Loãng xương không chỉ còn là căn bệnh của riêng tuổi già, khi tỷ lệ mắc đang tăng nhanh và xuất hiện xu hướng trẻ hóa rõ rệt, đặc biệt ở phụ nữ.
“Kẻ thù thầm lặng” và thách thức từ những con số
Loãng xương đang trở thành một vấn đề sức khỏe cộng đồng nghiêm trọng tại Việt Nam. Dữ liệu dịch tễ học cho thấy Việt Nam có khoảng 3,6 triệu người bị loãng xương vào năm 2022. Con số này được dự báo sẽ vượt 4,5 triệu vào năm 2030. Đáng chú ý, phụ nữ chiếm tới 70-80% tổng số ca mắc bệnh.
Một khảo sát của Viện Dinh dưỡng Quốc gia ghi nhận nhiều phụ nữ Việt trong độ tuổi 20-50 đã có dấu hiệu loãng xương hoặc giảm mật độ xương. Điều này cho thấy căn bệnh vốn được xem là của tuổi già đang dần trẻ hóa, đặt ra thách thức lớn cho y tế và xã hội.
|
| Theo nghiên cứu, bệnh loãng xương đang ngày càng trẻ hóa tại Việt Nam. |
Loãng xương là một rối loạn của hệ xương, làm giảm độ bền chắc của xương và tăng nguy cơ gãy xương. Nhưng điều đáng lo ngại nhất là tính “thầm lặng” của căn bệnh này. Rất nhiều người chỉ phát hiện mắc bệnh sau khi xảy ra các biến chứng nghiêm trọng như gãy xương.
Với gần 35 năm đồng hành cùng các thương hiệu chăm sóc sức khỏe cho người dân Việt Nam, thông qua các chương trình tiếp cận cộng đồng và hỗ trợ bệnh nhân, DKSH quan sát thấy mức độ nhận thức về loãng xương ở phụ nữ trẻ vẫn còn khiêm tốn và không đồng đều.
Có nhiều yếu tố then chốt đang cản trở phụ nữ trẻ chủ động thực hiện việc tầm soát loãng xương sớm. Thứ nhất là quan niệm sai lầm về độ tuổi, khiến phụ nữ ở độ tuổi 30-40 cho rằng loãng xương là vấn đề chỉ xảy ra sau mãn kinh nên việc tầm soát là chưa cần thiết ở thời điểm hiện tại.
Bên cạnh đó, những ưu tiên khác trong cuộc sống, chẳng hạn như áp lực công việc, chăm sóc gia đình, khiến các hoạt động kiểm tra sức khỏe thường bị trì hoãn.
Thêm vào đó, còn tồn tại những hạn chế về mặt tiếp cận dịch vụ và thông tin khi dịch vụ tầm soát chưa phổ biến. Tư vấn dinh dưỡng liên quan đến sức khỏe xương chưa được cung cấp rộng rãi ở nhiều khu vực ngoài các thành phố lớn.
Cuối cùng, do quá trình mất xương giai đoạn đầu hầu như không có triệu chứng rõ ràng, nên khi nguy cơ gãy xương hoặc biểu hiện rõ ràng xuất hiện, “cửa sổ vàng” để phát hiện sớm đã bị thu hẹp đáng kể.
Hành trình thúc đẩy công bằng y tế
Với sứ mệnh "chăm sóc sức khỏe cho mọi người", DKSH chú trọng tích hợp giữa hoạt động truyền thông cộng đồng và hỗ trợ thực tiễn. Nỗ lực này được thể hiện rõ qua sự kiện toàn cầu thường niên “Ngày vì sức khỏe người bệnh” (Patient Purpose Day).
|
| DKSH Việt Nam phối hợp cùng Bệnh viện Thống Nhất và Hội Loãng xương TP.HCM khám bệnh và tư vấn miễn phí cho phụ nữ trên 30 tuổi. |
Năm nay, với chủ đề “Bình đẳng chăm sóc sức khỏe phụ nữ”, DKSH Việt Nam hưởng ứng chuỗi hoạt động chăm sóc sức khỏe xương được thiết kế riêng cho phụ nữ trên 30 tuổi, với tên gọi “Xương khỏe, tương lai vững vàng”.
Cụ thể, DKSH tài trợ cho Bệnh viện Thống Nhất và Hội Loãng xương TP.HCM để tổ chức khám sức khỏe miễn phí vào ngày 5/10. Hàng trăm phụ nữ đã được đo mật độ xương, tư vấn dinh dưỡng và vận động. Nhiều người tham dự đã bất ngờ khi nhận thấy kết quả mật độ xương đang gặp tình trạng đáng lo ngại, từ đó chủ động thay đổi lối sống và tìm kiếm điều trị kịp thời.
Với vai trò là đơn vị tiên phong cung cấp giải pháp chăm sóc sức khỏe toàn diện, DKSH đóng vai trò kết nối xuyên suốt các giai đoạn từ tầm soát, phát hiện, chẩn đoán, điều trị, theo dõi đến chăm sóc. Trong lĩnh vực loãng xương, DKSH đang tích cực hợp tác với các nhà sản xuất thiết bị y tế, đơn vị cung cấp dịch vụ đo mật độ xương và đối tác dinh dưỡng để xây dựng chuỗi giá trị toàn diện.
Đặc biệt, DKSH đã giới thiệu PSPhere, một nền tảng hỗ trợ bệnh nhân trên nền tảng điện toán đám mây tại khu vực châu Á. Giải pháp này cho phép kết nối liền mạch giữa bệnh nhân và các chuyên gia chăm sóc sức khỏe trong suốt quá trình tự chăm sóc, qua đó nâng cao hiệu quả điều trị.
Một trong những mô hình thực tiễn mà DKSH và các đối tác đang nhân rộng tại Việt Nam là mô hình tích hợp giữa tầm soát và chăm sóc. Sau khi sàng lọc tại cộng đồng, những người có nguy cơ cao sẽ được đưa vào một “lộ trình chăm sóc” được thiết kế bài bản, bao gồm tư vấn, chẩn đoán, điều trị và theo dõi liên tục.
Chiến lược chăm sóc kết hợp giữa trực tuyến và trực tiếp này mang lại tiềm năng lớn, giúp hệ thống y tế đạt được hiệu quả vận hành cao hơn và giảm áp lực thiếu hụt nhân lực y tế, trong bối cảnh Việt Nam đang cần tăng cường đáng kể đội ngũ y bác sĩ.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), loãng xương nằm trong nhóm 10 bệnh mạn tính phổ biến nhất toàn cầu. Điều này càng thúc đẩy DKSH đẩy mạnh hơn nữa các hành động nhằm giảm thiểu tỷ lệ mắc bệnh đang có xu hướng gia tăng, đặc biệt khi nhiều quốc gia châu Á đang tiến dần đến giai đoạn “xã hội siêu già hóa” vào năm 2030.