Ngày 30 Tết, một ngày đặc biệt và lạ lùng nhất trong năm. Cái không khí háo hức của nó đã in sâu vào trong tâm trí tôi từ những ngày thơ bé, đến bây giờ nhớ lại vẫn thấy nao nao lạ lùng.
Từ sáng sớm, đang còn quấn tổ sâu trong chăn ấm, tôi đã nghe thấy tiếng gà quang quác ở trong chuồng. Bố phải dậy sớm bắt gà làm thịt cúng tất niên. Nhà cửa yên ắng được đôi phút, bà tôi liền vào tận giường, lay hết mấy chị em dậy để chuẩn bị dọn nhà. Thế là, đứa dịu mắt, đứa ngáp ngắn ngáp dài, đứa đưa mắt lờ đờ nhìn ngó, đều rủ nhau lồm cồm dậy hết.
Đang đánh răng rửa mặt, chị tôi liền hỏi: “Bây giờ thì còn dọn dẹp cái gì nhỉ? Chẳng phải chị em mình dọn nhà sạch bong suốt một tuần nay rồi à?”. Tôi ngơ ngác gật đầu, nửa đồng tình, nửa vẫn còn hoài nghi.
Dọn nhà là một công việc trường kỳ suốt những ngày giáp Tết. Bắt đầu từ 23 âm lịch, bà tôi đã bắt đầu đôn đốc mấy chị em dọn nhà để chuẩn bị đón Tết. Nào là quét nhà, lau nhà, lau bàn ghế, sửa sang sân vườn, những món đồ cũ không dùng bị đem đi vứt bớt cho đỡ chật nhà. Sau vài ngày lao động cật lực của ba chị em tôi, căn nhà đã sạch sẽ tinh tươm hơn nhiều.
Ngày cuối năm, nhiều người vẫn tranh thủ đi chợ hoa. |
Dọn nhà xong, mấy bố con liền đi chợ hoa, chọn một cây quất thật đẹp. Cây đào được gửi ở vườn cả năm nay cũng được đón về vui Tết. Không khí mùa xuân đã rộn ràng lắm rồi!
Ngày hôm qua, 29 Tết một công việc vô cùng quan trọng là bày mâm ngũ quả cũng đã xong xuôi. Năm nay, bà cứ tấm tắc khen mẹ khéo tay, chọn được nải chuối đẹp, quả đều tăm tắp, râu rồng đủ cả. Bánh chưng cũng đã được vớt ra khỏi nồi. Những cặp bánh đẹp nhất được bọc lá chuối xanh um, đeo lạt đỏ để hãnh diện xuất hiện trên bàn thờ gia tiên.
Tết đã đủ đầy cả rồi nhưng sao cả nhà vẫn có vẻ tất bật thế nhỉ. Nhìn vào góc bếp, thấy bó mùi già nằm đó, chị em tôi mới giật mình. Hóa ra, chưa đứa nào nhớ chuyện đun lá mùi.
Thế là, cô chị nhanh nhảu bắc nồi nước, cô em rửa lá, một lúc sau, hương mùi già thơm thơm đã bay khắp căn bếp nhỏ. Bà vẫn thường dạy rằng: ngày cuối năm phải tắm gội bằng nước lá mùi để rửa trôi đi những muộn phiền lo toan đã cũ. Mấy chị em đang nhởn nha ăn vài chiếc bánh chưng con cóc thì mẹ đi chợ về.
Trong làn của mẹ, cơ mang là hoa: nào hồng, nào cúc, nào thược dược, đồng tiền… lại thêm cả mấy cành măng. Mẹ vẫn luôn thích cắm một bình hoa rực rỡ mỗi dịp xuân về. Thấy sắc màu xanh xanh, đỏ đỏ vàng vàng xen nhau trên bàn, lòng người cũng nô nức hơn.
Đến khi mẹ xuống bếp chuẩn bị làm cơm cúng ông bà, những phút giây thảnh thơi của chị em tôi đã chấm dứt thật sự. Đứa nhặt củ hành, đứa thái rau, đứa rán nem,… chỉ phụ mẹ thôi mà sao cũng bận thế nhỉ, tay chân chẳng được nghỉ phút nào. Ngày thường, mỗi khi cùng nhau nấu cơm, thể nào mấy chị em cũng chí chóe cãi cọ, thế mà hôm nay lại yên ắng lạ thường. Đứa này nhường nhịn đứa kia một tí, thế là mấy chị em lại vui vẻ. Năm mới sắp đến rồi, mấy chị em cãi nhau làm mẹ bực thì mấy hôm nữa xin đi chơi cũng khó.
Làm cơm cúng tất niên luôn là một phần việc quan trọng của chiều 30 Tết. |
Đến giữa buổi chiều, tôi thấy cô Thắm bán rau đến chơi, chưa vào đến trong sân, cô đã hỏi thăm bà tôi. Thấy bà đon đả chạy ra, cô móc túi, đặt vào tay bà tôi mấy tớ bạc giấy. Món nợ từ một ngày xa ngái của năm cũ cuối cùng cũng đã được trả xong. Trước khi cô ra về, bà còn dúi vào tay gói kẹo lạc và mấy đồng bánh gai, nói là quà mừng tuổi cho mấy đứa trẻ ở nhà.
Sau bữa cơm trưa, chị em tôi lục đục bày bánh mứt ra bàn, lỡ đâu có khách đến chúc Tết sớm. Mùi đường, mùi mạch nha tỏa ra thơm phức như mời gọi. Cứ thế vừa bầy biện vừa tranh thủ nhón thử vài miếng.
Bày xong bánh mứt, bà lại nhắc chúng tôi lấy chổi ra quét lại một lượt từ trong nhà ra đến ngoài sân, dù nhà cửa đã sạch lắm rồi. Cũng phải thôi, ngày Tết nhà ai cũng kiêng quét dọn. Cầm chổi trên tay, tôi săm soi từng ngóc ngách trong nhà. Vừa quét dọn, tôi vừa ngước lên bàn thờ, mấy cây nhang đang vẽ những đường khói trắng mờ mờ ảo ảo, mùi trầm lan tỏa khắp nơi.
Chiều cuối năm, khắp ngõ nhỏ đều thoảng hương mùi già. |
Bữa cơm tất niên, ai cũng hân hoan lạ thường. Lâu lắm rồi, mới thấy bà lôi rượu thuốc ra uống. Bà bảo cơm hôm nay nhiều dầu mỡ, uống một chén rượu cho nhanh tiêu. Bánh chưng đã được mấy chị em nếm thử từ hôm qua, còn dưa hành từ hôm kia đã ăn được, duy chỉ có thịt đông là hôm nay mới được thưởng thức nên đứa nào cũng háo hức.
Ăn xong, mấy chị em nhanh nhảu dọn dẹp để còn được ngồi thảnh thơi xem Táo Quân cùng bà và bố mẹ. Cả nhà vừa cười nói, vừa nhâm nhi miếng mứt, ngụm trà, ấy mới thực là đoàn viên. Và mùa xuân đã đến bên thềm nhà!