|
|
Ông Albert del Rosario. Ảnh: DFA |
“Philippines cũng như cộng đồng quốc tế yêu cầu Trung Quốc tôn trọng phán quyết sắp tới của tòa trọng tài. Nếu Trung Quốc phớt lờ lời kêu gọi của chúng tôi, điều đó đồng nghĩa họ nghĩ mình đứng trên cả luật pháp”, Reuters dẫn lời Ngoại trưởng Philippines, ông Albert del Rosario, phát biểu tại Manila ngày 29/2.
Ngoại trưởng del Rosario đưa ra bình luận trên sau khi người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị lớn tiếng cáo buộc Manila “khiêu khích chính trị” khi theo đuổi vụ kiện Bắc Kinh về Biển Đông khi ông này tới thăm Mỹ hồi tuần trước.
Tòa án Trọng tài Quốc tế (PCA) tại The Hague, Hà Lan, dự kiến ra phán quyết về việc Philippines kiện Trung Quốc liên quan tới tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông trước tháng 5. Quan chức Manila và Bắc Kinh nhiều lần gặp gỡ để thảo luận về các tranh chấp hàng hải nhưng thất bại, ông del Rosario, người sẽ từ nhiệm vào ngày 7/3 vì lý do sức khỏe, nói.
Trong cuộc gặp giữa ngoại trưởng Trung Quốc và Mỹ, ông John Kerry cho rằng, Bắc Kinh đang nhanh chóng quân sự hóa Biển Đông khi triển khai máy bay chiến đấu và tên lửa tới các đảo nhân tạo sau khi hoàn tất quá trình bồi lấp trái phép.
Ông Vương biện hộ rằng hành động của Trung Quốc là “tự vệ” nhưng ngang ngược nói Bắc Kinh vẫn sẵn sàng đối thoại song phương với các nước có tranh chấp trên Biển Đông.
Philippines bắt đầu vụ kiện quốc tế từ đầu năm 2013 khi nước này cho rằng đây là “nỗ lực cuối cùng” sau khi Trung Quốc không chịu rút tàu khỏi bãi cạn Scarborough/Hoàng Nham.
Đến nay, Bắc Kinh luôn khẳng định không công nhận vai trò của toà án trọng tài trong việc phân xử, không tham gia vào quá trình tố tụng và không thừa nhận phán quyết cuối cùng. Trung Quốc luôn khăng khăng tất cả các tranh chấp nên được giải quyết thông qua đối thoại song phương.
Một trong những nội dung quan trọng trong đơn kiện của Philippines là đề nghị toà án phán quyết rằng yêu sách “đường 9 đoạn” do Trung Quốc tự vẽ ra trên Biển Đông không phù hợp với Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS). Toà án dự kiến đưa ra phán quyết với kết quả được dự đoán sẽ theo hướng có lợi cho Philippines. Đây sẽ là một thất bại lớn về mặt ngoại giao đối với Trung Quốc và tham vọng chủ quyền của nước này.
Tại buổi họp báo sau hội nghị cấp cao Mỹ - ASEAN diễn ra ở Sunnylands ngày 16/2, Tổng thống Mỹ Barack Obama cho biết, ông ủng hộ các tranh chấp được giải quyết bằng những biện pháp pháp lý, điển hình như vụ kiện của Philippines đối với Trung Quốc mà Toà án Trọng tài Thường trực đang xử lý. Dù Trung Quốc nói không tham gia vào vụ kiện, ông Obama khẳng định các nước đã phê chuẩn UNCLOS cần tôn trọng phán quyết.
