"Lại trượt rồi em ạ", chị Helen Nguyễn vừa đón đứa con nhỏ từ tay cô bạn, vừa than thở. Hơn 6 tháng qua, đều đặn mỗi sáng thứ bảy, hai vợ chồng chị lái xe đến các vùng ven tại thành phố Melbourne để đấu giá nhà sau khi nghiên cứu, khảo sát trong tuần.
Và lần nào, anh chị cũng thất vọng ra về, vì giá nhà bị đẩy lên quá cao so với dự tính, bất chấp ảnh hưởng của dịch Covid-19. "Ban đầu, chúng tôi dự tính chỉ mua nhà tầm 650.000-700.000 AUD, nhưng giờ đã nâng lên khoảng giá tới 900.000 AUD mà vẫn không mua được", chị Helen Nguyễn cho biết.
Căn nhà mới nhất chị tham gia đấu giá được rao bán với giá 780.000-800.000 AUD. Nhân viên môi giới cho biết chủ nhà xác định bán lỗ vì trước đó một năm đã mua với giá cao, hơn 850.000 AUD. Thế nhưng, chốt phiên đấu giá, căn nhà đã được bán với mức giá hơn 900.000 AUD.
 |
| Thị trường bất động sản Melbourne sôi động trở lại, với hơn 1.200 cuộc đấu giá được tổ chức trong tuần cuối tháng 2. Căn nhà trong ảnh được đấu giá thành công với giá 1,65 triệu AUD tại Brunswick West, Melbourne. |
Tốc độ tăng giá cao nhất trong gần 20 năm
"Đó chưa phải là mức tăng lớn nhất tôi từng chứng kiến. Có căn nhà được rao với giá 1,25 triệu AUD và đã được bán thành công qua phiên đấu giá với mức 1,65 triệu AUD", chị Helen Nguyễn cho biết.
Việc các căn nhà bị đẩy giá tới vài trăm nghìn AUD từ mức khởi điểm đang trở thành phổ biến ở khắp các thành phố trên khắp Australia. Giá nhà trung bình ở các thành phố cũng tăng hàng chục nghìn AUD mỗi căn kể từ đại dịch Covid-19.
Theo The Urban Developer’s, nhu cầu bị dồn nén vì đại dịch Covid-19 đã khiến cho thị trường nhà đất tại Australia nóng nhanh chóng trở lại khi chính phủ gỡ bỏ lệnh giãn cách từ cuối tháng 10 năm ngoái. Tại Melbourne, giá nhà đất tăng 3% kể từ cuối tháng 10 đến hết năm 2020.
Cá biệt, một số khu vực vùng ven giá nhà tăng hơn 2 con số chỉ trong vài tháng qua. Trong khi đó, theo báo cáo của công ty nghiên cứu bất động sản CoreLogic, chỉ trong tháng 2 vừa qua, giá nhà đất tại Melbourne tăng 2,1%, mức tăng cao nhất trong một tháng kể từ năm 2003. Con số này còn thấp hơn mức tăng 2,5% tại Sydney.
Australia có hai thành phố nằm trong nhóm đầu các địa điểm khó mua nhà nhất thế giới, là Sydney và Melbourne
Thị trường bất động sản ở Canberra cũng sôi động không kém. Tháng 2, giá nhà tại đây tăng 2% so với tháng liền trước. Cách đây 9 tháng, chị Thu Hương mua căn nhà tại Dickson với mức giá gần 900.000 AUD. Giờ đây, chị được môi giới liên hệ, với định giá căn nhà đã tăng hơn 300.000 AUD.
"Lần gần nhất giá nhà tăng đều ở các thành phố khắp Australia như thế này cũng 10 năm trước, khi chính phủ ra một loạt chính sách khuyến khích thị trường bất động sản phát triển", anh Lê, một môi giới bất động sản ở Melbourne, cho biết.
Số liệu mới nhất của CoreLogic cho thấy giá bất động sản trung bình trên toàn Australia hiện cao hơn 1% so với trước đại dịch COVID-19 và cao hơn 0,7% so với mức đỉnh tháng 9/2017.
Theo khảo sát của Demographia International Housing Affordability, Australia có 2 thành phố nằm trong tốp đầu những địa điểm khó mua nhà trên thế giới là Sydney và Melbourne, lần lượt xếp hạng 3 và 6. Các thành phố này đã vượt vị trí của San Francisco, San Jose và Los Angeles của Mỹ.
Để mua được nhà với giá trung bình ở Sydney phải cần gấp 12,9 lần mức thu nhập trung bình, trong khi con số này ở Melbourne là 9,9 lần. Hai thành phố đều được xếp vào nhóm giá nhà "quá đắt".
Trong khi đó, Westpac dự báo năm 2021 thị trường bất động sản Australia sẽ chứng kiến mức tăng trưởng về giá 10%. Ngân hàng này cũng cho rằng giá nhà đất tại đây sẽ tăng 20% trong hai năm tới.
Động lực tăng giá
Thị trường nhà đất "bùng nổ trên diện rộng" là cách CoreLogic mô tả về biến động giá của thị trường bất động sản tại Australia thời điểm này. Đơn vị này cho rằng động lực thúc đẩy tăng giá nhà tại xứ chuột túi là sự kết hợp của lãi suất cho vay mua nhà thấp kỷ lục, tình hình kinh tế được cải thiện, các ưu đãi của chính phủ và lượng các căn nhà được rao bán không quá nhiều.
Do dịch Covid-19, các ngân hàng Australia liên tục đua giảm lãi suất, bao gồm lãi suất thế chấp mua nhà. Sáu tháng trước, khi ký hợp đồng bảo lãnh tín dụng để tìm mua nhà, chị Helen được ngân hàng cam kết mức lãi vay hơn 3% không đổi trong 2 năm tiếp theo.
Sau vài tháng, chưa mua được nhà, chị đã được ngân hàng ký hợp đồng cam kết cho vay mới, với mức lãi chỉ còn hơn 1%. Đây cũng là mức lãi vay phổ biến được các ngân hàng cam kết giữ cố định trong 2 năm 2021-2022.
Bên cạnh đó, chính quyền liên bang và các bang cũng đưa ra nhiều chính sách hỗ trợ cho người mua, xây nhà. Đơn cử, chính quyền liên bang đã mở rộng tài trợ HomeBuilder cho những người xây nhà mới thêm ba tháng đầu năm 2021. Theo đó, những người xây nhà sẽ được nhận khoản hỗ trợ 15.000-25.000 AUD từ ngân sách.
Lãi vay ngân hàng để mua nhà tại Australia phổ biến ở mức khoảng 1% trong hai năm 2021-2022
Các chính sách hỗ trợ thuế đất cũng được công bố, như miễn hoặc giảm 1/2 tiền thuế đất cho các căn nhà giá trị dưới 800.000 AUD tại Melbourne của chính quyền bang Victoria.
Tận dụng "tiền rẻ" cùng thói quen tiết kiệm hơn vì dịch bệnh, nhiều người chọn mua nhà. Theo số liệu của Cục Thống kê Australia ABS, trong tháng đầu tiên của năm 2021, số người mua nhà lần đầu vay tiền của ngân hàng đã tăng 10,1% so với tháng trước đó và tăng 73,2% so với cùng kỳ năm trước.
Con số này thậm chí thấp hơn mức tăng ở nhóm các nhà phát triển bất động sản. Số lượng khoản vay của nhóm xây dựng nhà ở đã tăng 15,7% trong một tháng và tăng 141% so với cùng kỳ năm trước. Cũng theo thống kê này, tổng giá trị của các khoản vay mua nhà mới đã tăng lên mức cao kỷ lục 22,1 tỷ AUD, gấp hơn 50% so với cùng kỳ năm trước.
Cục Thống kê Australia ABS khẳng định rằng những người mua nhà lần đầu là động lực thúc đẩy sự tăng giá gần đây như thế nào. Dữ liệu của ABS cho thấy cam kết cho vay của người mua nhà đầu tiên đã tăng 10,5% trong tháng 2 và 52% so với cùng kỳ năm trước.
 |
| Cuộc đấu giá nhà thu hút gần 100 người đến dự tại Dickson, Canberra và khách mua thành công là một phụ nữ gốc Hoa. Ảnh: T.Hương. |
Thị trường của người bán
Trong báo cáo mới nhất về thị trường bất động sản Australia, ngân hàng Westpac cho rằng hiện đây là "thị trường của người bán". Westpac cho biết số lượng nhà được bán trong 6 tháng gần nhất vượt danh sách các căn mới được rao tới 34%.
Wespac cho rằng nhu cầu của người mua đã chạy trước nguồn cung sẵn có. Con số hàng tồn kho trên thị trường chỉ tương đương 2,5 tháng bán hàng, thấp hơn nhiều so với mức trung bình 3,8 tháng trước đó.
Melbourne là thành phố có lịch đấu giá bất động sản nhộn nhịp nhất, chiếm một nửa tổng các cuộc đấu giá được tổ chức gần nhất trên khắp các thành phố của nước Australia.
Theo dữ liệu của Domain và CoreLogic, trong tuần cuối cùng của tháng 2, có hơn 1.200 cuộc đấu giá được tổ chức tại Melbourne với tỷ lệ thành công là 79%. So với tuần cuối tháng 1, số lượng cuộc đấu giá đã tăng hơn 4 lần.
"Người bán thường có xu hướng chọn hình thức đấu giá, với kỳ vọng bán được giá cao hơn nhờ áp lực cạnh tranh giữa các khách mua tiềm năng", anh Lê giải thích. "Người mua thường đối mặt với nỗi sợ hãi lỡ cơ hội, làm giảm khả năng đàm phán giá".
Trong thị trường lợi thế không dành cho người mua, vợ chồng chị Helen Nguyễn lại tiếp tục hành trình tìm mua nhà. "Với tình hình này, không biết bao giờ gia đình tôi mới có thể ổn định cuộc sống tại Melbourne", chị nói.
