Khi những thiết bị đọc sách điện tử như Amazon Kindle bùng nổ vào đầu những năm 2000, nhiều người đã dự đoán chúng sẽ khiến sách in và có thể cả các nhà sách độc lập, đi vào dĩ vãng.
Nhưng số liệu về doanh thu và những quan sát thực tế từ các nhà bán sách cho thấy dự đoán trên không thành hiện thực. Doanh số bán sách in đang tăng lên một chút nhờ hiệu suất mạnh mẽ của thể loại tiểu thuyết và sự quan tâm từ độc giả trẻ tuổi.
Doanh thu tích cực của sách in
Ông Duncan Stewart, nhà phân tích dự báo người tiêu dùng của tập đoàn tư vấn Deloitte, cho biết doanh số bán sách in đã tăng 10-14% trong ba năm qua ở hầu hết thị trường nói tiếng Anh lớn.
Chuyên gia Duncan Stewart cung cấp số liệu về doanh thu sách hiện tại và đánh giá tín hiệu tích cực từ doanh thu sách in. Ảnh: CBC. |
Dữ liệu khảo sát người tiêu dùng từ Booknet, một tổ chức phi lợi nhuận phát triển các công cụ và tiêu chuẩn cho ngành sách Canada, cũng cho thấy vào năm 2022, chỉ 17% số sách mua ở Canada là ở định dạng sách điện tử, trong khi 47% là sách bìa mềm và 25% sách bìa cứng.
Stewart cho rằng đó là những con số khá tốt “đối với một ngành mà nhiều người cho rằng đang hấp hối”. Ông cũng đánh giá thêm rằng, khi sách điện tử mới phổ biến, nhiều nhà phân tích đã dự đoán sách điện tử sẽ sớm trở thành phương tiện ưa thích của độc giả trẻ tuổi còn sách in chỉ còn được người lớn tuổi ưa chuộng.
Tuy nhiên, câu chuyện thực tế hoàn toàn ngược lại. "Thật thú vị, Kindles và các thiết bị đọc sách điện tử lại đang phổ biến hơn với thế hệ lớn tuổi, trong khi những người trẻ tuổi lại quan tâm đến sách in nhiều hơn những độc giả lớn tuổi", ông Stewart chia sẻ.
Giải thích lý do, chuyên gia này cho biết ngoài việc đọc sách trên thiết bị điện tử tương đối dễ chịu, thì những người yêu sách lớn tuổi thường đọc nhiều sách nên họ đánh giá cao tính nhỏ gọn, tiện lợi khi mang đi xa của thiết bị này, và cũng vì kệ sách của họ ở nhà đã tương đối kín.
“Trong khi đó, những người trẻ tuổi còn nhiều giá sách trống và họ thích lấp đầy chúng bằng những cuốn sách mới nhất”, ông Stewart cho hay.
Độc giả trẻ đón nhận thế giới lãng mạn
Stewart cho biết sự quan tâm của độc giả trẻ với tiểu thuyết đang thúc đẩy sự tăng trưởng doanh số "đáng kinh ngạc" của thể loại này. Tổng doanh số bán sách ở Mỹ tăng 12% kể từ năm 2019, trong khi tiểu thuyết tăng 45%.
“Tiểu thuyết đang phát triển nhanh gấp bốn lần so với thị trường sách nói chung. Đặc biệt, tiểu thuyết dành cho giới trẻ đang phát triển nhanh gấp năm lần”, ông Stewart cho biết.
Một phần nguyên nhân là sự xuất hiện của những thể loại tiểu thuyết lãng mạn mới, đề cập đến nhiều vấn đề xã hội đương đại, trong đó có cả bệnh lý về tinh thần hay bạo lực gia đình.
Ông Stewart cho hay: “Thế hệ Z và thế hệ Millennial rất quan tâm đến sự đa dạng và các khía cạnh xã hội trong những mối tình lãng mạn. Họ mua tiểu thuyết không chỉ vì chúng có một câu chuyện tình yêu hay mà còn vì nó phản ánh thế giới phức tạp. Đây đều là những yếu tố quan trọng đối với những người từ 18 đến 35 tuổi ngày nay".
Hai chị em Shannon và Nicola McNaughton, chủ hiệu sách Slow Burn Books mới mở từ tháng 5 năm nay ở Calgary, Canada, cũng đồng tình với ý kiến này.
Hai chị em Shannon và Nicola McNaughton cho biết hiệu sách Slow Burn Books của họ là điểm đến của những người yêu tiểu thuyết lãng mạn. Ảnh: CBC. |
Nicola cho biết khách hàng từng chia sẻ rằng sự đa dạng chủ đề được các tác giả lãng mạn hướng tới trao quyền và giải phóng cảm xúc, ví dụ các tác phẩm về phân biệt chủng tộc hay cộng đồng LGBTQ+.
Thêm vào đó, Nicola cho biết sức hấp dẫn thoát ly thực tế của tiểu thuyết đã giúp chúng được ưa chuộng hơn trong thời kỳ đại dịch Covid-19. Nicola cho hay: “Tiểu thuyết lãng mạn là một thể loại rất an toàn vì kết thúc luôn là hạnh phúc mãi mãi. Việc tác giả khiến cảm xúc của tôi thay đổi suốt cuốn sách không thành vấn đề vì tôi biết rằng cuối cùng các nhân vật sẽ ở bên nhau và điều đó khiến tôi cảm thấy được an ủi”.
Sự bùng nổ các nền tảng về sách
Tuy nhiên, Nicola cũng cho biết tiểu thuyết mới chỉ bùng nổ trong vài năm gần đây, phần nào nhờ vào các cộng đồng truyền thông xã hội sôi động như BookTok và Bookstagram. Tại những nền tảng này, nhiều tác giả bom tấn như Colleen Hoover (thể loại lãng mạn) và Sarah J. Maas (thể loại giả tưởng) đã thu hút được một làn sóng người hâm mộ lớn.
Độc giả Silver Barter, 34 tuổi, hiện cũng dựa vào những nền tảng đó để lấy cảm hứng cho các tác phẩm nên đọc tiếp theo.
Barter, người đã đọc 174 cuốn sách trong năm nay, tính đến tháng 12, cho biết: “Phần lớn danh sách đọc của tôi là từ TikTok hoặc Instagram”. Barter cũng chia sẻ dù trước đây tiểu thuyết tình cảm có thể bị coi thường là hơi lỗi thời, "bây giờ nó thiên về trao quyền cho phụ nữ nhiều hơn".
Mike Hamm, giám đốc hiệu sách độc lập Bookmark ở thành phố Halifax, cũng đồng tình: “Đang có một nhóm độc giả mới, có lẽ là những người từ 18 đến 25 tuổi và rất nhiều phụ nữ trẻ".
Những người trẻ hiện nay không chỉ thích đọc sách mà họ còn thích trải nghiệm mua sách.
Ông Hamm cho biết khách hàng rất thích thú với dịch vụ giao sách bằng xe đạp của họ trong thời kỳ đại dịch Covid-19. “Trong những ngày đen tối đó, có những điều tốt đẹp đã xảy ra với các hiệu sách độc lập”. Hiệp hội Hiệu sách Độc lập Canada cũng cho biết khoảng 30 hiệu sách độc lập mới đã mở ở Canada kể từ năm 2019.
Ellory Douglas, người đọc khoảng 125 cuốn sách mỗi năm thuộc nhiều thể loại bao gồm lãng mạn và giả tưởng, và cũng là tác giả của tiểu thuyết mới sắp xuất bản A Better Proposal, cho hay: “Tôi thích cảm giác cầm cuốn sách trên tay mình. Tôi thậm chí còn thích âm thanh khi lật trang. Tôi thích cả hai, sách điện tử và sách in. Nhưng nếu phải chọn, tôi sẽ chọn sách in”.
Giải thưởng Sách Quốc gia do Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức. Lễ trao Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ sáu (2023) tổ chức ngày 29/12/2023 tại Nhà hát Lớn (Hà Nội). Đơn vị tài trợ Kim cương: Ngân hàng VIB, Đơn vị tài trợ bạc: THACO.
Đọc được sách hay, hãy gửi review cho ZNews
Bạn đọc được một cuốn sách hay, bạn muốn chia sẻ những cảm nhận, những lý do mà người khác nên đọc cuốn sách đó, hãy viết review và gửi về cho chúng tôi. ZNews mở chuyên mục “Cuốn sách tôi đọc”, là diễn đàn để chia sẻ review sách do bạn đọc gửi đến qua Email: books@zingnews.vn. Bài viết cần gửi kèm ảnh chụp cuốn sách, tên tác giả, số điện thoại.
Trân trọng.