với Ngoại trưởng S. Jaishankar, nhà ngoại giao hàng đầu của Ấn Độ.

Kể từ khi đảm nhận nhiệm vụ này, Doval đã tích cực đưa ra những đường lối chính sách cứng rắn hơn với các nước láng giềng thù địch mà Pakistan là một trong số đó. 

"Mỗi chiến lược ở khu vực này (Ấn Độ) đều có ảnh hưởng đến an ninh quốc gia theo cách rất đặc biệt", cựu giám đốc tình báo R. K. Sawhney, người biết Doval gần 2 thập kỷ, cho biết. "Vì lịch sử của quốc gia gắn liền với tiểu sử của cố vấn an ninh".

Doval mang dáng người thấp, trang phục gọn gàng, hay đeo kính và hiếm khi xuất hiện trước công chúng. 6 người thân cận với ông nói rằng Doval đang giám sát các vấn đề ngoại giao nhạy cảm nhất của Ấn Độ. Vài người trong số đó được yêu cầu giữ kín danh tính vì vị cố vấn không thích bị dư luận chú ý. 

diep vien ky cuu lam co van ngoai giao cho An Do anh 1
Ông Ajit Doval xuất hiện sau một cuộc họp cấp cao về vấn đề Kashmir hồi tháng 7. Ảnh: Getty.

Ngay sau khi nhậm chức, Thủ tướng Ấn Độ Modi đã cử Doval đến Afghanistan với tư cách đặc phái viên và sắp xếp để ông theo cùng trong chuyến thăm nước ngoài đầu tiên tới Bhutan.

Doval cũng là đại diện đặc biệt phụ trách đàm phán với Trung Quốc về tranh chấp biên giới, một nhiệm vụ ngày càng khó khăn khi Trung Quốc có kế hoạch đầu tư hàng triệu USD cho các tuyến giao thông đi qua Kashmir - khu vực mà cả Ấn Độ và Pakistan đều tuyên bố chủ quyền.

Cuối năm 2015, Doval đã đến Bangkok để tham dự cuộc họp bí mật với người đồng cấp Pakistan với nỗ lực khởi động lại các cuộc đàm phán hòa bình giữa hai quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân.

'Jame Bond' (Điệp viên 007) của Ấn Độ

"Ông ấy được biết đến như một James Bond của Ấn Độ", Sadanand Dhume, nghiên cứu sinh ở Viện Doanh nghiệp Mỹ tại Washington nói. "Có nhiều câu chuyện đặc biệt về ông ấy với tư cách là cố vấn an ninh quốc gia".

Một trong những giai thoại về Doval được nhiều người nhắc đến là lần ông hoạt động tình báo ở Đền Vàng, Amritsar, phía Tây Bắc Ấn Độ. Ngôi đền thiêng liêng nhất đối với những tín đồ đạo Sikh trên toàn thế giới này từng là nơi mà Doval đóng giả người kéo xe để thâm nhập vào trong. Ông đã thuyết phục các chiến binh trong đền rằng ông là điệp viên Pakistan và đến giúp họ thành lập một quốc gia độc lập mang tên Khalistan.

Quân đội Ấn Độ đã hai lần tấn công ngôi đền này trong 4 năm qua, bao gồm một cuộc tấn công năm 1984 khiến hàng trăm binh sĩ và người hành hương thiệt mạng. Vụ việc làm dấy lên sự phẫn nộ của người Sikh trên toàn thế giới và gây ra vụ ám sát cựu Thủ tướng Indira Gandhi - người đã ra lệnh thực hiện vụ tấn công năm 1984.

diep vien ky cuu lam co van ngoai giao cho An Do anh 2
Ông Vodal là đồng minh thân cận với thủ tướng Modi. Ảnh: Youth Connect 

'Rất thông minh'

Trong một lần, Doval tiết lộ số lượng binh lính có trong Đền Vàng gấp 5 lần so với con số 40 người theo ước tính của cảnh sát. Ông tham mưu cho chính phủ loại bỏ kế hoạch tấn công cũ. Thay vào đó nên cắt hết nguồn cung điện và nước trong thời tiết nóng như đổ lửa, Karan Kharb, một cựu binh Ấn Độ kể lại. 9 ngày sau đó, các chiến binh bên trong ngôi đền đã đầu hàng.

"Nhìn chung, người Ấn Độ rất tuân thủ các nguyên tắc sẵn có", Kharb nói. "Doval thấy được những điểm mới trong các nguyên tắc, điều khiến ông trở nên khác biệt. Ông ấy rất sáng tạo và là một nhà tư tưởng cấp tiến", người cựu binh cho biết.

Ảnh hưởng Doval với Thủ tướng Modi đã gây ra chỉ trích từ phía các chính trị gia đối lập và thúc đẩy sự bất mãn bên trong chính quyền của thủ tướng Modi.

"Đất nước (Ấn Độ) muốn biết ai đang dẫn dắt chính sách đối ngoại? Điệp viên Doval hay các nhà ngoại giao?", ông Ashutosh viết trên twitter, một lãnh đạo thuộc đảng Aam Aadmi, Ấn Độ phát biểu sau cuộc gặp bất ngờ của ông Modi với người đồng cấp Pakistan tại Lahore. Cuộc gặp được cho là do Doval sắp xếp. "Đất nước này không an toàn khi một điệp viên thao túng ngoại giao", Ashutosh nói thêm.

Những kêu gọi bãi nhiệm Doval ngày càng tăng sau chuyến thăm không hoàn hảo của Bộ trưởng Nội vụ Rajnath Singh đến Pakistan hồi tháng 8 khi Doval rút khỏi đoàn tháp tùng vào phút cuối, theo thông tin của báo chí.

Hiện lý lịch của Doval vẫn là một ẩn số. Trong một bài diễn thuyết vào năm ngoái tại Mumbai, ông tiết lộ sinh năm 1945 tại Garhwal, trong một vùng phía bắc Ấn mang tên Uttarakhand, và tốt nghiệp thạc sĩ kinh tế của Đại học Agra vào năm 1967 trước khi gia nhập lực lượng an ninh.

diep vien ky cuu lam co van ngoai giao cho An Do anh 3
Cố vấn Ajit Doval bàn bạc cùng thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi. Ảnh: civilserviceindia.

Phẫu thuật thẩm mỹ

Năm 1972, Doval chuyển đến Cục Tình báo, nơi ông đã làm việc trong 3 thập kỷ, bao gồm cả thời gian làm việc trong khu vực Jammu và Kashmir đầy bất ổn ở phía Bắc Ấn Độ. Doval sử dụng thành thạo tiếng Urdu, ngôn ngữ chính được sử dụng ở Pakistan. Tháng 11/2014, vị cố vấn này công khai chuyện từng phẫu thuật thẩm mỹ để loại bỏ các dấu vết của việc xuyên lỗ tai - dấu hiệu chứng tỏ nguồn gốc Hindu của ông.

"Tôi chưa thấy ai có thể đảm nhận nhiệm vụ mà ông ấy (Doval) đang làm" S.S. Virk, cựu giám đốc cảnh sát ở Punjab nói trong một lần Doval đến thăm ông tại bệnh viện. "Ông ấy là cố vấn xuất sắc".

Những người biết Doval miêu tả ông như một người ham học hỏi với khao khát mãnh liệt với tri thức. Cựu điệp viện Ấn Độ từng tiếp khách trong một thư viện dưới tầng hầm nhà riêng, nơi tràn ngập hàng trăm cuốn sách.

Từ khi trở thành cố vấn cho thủ tướng, ông tìm cách thuyết phục các nhà ngoại giao nước ngoài và các quan chức quốc phòng cấp cao, ủng hộ đảng Bharatiya Janata của ông Modi. 

"Doval có tầm ảnh hưởng lớn hơn các cố vấn an ninh quốc gia trước đó một phần vì uy tín và kinh nghiệm của ông trong các vấn đề tình báo và an ninh", Sameer Patil, người từng phục vụ trong Ban thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia cho biết.

Patil cho biết nhiều lời đồn đoán còn nói rằng Doval làm cố vấn cho ông Modi từ trước khi ông được bầu làm thủ tướng vào năm 2014. Trong bài báo được đăng tải trước đó, Doval đã lập luận về một chính sách đối ngoại quyết đoán cùng việc phát triển quân đội. Ông cảnh báo rằng sự phát triển của Trung Quốc là "không phải là một sự trỗi dậy đảm bảo hòa bình".

Ấn Độ vẫn chưa phát huy tối đa tiềm lực, Doval nhận định. "Chúng ta phải tăng sức mạnh của mình và đưa ra những cú hích tương ứng", vị cố vấn phát biểu trong một bài diễn thuyết hồi năm ngoái. 

Hành trình trở thành điệp viên CIA của tin tặc khét tiếng

Lĩnh án 45 năm tù trở thành bước ngoặt trong cuộc đời một tin tặc tuổi thiếu niên người Mỹ, người sau này được tuyển dụng thành điệp viên của Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA).


Mai Anh

Theo Bloomberg

Bạn có thể quan tâm