Vấn nạn sách lậu, sách giả không còn xa lạ nhưng việc bán tràn lan sách giả khiến cho nhà quản lý và các đơn vị xuất bản phải đau đầu. Không chỉ được bán ở vỉa hè hay tại các cửa hàng tự phát mà còn len lỏi lên sàn thương mại điện tử như Tiki, Shopee...
 |
| Một kho sách lậu ở Hà Nội bị lực lượng chức năng phát hiện. |
Sách giả, sách lậu tràn lan trên "chợ mạng"
Vấn nạn sách giả, sách lậu không mới nhưng luôn là nỗi đắn đo của các đơn vị sản xuất và kinh doanh sách thật cũng như người tiêu dùng. Thực tế cho thấy, đến những điểm bán sách vỉa hè, khách hàng có thể mua được những cuốn sách hay của những tác giả, dịch giả có tiếng với giá rẻ hơn rất nhiều so với giá tại các nhà sách. Tuy nhiên, đây chính là nơi cho sách lậu có cơ hội tiếp cận với bạn đọc.
Những tác phẩm tiểu thuyết bị in lem nhem, những cuốn sách bán chạy bìa đóng cẩu thả, hay thậm chí những cuốn sách đã không còn xuất bản vẫn đang được bán tràn lan trên thị trường.
Người bán thậm chí cũng không quan tâm đến nguồn gốc sách. Giá bán tại các "quầy" sách như vậy giảm từ 10-20% so với giá bìa, cũng có những quyển giá giảm 40-50%. Mức ưu đãi không tưởng, cao hơn nhiều lần mức chiết khấu các nhà xuất bản chân chính cung cấp cho những đơn vị phát hành. Nguyên nhân là những cuốn sách ở đây đều là sách in lậu và người không thường xuyên mua sách rất khó phát hiện.
Sách giả, sách lậu không chỉ tồn tại ở những cửa hàng trên đường phố mà còn len lỏi trên không gian "chợ mạng". Cụ thể, sách giả, sách lậu đang được rao bán công khai với mức chiết khấu hấp dẫn trên các sàn thương mại điện tử như Tiki, Shopee... hay thậm chí là tại các hội nhóm trên nền tảng mạng xã hội Facebook.
Minh chứng cho thấy, chỉ với từ khoá "sách giá rẻ" trên nền tảng mạng xã hội Facebook, người dùng nhận được vô số kết quả liên quan như các trang hay các hội nhóm kín/riêng tư mua bán, trao đổi sách giá rẻ.
Tương tự, sàn thương mại điện tử Tiki được biết đến là nơi mua bán sách uy tín từ các nhà xuất bản trên toàn quốc. Với từ khoá cho cuốn sách có tên Vị thần của những quyết định, người dùng nhận được các kết quả khác nhau. Theo đó, cuốn sách này được đăng bán bởi cả những nhà sách uy tín và cả những thương nhân tự do buôn bán. Sách được đăng bán với mức giá từ thấp đến cao. Người dùng trên sàn thương mại điện tử Tiki mua sách dựa trên đánh giá của những người từng mua trước đó.
 |
| Không chỉ được bày bán công khai ở nhiều cửa hàng sách mà sách giả, sách lậu đã “tấn công” vào thị trường sách online thông qua các trang điện tử hay mạng xã hội. |
[...]
Sách giả, sách lậu không chỉ kém về hình thức, mà quan trọng hơn, nội dung của sách có thể bị sai lệch, thiếu trang, mất dòng, thông tin không đầy đủ - điều nguy hiểm, nhất là sách về sức khỏe, sách dành cho trẻ em. Rất nhiều cuốn sách nổi tiếng của First News - Trí Việt, Alpha Books và các NXB khác bị các nhóm làm giả. Ngay cả một cuốn sách dành để góp tiền làm từ thiện - mổ tim cho trẻ em nghèo - cũng bị 4 nhóm làm giả.
Nếu thực sự không có điều kiện mua sách thật, bạn đọc có thể thông qua hệ thống thư viện để mượn sách, hoặc tìm mua bản số hóa (ebook) với giá hợp lý.
Sách giả, sách lậu ngoài việc vi phạm Luật Xuất bản, Luật Sở hữu trí tuệ còn làm thất thu ngân sách Nhà nước. Bên cạnh đó, với chất lượng sách kém, nhiều sai sót còn khiến độc giả chán nản, ảnh hưởng đến tâm lý, văn hóa đọc. Vì thế, độc giả cũng cần có sự cân nhắc, lựa chọn kỹ hơn trước khi mua hoặc đặt hàng trên mạng để tránh mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng. Việc tiêu dùng thông minh, trong đó có mua sách tại các nhà sách, đơn vị làm xuất bản uy tín cũng là cách để ngành xuất bản trong nước có cơ hội phát triển.
