Giáo sư kinh tế Yu Xiaohua tại Đại học Göttingen ở Đức cho biết virus corona nhiều khả năng bùng phát đỉnh điểm khoảng 90 ngày sau phát bệnh ban đầu. Do đó thời gian bùng phát đỉnh điểm sẽ rơi vào đầu tháng 3.
Điều đó có nghĩa là dịch bệnh chết người đang reo rắc sự hoang mang không chỉ ở Trung Quốc mà trên khắp thế giới này, sẽ không kết thúc cho tới đầu tháng 5, ông Yu chia sẻ trên Weibo.
Giáo sư Yu cho biết dự báo của ông dựa trên mô hình toán học sử dụng dữ liệu về đại dịch Sars năm 2002-2003.
Trong khi đó, các nhà khoa học Trung Quốc vừa công bố nghiên cứu cho thấy các loài rắn, bao gồm rắn cạp nia và rắn hổ mang Trung Quốc, có thể là nguồn gốc của virus corona gây ra sự bùng phát bệnh hô hấp truyền nhiễm gây chết người ở Trung Quốc gần đây.
Rắn cạp nia bắc, còn được gọi là rắn cạp nia Đài Loan hay rắn cạp nia Trung Quốc, là loài rắn có nọc độc rất cao được tìm thấy ở phần lớn miền Trung và miền Nam Trung Quốc và Đông Nam Á.
Bệnh hô hấp mới được báo cáo lần đầu tiên vào cuối tháng 12/2019 tại Vũ Hán, một thành phố lớn ở miền Trung Trung Quốc, và đã lan nhanh. Kể từ đó, những du khách bị bệnh từ Vũ Hán đã lây nhiễm cho người dân ở Trung Quốc và các quốc gia khác, bao gồm cả Mỹ.
Theo CNN, sử dụng các mẫu virus được phân lập từ bệnh nhân, các nhà khoa học ở Trung Quốc đã xác định mã di truyền của virus và sử dụng kính hiển vi để chụp ảnh.
Tác nhân gây bệnh cho đại dịch này là một loại virus corona mới. Nó thuộc cùng một họ virus với hội chứng hô hấp cấp tính nghiêm trọng nổi tiếng coronavirus (SARS-CoV) và hội chứng hô hấp Trung Đông coronavirus (MERS-CoV), đã giết chết hàng trăm người trong 17 năm qua.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã đặt tên cho coronavirus mới là 2019-nCoV.
Coronavirus là gì?
Tên của coronavirus xuất phát từ hình dạng của nó, giống như vương miện hoặc quầng Mặt Trời khi được chụp bằng kính hiển vi điện tử.
Hình ảnh hiển vi điện tử cho thấy các chi tiết cấu trúc hình vương miện của nó, được Viện Dị ứng và Bệnh Truyền nhiễm Quốc gia (NIAID) chụp từ hội chứng hô hấp Trung Đông coronavirus (MERS-CoV).
 |
| Các quan chức y tế ở Singapore quét khách du lịch trong nỗ lực ngăn chặn sự lây lan của virus mới. Ảnh: AFP/Getty. |
Coronavirus được truyền qua không khí và chủ yếu lây nhiễm qua đường hô hấp trên và đường tiêu hóa của động vật có vú và chim.
Mặc dù hầu hết thành viên họ coronavirus chỉ gây ra các triệu chứng giống như cúm nhẹ trong khi nhiễm bệnh, SARS-CoV và MERS-CoV có thể lây nhiễm cả đường hô hấp trên và dưới và gây ra bệnh hô hấp nghiêm trọng và các biến chứng khác ở người.
2019-nCoV mới này gây ra các triệu chứng tương tự như SARS-CoV và MERS-CoV. Những người bị nhiễm các virus corona này bị phản ứng viêm nặng.
Hiện chưa có vaccine hoặc thuốc kháng virus có sẵn cho người nhiễm virus corona.
Lây truyền qua động vật
Cả SARS và MERS đều được phân loại là các bệnh truyền từ động vật sang người, có nghĩa là những bệnh nhân đầu tiên đã nhiễm các virus này trực tiếp từ động vật. Điều này là có thể bởi vì trong khi ở vật chủ, virus đã thu được một loạt các đột biến gen cho phép nó lây nhiễm và nhân lên bên trong con người.
Lúc đó, những virus này có thể được truyền từ người sang người. Các nghiên cứu thực địa tiết lộ rằng nguồn gốc ban đầu của SARS-CoV và MERS-CoV là dơi cầy hương đeo mặt nạ (một loài động vật có vú ở châu Á và châu Phi) và lạc đà, lần lượt là vật chủ trung gian giữa dơi và người.
 |
| Cấu trúc của một coronavirus. Ảnh: Getty. |
Trong trường hợp bùng phát virus corona năm 2019 này, các báo cáo cho biết hầu hết nhóm bệnh nhân đầu tiên nhập viện là công nhân hoặc khách hàng tại một chợ bán buôn hải sản địa phương bán kèm thịt chế biến và động vật sống, bao gồm gia cầm, lừa, cừu, lợn, lạc đà, cáo, lửng, chuột tre, nhím và bò sát.
Tuy nhiên, vì chưa từng có báo cáo về việc tìm thấy một loại virus corona lây nhiễm cho động vật thủy sinh, virus corona có thể có nguồn gốc từ các động vật khác được bán ở chợ này.
Giả thuyết cho rằng 2019-nCoV lây truyền từ một con vật ở chợ được ủng hộ mạnh mẽ bởi công trình mới trên Tạp chí Virus học Y học. Các nhà khoa học đã tiến hành phân tích và so sánh trình tự di truyền của 2019-nCoV và tất cả các loại virus corona đã biết khác.
Nghiên cứu về mã di truyền của 2019-nCoV cho thấy loại virus mới này có liên quan chặt chẽ nhất với hai mẫu coronavirus giống SARS từ Trung Quốc. Kết quả ban đầu cho thấy giống như SARS và MERS, dơi cũng có thể là nguồn gốc của 2019-nCoV.
Các tác giả tiếp tục phát hiện rằng trình tự mã hóa RNA của protein tăng đột biến 2019-nCoV, tạo thành "vương miện" của hạt virus nhận ra thụ thể trên tế bào chủ, cho thấy virus dơi có thể bị đột biến trước khi lây nhiễm cho người.
Nhưng khi các nhà nghiên cứu thực hiện phân tích thông tin sinh học chi tiết hơn về trình tự 2019-nCoV, nó cho thấy coronavirus này có thể đến từ rắn.
Chợ bán buôn hải sản Wuhan Huanan, nơi được cho là bùng phát dịch bệnh virus corona, đã bị đóng cửa.
Từ dơi đến rắn
Các nhà nghiên cứu đã sử dụng một phân tích về mã protein đặc trưng của virus corona mới và so sánh nó với mã protein từ virus corona tìm thấy trong các vật chủ khác nhau, như chim, rắn, marmot, nhím, manis, dơi và con người. Đáng ngạc nhiên, họ phát hiện rằng mã protein trong 2019-nCoV tương tự như mã được sử dụng trong rắn.
 |
| Rắn cạp nia và rắn hổ mang Trung Quốc có thể là nguồn gốc của coronavirus mới được phát hiện. Ảnh: Getty. |
Rắn thường săn dơi trong tự nhiên. Các báo cáo chỉ ra rằng rắn đã được bán ở chợ hải sản địa phương ở Vũ Hán, làm tăng khả năng 2019-nCoV có thể đã lây từ loài vật chủ - dơi sang rắn - và sau đó đến người khi bắt đầu dịch virus corona này. Tuy nhiên, làm thế nào virus có thể thích nghi với cả vật chủ máu lạnh và máu nóng vẫn còn là một bí ẩn.
Các tác giả của báo cáo và các nhà nghiên cứu khác phải xác minh nguồn gốc của virus thông qua các thí nghiệm trong phòng thí nghiệm. Tìm kiếm chuỗi 2019-nCoV ở rắn sẽ là điều đầu tiên phải làm.
Tuy nhiên, kể từ khi dịch bệnh bùng phát, thị trường hải sản đã được khử trùng và đóng cửa, điều này khiến cho việc theo dõi động vật nguồn của virus mới này rất khó khăn.
Lấy mẫu RNA virus từ động vật được bán ở chợ và từ rắn và dơi hoang dã là cần thiết để xác nhận nguồn gốc của virus. Ngoài ra, các phát hiện cũng sẽ cung cấp những hiểu biết sâu sắc để phát triển các phác đồ điều trị và phòng ngừa.
Sự bùng phát 2019-nCoV là một lời nhắc nhở khác rằng mọi người nên hạn chế tiêu thụ động vật hoang dã để ngăn ngừa nhiễm trùng từ động vật.
