 |
Khi con gái một tuổi dương tính với Covid-19 vào giữa tháng 1, Kashmir Hill cãi nhau với chồng do anh ta không chịu đưa con đến bệnh viện. Sau một hồi cãi vã, chồng của Hill đồng ý chở con đi khám. Chuyến đi đã được Hill theo dõi bằng chiếc AirTag do cô gắn vào xe hơi của chồng.
Không chỉ AirTag, Hill còn gắn phụ kiện tìm đồ Tile và thiết bị định vị GPS của LandAirSea lên nhiều vị trí khác nhau trong xe. Do là phóng viên công nghệ, Hill đã biết những lo ngại về khả năng lợi dụng AirTag để theo dõi vị trí người khác.
Để kiểm tra khả năng theo dõi của phụ kiện định vị, Hill đã thử nghiệm nó với chồng của mình và được đồng ý. Tuy nhiên, vẫn có một số bí mật mà cô không tiết lộ với chồng ngay từ đầu.
Gắn 7 thiết bị để theo dõi chồng
"Khi biên tập viên đề xuất cử nhiếp ảnh gia theo dõi vị trí của anh ấy nhằm mô phỏng chuyển động trực quan, một phần trong tôi lo rằng có thể phát hiện những thứ mà bản thân không muốn biết", Hill chia sẻ trên New York Times.
30 phút sau khi chồng đến bệnh viện, Hill mở ứng dụng liên kết với thiết bị định vị LandAirSea. Ngoài việc mua thiết bị với giá 30 USD, Hill còn bỏ gần 20 USD/tháng để được cập nhật vị trí 3 phút/lần. Ứng dụng còn có tính năng InstaFence sẽ cảnh báo khi xe di chuyển và Playback để theo dõi lịch trình.
"Tôi thấy xe được đỗ lúc 4h55 chiều nên không ngạc nhiên nếu 12 phút sau, anh ta gọi và nói đang ngồi trong phòng chờ", Hill cho biết.
 |
Phần mềm Find My trên điện thoại của Hill cho thấy vị trí của chồng trong quán ăn trưa tại Brooklyn. Ảnh: New York Times. |
Ngoài LandAirSea, những thiết bị như Tile hay AirTag không hoạt động như mong muốn. Trong khi AirTag mất một tiếng để cập nhật vị trí đỗ xe tại bệnh viện, Tile vẫn hiển thị chiếc xe trong garage của gia đình Hill. Lý do bởi chúng dựa vào Bluetooth để cập nhật vị trí.
Thay vì liên lạc với các vệ tinh GPS như LandAirSea, AirTag hay Tile sử dụng Bluetooth để cập nhật vị trí bằng smartphone. Với AirTag, chúng dựa vào mạng lưới Find My từ những chiếc iPhone, iPad và Mac trên khắp thế giới. Do đó tại những khu vực có nhiều người sử dụng iPhone như New York (Mỹ), chúng sẽ hoạt động hiệu quả hơn.
Một ngày trước chuyến đi, Hill bí mật vào phòng chồng, giấu một AirTag, Tile và thiết bị định vị GPS vào nhiều ngăn trong balo. Khi chồng của Hill đến Manhattan, AirTag trở thành thiết bị định vị hữu dụng nhất, giúp cô báo cho nhiếp ảnh gia biết chính xác vị trí của chồng mọi lúc. Trong khi đó, Tile cập nhật thông tin không đầy đủ do hệ sinh thái liên kết kém hơn Apple.
2 tiếng sau khi Hill đặt thiết bị định vị, chồng của cô nhận thông báo về AirTag lạ trên iPhone. Tuy nhiên, anh ta không thể tìm thấy thiết bị. "Nó có trong giày của anh không vậy", chồng của Hill hỏi. Dù đã kết nối để phát âm thanh, tiếng nhạc quá nhỏ khiến chồng của Hill không thể tìm thấy AirTag giấu trong xe.
Theo Hill, điều đó cho thấy một trong những lo ngại về AirTag đã đúng khi biện pháp bảo mật của Apple chưa đủ hiệu quả. Dù chồng của Hill đồng ý bị theo dõi, anh ta không biết có bao nhiêu thiết bị trong xe và balo. Trong số 7 thiết bị được cất giấu, chồng của Hill chỉ tìm được 2 chiếc, gồm một Tile trong túi áo khoác và AirTag trong balo khi tìm thứ khác.
 |
| Chồng của Hill không biết cô đã bí mật gắn thêm 3 thiết bị định vị vào balo, có nhiếp ảnh gia đi theo. Ảnh: New York Times. |
Giải pháp ngăn chặn lạm dụng chưa đủ mạnh
Alyson Messenger, luật sư tại Los Angeles đã phụ trách tình trạng của 2 người phụ nữ bị chồng cũ theo dõi qua AirTag, cho rằng nhiều trường hợp khác cũng bị theo dõi mà không hay biết.
Thay vì cài phần mềm gián điệp lên điện thoại, kẻ xấu có thể lợi dụng thiết bị định vị để rình mò người khác. "Họ chỉ cần đến đủ gần cơ thể hoặc tài sản của nạn nhân để đặt chúng. Đó là điều tối kỵ do thiết bị rất kín và khó nhận biết", Messenger chia sẻ.
Trên website của nhà sản xuất, AirTag và Tile được quảng cáo với công dụng là tìm đồ thất lạc. Trong khi đó, trang Amazon của LandAirSea mô tả thiết bị có thể "theo dõi chuyển động theo thời gian thực bằng chính con mắt riêng tư của bạn".
"Nếu bạn sử dụng thiết bị để xem vợ/chồng có ngoại tình không, hãy lên kế hoạch chăm sóc sức khỏe tâm thần sau đó. Tôi mua thiết bị này với mục đích tìm hiểu vợ tôi đi đâu vào ban đêm sau mỗi ngày làm việc. Hóa ra cô ấy đang ở với chàng trai khác", một người dùng đánh giá 5 sao cho LandAirSea trên Amazon viết. Trong khi đó, nội dung đánh giá một sao từ đứa trẻ 16 tuổi ghi rằng "quá dễ tìm thứ này trên xe, do cha tôi bí mật gắn lên".
Jared Zientz, Giám đốc Phân tích của LandAirSea cho biết công ty có trụ sở tại Illinois, được thành lập cách đây 26 năm với mục đích ban đầu là theo dõi máy bay. Hiện tại, công ty bán khoảng 15.000 thiết bị định vị GPS mỗi tháng.
 |
| Apple và Tile khẳng định theo dõi người khác không phải mục đích của thiết bị định vị. Ảnh: CNET. |
Theo Zientz, LandAirSea thường xuyên nhận cuộc gọi từ những người tìm thấy thiết bị trong xe hơi. Cứ mỗi năm, công ty nhận khoảng 30 trát hầu tòa, yêu cầu cung cấp thông tin chủ sở hữu thiết bị định vị. Hiện tại, LandAirSea đang chuyển hướng quảng bá mục đích thiết bị sang bảo vệ tài sản và quản lý phương tiện.
Zientz và bạn gái cũng sử dụng AirTag, song không lo ngại về khả năng bị cạnh tranh do AirTag chỉ kết nối với iPhone. Thậm chí từ khi AirTag ra mắt, LandAirSea đã bán được nhiều thiết bị hơn do nạn trộm xe hơi gia tăng.
Apple và Tile cũng phản hồi email của Hill, nhấn mạnh theo dõi người khác không phải mục đích của phụ kiện. Albert Fox Cahn, Giám đốc Dự án Kiểm soát Công nghệ Giám sát (Surveillance Technology Oversight Project) cho rằng những thiết bị tìm đồ đã bị sử dụng sai mục đích quá nhiều lần.
"Chưa ai có thể mua công cụ theo dõi người thân dễ và rẻ như vậy", Cahn cho biết. Ông nhận định những lời cảnh báo từ nhà sản xuất hay pháp luật chưa đủ mạnh để ngăn chặn hành vi lạm dụng, khẳng định thiết bị định vị lẽ ra không được bán trên thị trường.
 |
| Vị trí của thiết bị định vị được Hill báo lại cho nhiếp ảnh gia để bí mật chụp ảnh chồng. Ảnh: New York Times. |
Sau khi bác sĩ kết luận con gái vẫn khỏe, chồng của Hill nhắn tin cho biết đang lái xe về nhà lúc 7h17 tối. Vị trí xe được cô cập nhật theo thời gian thực.
"Không có gì bất ngờ về chuyến đi của anh ta. Tuy nhiên, điều ngạc nhiên nhất với tôi là sự căng thẳng khi theo dõi anh ấy, cảm giác tội lỗi về những điều anh ta không biết, ví dụ như phóng viên ảnh đi theo. Thật nhẹ nhõm khi điều đó đã kết thúc", Hill chia sẻ.
"Với những tiêu cực mà AirTag hứng chịu và cơ chế phát hiện dễ bị qua mặt, ít nhất tôi cũng được cảnh báo liên tục rằng có người đang theo dõi. Mối nguy hiểm về quyền riêng tư của những thiết bị định vị khác còn tệ hơn", chồng của Hill nói.
