Theo UBND TP.HCM, đây là di tích cấp quốc gia, là địa điểm ghi dấu nhiều sự kiện lịch sử gắn liền với thân thế, sự nghiệp của Chủ tịch Tôn Đức Thắng. Bên cạnh đó, di tích Ba Son sẽ đáp ứng nhu cầu về tham quan, nghiên cứu và tìm hiểu về lịch sử đấu tranh cách mạng của người dân thành phố nói riêng và cả nước nói chung. |
Di tích này hiện nay phía đông tiếp giáp với khu dân cư, phía tây tiếp giáp khu phức hợp văn phòng, phía bắc tiếp giáp với công viên cây xanh khu vực và phía nam tiếp giáp với sông Sài Gòn nằm cạnh ga ngầm Ba Son của tuyến metro số 1. |
Trong ảnh là ụ tàu Ba Son bị cỏ dại, rêu phong phủ đầy mặt nước. Ụ tàu này được khởi công từ giữa năm 1884 và đưa vào sử dụng tháng 12/1888. Đây chính là ụ tàu duy nhất của thủy xưởng Ba Son còn gần như nguyên vẹn sau 136 năm đưa vào sử dụng. |
Ụ tàu dài 156 m, rộng 21 m, sâu 10 m, móng và thành ụ lát đá ong Biên Hòa, xi măng, sắt thép mang từ Pháp sang. Kinh phí xây dựng ụ tàu này lên tới hơn 7,8 triệu franc Pháp. |
Nằm cạnh ụ tàu Ba Son là 2 khối nhà xưởng vũ khí và xưởng điện tử đã được công nhận Di tích lịch sử quốc gia vào năm 1993. |
Do bỏ hoang lâu năm các nhà xưởng này cũng đã bị cây dại leo gần kín tòa nhà, xuống cấp trầm trọng. |
Cuối năm 2022, UBND TP.HCM có văn bản đề nghị Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch có ý kiến về việc thẩm định dự án tu bổ, tôn tạo di tích lịch sử Ba Son - nơi lưu niệm và gắn với cuộc đời đấu tranh cách mạng của Chủ tịch Tôn Đức Thắng. |
Khu đất được quy hoạch dành cho dự án di tích Ba Son có diện tích khoảng 6.000m2. Theo tính toán, kinh phí tu bổ, sửa chữa khu di tích Ba Son là khoảng 230 tỷ đồng. |
Theo dự kiến, quy mô tu bổ, tôn tạo khu di tích Ba Son sẽ bao gồm tu bổ, bảo tồn theo nguyên trạng một phần nhà máy đóng tàu trước đây; tu bổ bảo tồn theo nguyên trạng ụ tàu. |
Công trình sẽ được gia cố khối nhà xưởng vũ khí và xưởng điện tử. Ngoài ra, dự án còn tôn tạo sân vườn cảnh quan tổng thể di tích, xây dựng cổng và hàng rào, đầu tư hoàn chỉnh trang thiết bị làm việc và trưng bày... |
Ngoài ra di tích Ba Son sẽ được bổ sung khoảng hơn 60 hiện vật, hơn 100 ảnh và 120 tư liệu được trưng bày tại di tích. Dự kiến, dự án tu bổ, tôn tạo di tích Ba Son sẽ hoàn thành trong quý I/2025. |
Có một số tài liệu lưu trữ về quá trình hình thành, xây dựng cảng Ba Son. Để hiểu sâu hơn về quá trình này, bạn đọc có thể tìm hiểu thêm phông "Thống đốc Nam Kỳ" (tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia thuộc Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước). Cụ thể tài liệu mang ký hiệu BS02, IA5/176(2), tài liệu mang ký hiệu BS02, IA5/176(2)... phản ánh việc xây dựng ụ tàu trong năm 1884.