Người Việt tiêu xài lãng phí, thiếu gan làm giàu
Những điểm yếu trong làm ăn buôn bán và các hoạt động kinh tế của người Việt được các nhà trí thức nửa đầu thế kỷ XX phê phán mạnh mẽ.
Người Việt khôn vặt, ích kỷ, mê tín cốt để trục lợi
Các nhà trí thức đầu thế kỷ XX chỉ ra người Việt tuy thông minh, nhưng lại thiếu trí tuệ, nên đó chỉ là tinh ranh vặt.
Người Việt ít học, ham chơi, nền giáo dục viển vông
Từ đầu thế kỷ XX, nền giáo dục và việc học của người Việt đã để lộ nhiều khuyết điểm. Tới nay, những mặt trái ấy dần được khắc phục, song những di chứng vẫn chưa được quét sạch.
Người Việt giả dối, lười nhác, kiêu ngạo, sợ nói đến thói xấu của mình
Đó là vài trong số rất nhiều thói hư tật xấu của người Việt được các trí thức nửa đầu thế kỷ XX phê phán, và được tập hợp trong cuốn “Người xưa cảnh tỉnh”.