Tổn thương thời thơ ấu (Adverse childhood experiences - ACEs)
“Tổn thương thời thơ ấu”, “Sang chấn thời thơ ấu”, hay “Trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu” (Adverse Childhood Experiences - ACEs) mô tả những sự kiện rất tiêu cực mà một số người đã trải qua khi họ còn nhỏ. Bằng chứng cho thấy rằng bạn càng trải qua nhiều sự kiện tiêu cực khi đang ở độ tuổi mầm non và tiểu học, bạn càng dễ bị những ảnh hưởng tiêu cực lâu dài khi trưởng thành, bao gồm sự gia tăng lo lắng.
Tổn thương thời thơ ấu bao gồm hai loại trải nghiệm chính:
- Những điều xảy ra trực tiếp với bạn - ví dụ, việc mất cha hoặc mẹ hoặc người chăm sóc; cha hoặc mẹ hoặc người chăm sóc bị ốm nặng nên không thể chăm sóc bạn tốt; bạn bị bắt nạt hoặc lạm dụng.
- Những điều xảy ra xung quanh bạn - ví dụ, chứng kiến cảnh bạo lực trong gia đình; gia đình lâm vào cảnh nghèo đói; cha mẹ hoặc người chăm sóc thường say rượu hoặc sử dụng ma túy.
 |
| Ảnh minh hoạ. Nguồn: BBC. |
Tất cả những trải nghiệm tổn thương thời thơ ấu đều có chung một đặc điểm: chúng có thể làm giảm cảm giác an toàn là cảm giác cần thiết nhất đối với tất cả trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Khi bạn là một em bé hoặc một đứa trẻ, điều thiết yếu nhất là một người lớn (hoặc nhiều người lớn) chăm sóc bạn theo cách làm bạn cảm thấy mình được bảo vệ và sau đó là giúp bạn trở nên độc lập dần dần, cho đến khi bạn đủ lớn để học cách chăm sóc bản thân mình.
Quan trọng phải biết rằng những tổn thương thời thơ ấu không phải luôn là nguyên nhân gây ra các vấn đề sau này. Chỉ là những trải nghiệm xấu đó có thể làm bạn khó cảm thấy an toàn và tự tin, và làm cho bạn dễ trở nên lo lắng hơn.
Tuy nhiên, nếu bạn có sự hỗ trợ tốt từ người lớn và những mối quan hệ bạn bè tốt đẹp khi đi học và ngay cả khi đã tốt nghiệp, bạn vẫn có thể trưởng thành theo cách mạnh mẽ, tự tin, và can đảm. Cuốn sách này sẽ giúp bạn!
Điều cốt lõi là khi bạn nhận ra rằng mình phải chịu đựng những sự việc khó khăn trong quá khứ mà đã có thể ảnh hưởng đến mức độ lo lắng của bạn bây giờ, bạn có thể đối xử nhẹ nhàng hơn với bản thân và không tự dằn vặt mình khi bạn cảm thấy căng thẳng và lo lắng hơn một số người bạn xung quanh.
Tôi không khuyến khích việc bạn chỉ nằm đó và buông xuôi để sự lo lắng chiếm lấy mình, chỉ vì nó có thể được gây ra bởi những việc trong quá khứ nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn. Nhận thức về điểm yếu của mình là sự khởi đầu trong hành trình trở nên mạnh mẽ hơn. Khi bạn biết lý do vì sao một việc xảy ra, bạn có thể từng bước đương đầu với nó.
Vậy nên, ngay cả nếu như bạn đã không may mắn trải qua những sự kiện tiêu cực khi còn nhỏ, bạn và những người lớn đang hỗ trợ bạn vẫn có nhiều điều có thể thực hiện ngay bây giờ để giúp bạn trở nên hạnh phúc và khỏe mạnh hơn. Không như màu sắc ở đôi mắt bạn, lo lắng không phải là một phần cơ thể cố định của bạn: nó chỉ là cách não bộ gây ra cảm xúc cho bạn trong một vài tình huống. Và bạn có thể luyện tập để bộ não của bạn hoạt động khác đi, cũng như cách bạn huấn luyện não bộ của mình trở nên thành thục bất kỳ kỹ năng nào.
Bình luận