Tổng thống Philippines, ông Benigno Aquino. Ảnh: PLO |
Bên lề hội nghị thượng đỉnh của Liên Hiệp Quốc (LHQ) về biến đổi khí hậu tại New York (Mỹ), Tổng thống Philippines Benigno Aquino đã tranh thủ bày tỏ sự lo ngại về hành động của Trung Quốc trên biển Đông.
Trả lời phỏng vấn của AP, Tổng thống Aquino khẳng định Philippines quyết tâm bảo vệ chủ quyền lãnh thổ trên biển Đông. Aquino kêu gọi các nước bày tỏ lo ngại trước thái độ đe dọa của Trung Quốc trên biển Đông bởi biển Đông không chỉ là vấn đề riêng của Philippines hay của các nước liên quan tới tranh chấp. Ông đã công bố hình ảnh cải tạo đất trái phép của Trung Quốc tại đá ngầm Gạc Ma và bãi Cỏ Rong trong hai năm qua.
Tổng thống Philippines thừa nhận ông chưa rõ ý định thực sự của Trung Quốc và lo ngại Bắc Kinh có thể kéo giàn khoan đến vùng biển Philippines, giống như việc họ từng thực hiện trong vùng biển Việt Nam.
Việc rõ ràng nhất là hai tàu Trung Quốc tiến hành đo đạc trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines. Ông cho rằng có thể tàu Trung Quốc đang vẽ bản đồ cho tàu ngầm.
Aquino nhận định vấn đề tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc trên biển Đông có thể nằm trong tầm kiểm soát do Trung Quốc, với vị thế là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, sẽ do dự khi muốn gây nguy hiểm cho các tuyến giao thương hàng hải. Ông khẳng định các bên đều tiếp tục tiến trình tiến tới một bộ quy tắc ứng xử và Philippines tăng chi phí quốc phòng nhưng không có ý đe dọa ai mà chỉ để tương xứng với bối cảnh quân sự hiện tại.
Cùng ngày, trả lời phỏng vấn của báo New York Times (Mỹ), Tổng thống Aquino nhận định vấn đề tranh chấp biển Đông đã tạo ra một cuộc tranh chấp ảnh hưởng địa-chính trị khiến Mỹ phải tham gia. Ông nhấn mạnh Philippines không đồng ý đàm phán song phương với Trung Quốc để giải quyết tranh chấp biển Đông vì đây là vấn đề đa phương.
Theo Aquino, đôi khi mối quan hệ giữa Philippines và Trung Quốc rất khó hiểu. Trong khi trao đổi thương mại giữa hai nước tiếp tục gia tăng thì mới đây Trung Quốc lại khuyến cáo công dân không nên đến thăm Philippines. Thậm chí Trung Quốc từng ngừng nhập khẩu chuối Philippines.
Ngày 24/9, kênh truyền hình GMA (Philippines) đưa tin người phát ngôn của Tổng thống Philippines thông báo Aquino sẵn sàng gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình để cải thiện quan hệ hai nước.