 |
Vào ngày diễn ra cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ, cựu Tổng thống Donald Trump đã gửi một thông điệp rõ ràng về năm 2024 tới Thống đốc Ron DeSantis: Hãy đứng ngoài cuộc đua.
"Nếu ông ấy tranh cử, tôi sẽ nói cho các bạn một vài điều về ông ấy - mà sẽ không mấy tốt đẹp. Tôi biết rõ ông ấy hơn ai khác, có lẽ chỉ trừ vợ ông ta", Wall Street Journal hôm 8/11 dẫn lời của ông Trump.
Đây được cho là động thái gây sức ép trực tiếp lên đối thủ tiềm năng, có khả năng cạnh tranh trực tiếp với ông Trump nếu cả hai tranh giành tấm vé ứng viên tổng thống của đảng Cộng hòa vào năm 2024.
Phát ngôn mới đây được đưa ra cùng ngày ông Trump, nói rằng ông đã bỏ phiếu cho ông DeSantis trong cuộc bầu cử.
AP đưa tin ứng viên đảng Cộng hòa đã đắc cử nhiệm kỳ thứ hai vị trí thống đốc bang Florida, đánh bại ứng cử viên đảng Dân chủ Charlie Crist với cách biệt lớn nhất kể từ năm 2002.
Chiến thắng này của ông DeSantis giúp củng cố quyền lực của đảng Cộng hòa tại một bang từng là chiến trường quan trọng. Điều đó cũng giúp củng cố danh tiếng của chính ông với tư cách là ứng cử viên hàng đầu cho vị trí tổng thống.
Và nó dường như khiến cựu tổng thống Mỹ, một lần nữa, phải suy nghĩ lại.
 |
| Ông DeSantis cùng gia đình vẫy chào người ủng hộ tại bữa tiệc đêm bầu cử giữa kỳ ở Tampa, Florida, hôm 8/11. Ảnh: Reuters. |
Lại "quay xe"
Tuyên bố trên là lời đe dọa công khai nhất mà ông Trump đưa ra đối với ông DeSantis trong những ngày gần đây.
Chỉ vài ngày trước, nhiều người còn tưởng mối quan hệ giữa cựu tổng thống Mỹ và thống đốc Florida đang dần được hàn gắn sau khi ông Trump có một giọng điệu hòa hảo hơn khi nói về người từng là đồng minh của mình.
“Quý vị sẽ bầu lại cho người bạn tuyệt vời của tôi - Marco Rubio - vào Hạ viện Mỹ và một lần nữa dành lá phiếu cho Ron DeSantis trong cuộc bầu cử thống đốc Florida”, ông Trump nói trước đám đông tại cuộc vận động bầu cử ở hội chợ quận Miami-Dade tối 6/11.
Trên thực tế, mối quan hệ của cả hai tương đối phức tạp. Ông DeSantis từng là một đồng minh trung thành của Trump. Cựu tổng thống Mỹ hồi đầu năm cho biết mình "từng nâng đỡ" DeSantis, nhưng Thống đốc Florida "hành xử ngày càng giống một đối thủ cạnh tranh tương lai hơn là đồng minh".
Trong cuộc vận động ở Pennsylvania cuối tuần trước, ông Trump đã chế giễu Thống đốc Florida là “Ron DeSanctimonious” (Ron cao đạo).
Đó là lần đầu tiên ông Trump tìm cách gắn một biệt danh (không hay ho gì) cho thống đốc Florida. Vào thời điểm ấy, màn hình phía sau cựu tổng thống trình chiếu số phiếu thăm dò mà ông Trump khẳng định là thể hiện ông đang dẫn trước đáng kể so với những ứng viên tiềm năng khác cho cuộc đua năm 2024.
 |
| Cựu Tổng thống Donald Trump nói chuyện với báo chí trong khuôn viên khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago vào đêm bầu cử giữa kỳ. Ảnh: Reuters. |
Biệt danh đó xuất hiện chưa đầy một tháng sau khi ông Trump gọi hành động ủng hộ Joe O'Dea, ứng viên Thượng viện của đảng Cộng hòa ở Colorado, của thống đốc Florida là “sai lầm lớn".
Chỉ vài ngày trước đó, cựu tổng thống Mỹ đã chỉ trích O'Dea sau khi ông này nói CNN rằng ông sẽ "tích cực" phản đối ông Trump nếu ông ấy tranh cử vào Nhà Trắng năm 2024.
Ngoài việc “dán nhãn” ông DeSantis với một biệt danh mới, ông Trump còn dùng mạng xã hội Truth Social đăng một video chê bai ông DeSantis của cựu dẫn chương trình Fox News Megyn Kelly. Trong video, bà Jelly nói rằng ông DeSantis không thể "vượt qua" ông Trump trên đấu trường tranh luận.
Chưa hết, cựu tổng thống còn gây xôn xao khi tổ chức buổi vận động ở Miami, Florida, nhưng không mời Thống đốc DeSantis.
“Họ đã không mời Ron. Tôi nghĩ đây là điều ngu ngốc”, một trong những nhà tư vấn của đảng Cộng hòa nắm rõ về kế hoạch của cuộc vận động cho biết.
“Tại sao không cố tránh tạo ra sự đối đầu? Nhưng kỳ thực, nếu họ có mời Ron thì tôi cũng không chắc cậu ấy sẽ đến”, theo Politico.
Đe dọa soán “ngôi vương" của ông Trump
Những động thái trên diễn ra sau khi ông Trump liên tục nhấn mạnh rằng đó sẽ là hành động thiếu khôn ngoan nếu ông DeSantis chống lại ông.
“Nếu tôi đối mặt với ông ta, tôi sẽ đánh bại ông ta như cách tôi sẽ đánh bại những người khác”, ông Trump nói với Yahoo Finance vào tháng 10/2021. "Tôi nghĩ hầu hết mọi người sẽ bỏ cuộc, tôi nghĩ ông ấy cũng sẽ bỏ cuộc".
Thế nhưng, thực tế cho thấy đây có thể chỉ là mơ tưởng của ông Trump.
Chiến thắng trước cựu Thống đốc Charlie Crist vào ngày 8/11 có thể là bàn đạp quan trọng cho ông DeSantis nếu đứng ra tranh cử vào năm 2024. Như Politico đã lưu ý, thống đốc Florida đã huy động được 200 triệu USD - một số tiền đáng kinh ngạc - cho cuộc đua tái đắc cử của mình và còn lại 90 triệu USD trong ngân hàng.
Ông cũng không “cúi đầu” trước ông Trump như nhiều quan chức đảng Cộng hòa đắc cử khác đã làm. Thống đốc DeSantis thậm chí không tìm kiếm sự ủng hộ của cựu tổng thống trong chiến dịch tranh cử năm 2022 của mình.
 |
| Ông Ron DeSantis nhận tràn cổ vũ tại trung tâm hội nghị Tampa sau khi tái đắc cử chiếc ghế thống đốc bang Florida. Ảnh: Reuters. |
Trước đây, ông Trump thường nói rằng ông đã “tạo ra” DeSantis bằng cách ủng hộ ông ấy trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa năm 2018. Ông tiếp tục lặp lại tuyên bố đó vào hôm 8/11 trong một cuộc phỏng vấn với NewsNation.
“Ông DeSantis thậm chí sẽ không thể trở thành một nhân tố trong cuộc đua (nếu không có tôi). Nhưng ngay sau khi tôi dành sự ủng hộ cho ông ấy, trong giây lát cuộc đua đã kết thúc”, cựu Tổng thống Trump nói. “Tôi đã đề cử ông ấy. Ông ấy không giành được nó, tôi mới là giành được nó cho ông ấy. Tôi nghĩ rằng ông DeSantis đáng lẽ nên tử tế hơn, nhưng điều đó tùy thuộc vào ông ấy”.
CNN đánh giá không nghi ngờ gì rằng vào thời điểm đó, sự tán thành của ông Trump đã giúp ông DeSantis - một thành viên không mấy được biết đến trong Quốc hội suốt 6 năm.
Nhưng kể từ bấy giờ, Thống đốc DeSantis đã nổi lên với thế lực của riêng mình.
Ông đã công khai thể hiện thái độ nghi ngờ trước chính sách phong tỏa do Covid-19. Ông cũng tự định vị mình là người phản đối mạnh mẽ nhất trong nước về việc giảng dạy lý thuyết chủng tộc phê phán và các chính sách được cho là "thức tỉnh" khác.
Trong bài phát biểu ăn mừng chiến thắng ở Tampa mới đây, ông DeSantis nhấn mạnh: “Chúng tôi chọn sự thật thay vì sợ hãi, chúng tôi chọn giáo dục vượt quá sự truyền dạy, chúng tôi đã chọn luật pháp để chống lại bạo loạn và mất trật tự”.
Hầu hết cuộc thăm dò gần đây về cuộc đua năm 2024 đều cho thấy ông Trump vẫn đang dẫn đầu với khoảng cách an toàn trước các ứng cử viên khác của đảng Cộng hòa.
Tuy nhiên, ông DeSantis thường nhận được sự ủng hộ ở mức hai con số. Và ông thường là ứng cử viên đảng Cộng hòa duy nhất làm như vậy.
Mục Thế giới giới thiệu cuốn sách “Phân cực chính trị ở Mỹ hiện nay: Tình hình, nguyên nhân và tác động” do NXB Khoa học Xã hội xuất bản năm 2019. Cuốn sách khái quát về hệ thống chính trị Mỹ, định nghĩa phân cực chính trị, lịch sử hình thành và tình hình phân cực ở Mỹ hiện nay. Bên cạnh đó cuốn sách cũng nêu nguyên nhân và tác động của phân cực chính trị, cũng như đánh giá xu hướng chính trị Mỹ trong thời gian tới.
