"Trong số 500 bệnh nhân đến cơ sở từ sáng, 200 người không qua khỏi" - Đó là thông tin từ Muhammad Gul - nhân viên một phòng khám nhỏ ở Gyan thuộc miền Đông Afghanistan.
Cả cơ sở chỉ có 5 giường bệnh. Tuy nhiên, trận động đất hôm 22/6 đã khiến phòng khám không thể sử dụng được ngay cả những cơ sở vật chất khiêm tốn này.
“Tất cả phòng của cơ sở khám chữa bệnh đã bị phá hủy”, ông Gul nói với BBC.
"Họ khó sống sót qua đêm nay"
Ông Gul cho biết một chiếc trực thăng đã chở một số ít bệnh nhân từ các huyện xa xôi ở tỉnh Paktika đến những thành phố lớn để điều trị, trong khi đó, 2 bác sĩ phụ trách một phòng khám tạm bợ ngoài trời đang cố gắng chữa trị cho những bệnh nhân không còn nơi nào để đi.
Nguồn cung từ máy phát điện cũng hạn chế, trong khi nguồn lực hỗ trợ từ các tỉnh khác chưa tới. Những người bị thương ồ ạt tới phòng khám.
"Có hàng chục người cần được trợ giúp y tế ngay lập tức. Tôi nghĩ họ sẽ không thể sống sót qua đêm nay", ông Gul nói thêm.
Theo công bố mới nhất, số người thiệt mạng trong thảm họa này đã lên tới 1.150, AP đưa tin ngày 24/6. Trận động đất xảy ra ở khu vực đồi núi nghèo khó.
Các ngôi nhà làm theo kiểu truyền thống - trát bằng bùn và vật liệu tự nhiên - không đủ khả năng để chống chịu với rung lắc. Ít nhất 2.000 ngôi nhà đã bị phá hủy. Theo đại diện của Liên Hợp Quốc tại Afghanistan, một nhà trung bình có 7-8 người cùng sinh sống.
Gyan là một trong những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Nhiều người vẫn còn mắc kẹt dưới đống đổ nát.
Các cơ quan quốc tế đã thành lập phòng khám này vài năm trước. Phòng khám này chỉ có thể điều trị những triệu chứng nhẹ và chuyển bệnh nhân đến các bệnh viện ở thành phố lớn nếu bệnh không thuyên giảm. Phòng khám không có bộ phận tai nạn và cấp cứu.
 |
| Phòng khám ở Gyan vốn dựng lên để điều trị các bệnh nhẹ. Ảnh: BBC. |
“Thế giới đã lãng quên Afghanistan”
Kể từ khi Taliban lên nắm quyền vào tháng 8/2021, nhiều cơ quan viện trợ quốc tế đã rời khỏi Afghanistan. Hệ thống y tế của đất nước này phải gồng gánh, chứng kiến tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng vật tư và nhân viên y tế.
Khi một quan chức Taliban đi thăm Gyan hôm 22/6, người dân đã hét lên và yêu cầu ông rời đi, theo một tình nguyện viên nói với BBC.
"Taliban không đủ khả năng đối phó với thảm họa này", tình nguyện viên giấu tên nói. "Và chúng tôi không thể kỳ vọng vào viện trợ quốc tế. Thế giới đã lãng quên Afghanistan".
Ngay cả trước khi Taliban tiếp quản đất nước, khả năng ứng phó với thiên tai của các dịch vụ khẩn cấp của Afghanistan tại những thị trấn và thành phố lớn rất hạn chế. Họ gần như không có máy bay và trực thăng.
Theo giới chức y tế của tỉnh Paktika, khu vực chứng kiến tình trạng thiếu thuốc giảm đau và kháng sinh trầm trọng.
Một trong những bác sĩ tại phòng khám tạm bợ ở Gyan đã đến quận Ghazni lân cận để làm tình nguyện viên. Bác sĩ cho biết có một người cha bị gãy xương lồng ngực và khóc lóc hỏi về tình hình người thân, trong đó có con của anh.
“Anh ấy nói với tôi cứ để anh ấy chết nếu họ không còn sống”, vị bác sĩ kể lại.
 |
| Vẫn còn rất nhiều người mắc kẹt dưới đống đổ nát sau trận động đất hôm 22/6. Ảnh: AP. |
Bác sĩ cho hay hầu hết bệnh nhân là nam giới, vì phụ nữ và trẻ em không có nhiều khả năng thoát khỏi những ngôi nhà bị đổ sập.
Một số trẻ em có mặt tại phòng khám mà không có cha mẹ đi cùng, trong đó có một bé trai tám tuổi bị thương nặng.
"Cậu bé cầu xin mọi người hãy đến giúp đỡ bố mẹ và anh chị em còn mắc kẹt trong nhà. Sau khi tình cờ nghe ai đó nói với tôi họ đã chết hết, cậu bé khóc òa và từ đó bất tỉnh”, người này nói.
Phóng viên của BBC đã xem những bức ảnh chụp người dân có vết thương hở nằm trên mặt đất, chờ đợi tới lượt khám. Không có nhân viên cứu trợ chính thức nào, nhưng người dân từ các khu vực lân cận đang đến hỗ trợ công tác cứu hộ.
Một tình nguyện viên cứu hộ từ thành phố Urgun gần đó đang giúp kéo những người bị mắc kẹt ra khỏi đống đổ nát. Anh cho biết bản thân đã tìm thấy 40 thi thể từ sáng, chủ yếu là trẻ nhỏ.
Tuy nhiên, ngay cả đối với những người sống sót khỏi trận động đất, tương lai trước mắt họ cũng thật ảm đạm.
"Chúng tôi thậm chí không có nước sạch để rửa vết thương, trong khi thời tiết cực kỳ nóng", vị bác sĩ nói. "Không lâu nữa, vết thương của họ sẽ bị nhiễm trùng".
