Theo kết luận thanh tra vào tháng 12/2016 của Bộ Tài chính, Công ty TNHH Bảo hiểm phi nhân thọ Cathay Việt Nam còn nhiều vấn đề chưa thực hiện đúng quy định của pháp luật trong hoạt động kinh doanh bảo hiểm, tài chính, kế toán.
Nhiều đại lý hoạt động “chui”
 |
| Thực tế có 33 đại lý thuộc công ty này vẫn hoạt động "chui" mà không có trong báo cáo. Ảnh minh họa: Facebook. |
Cụ thể, công ty này đã cấp giấy chứng nhận bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự chủ xe cơ giới cho khách hàng không ghi đầy đủ và chính xác các thông tin như số điện thoại, số khung, số máy, chữ ký của đại lý/người nộp tiền, thời điểm nộp phí, ngày cấp giấy… theo quy định của pháp luật.
Công ty còn cấp 10 giấy chứng nhận trên cho chủ xe cơ giới trước khi thu đủ phí bảo hiểm, ký 5 hợp đồng bảo hiểm có tỷ lệ phí bảo hiểm vật chất ôtô thấp hơn tỷ lệ phí bảo hiểm theo quy tắc công ty ban hành (đã được Bộ Tài chính chấp thuận) dẫn tới tổng số tiền phí bảo hiểm chênh lệch là hơn 59 triệu đồng.
Công ty cũng đã ban hành biểu phí ngắn hạn chưa đúng với biểu phí đã được Bộ Tài chính phê chuẩn. Theo quy định của Bộ, với thời hạn bảo hiểm dưới 3 tháng, khách hàng phải đóng 30% phí cả năm trong khi công ty thu 40%; từ 6-9 tháng theo quy định chỉ phải đóng 85% phí cả năm, công ty chỉ thu 80%.
Ngoài ra, chương trình tái bảo hiểm năm 2015 của công ty cũng chưa thực hiện đúng quy định của Bộ. Đáng chú ý có 4 hợp đồng bảo hiểm công ty không thu xếp tái bảo hiểm dẫn đến mức trách nhiệm tối đa trên mỗi rủi ro hoặc mỗi tổn thất riêng lẻ, thảm họa vượt quá 5% vốn chủ sở hữu và điều này là chưa đúng với quy định của Bộ. 5 hợp đồng tái bảo hiểm tạm thời có điều khoản khác với hợp đồng gốc hoặc không có điều khoản đã được quy định tại hợp đồng gốc.
Không chỉ thế, Thanh tra Bộ còn phát hiện hồ sơ của 8 đại lý bảo hiểm thuộc công ty này không có bản sao chứng minh thư nhân dân và bản sao sổ hộ khẩu công chứng như quy định. Có 63 giấy chứng nhận bảo hiểm đại lý đã cấp, thu phí của khách hàng, nhưng nộp về công ty chậm từ 130-545 ngày, tổng số phí là hơn 5,4 triệu đồng.
Ngày 14/1/2016, công ty báo cáo Bộ số lượng đại lý cá nhân là 2.343 đại lý, nhưng thực tế có thêm 33 đại lý nữa thuộc công ty này vẫn hoạt động mà không có trong báo cáo.
Trả bồi thường sai quy định
 |
| Những khoản hạch toán sai của doanh nghiệp này. Đồ họa: Kiều Vui. |
Công ty chưa giải quyết bồi thường với 2 khách hàng đã khai báo tổn thất trước ngày 31/12/2015 với số tiền lẽ ra phải trả cho khách hàng lần lượt là 14 tỷ đồng và 80 triệu đồng.
6 hồ sơ bị công ty từ chối với lý do thời gian yêu cầu bồi thường quá 1 năm kể từ ngày xảy ra tổn thất. Thế nhưng, Thanh tra Bộ Tài chính sau khi vào cuộc đã khẳng định, các hồ sơ bồi thường này, khách hàng đã thông báo kịp thời tổn thất, nhưng công ty không có văn bản gửi khách hàng để hoàn thiện hồ sơ theo quy trình của công ty.
Thanh tra Bộ cũng phát hiện 3 trường hợp khách hàng bị thiệt khi nhận bồi thường từ công ty này. Đơn cử, anh Nguyễn Thanh Tùng (ôtô biển kiểm soát 30S 06xx) có giá trị thiệt hại thuộc phạm vi bảo hiểm là 15,1 triệu đồng, nhưng chỉ nhận được gần 3,3 triệu đồng với lý do “không thông báo bảo hiểm khi tai nạn” trong khi theo luật, nạn nhân có 5 ngày để thông báo tai nạn và yêu cầu đòi bồi thường.
Trong khi đó, anh Lê Quang Hoành (xe ôtô BKS 51A 154xx) thông báo tai nạn và yêu cầu bồi thường chậm 16 ngày so với quy định vẫn được hưởng số tiền bồi thường hơn 440 triệu đồng.
Một số trường hợp công ty chỉ bồi thường thiệt hại về người, không bồi thường thiệt hại về tài sản, chậm bồi thường hoặc bồi thường thấp hơn mức quy định.
Hạch toán doanh thu, chi phí cũng sai
Theo báo cáo tài chính đã được kiểm toán năm 2015, tổng doanh thu phí bảo hiểm gốc là 112,7 tỷ đồng. Thanh tra Bộ cho rằng công ty trên chưa hạch toán doanh thu phí bảo hiểm đã phát sinh trách nhiệm bảo hiểm từ năm 2015 số tiền hơn 2,5 tỷ đồng và như thế là chưa đúng với quy định của Bộ.
Không chỉ thế, đơn vị này còn hạch toán tăng các khoản chi như chi phí khoản dự phòng nghiệp vụ trích thiếu do chưa hạch toán doanh thu phí bảo hiểm gốc đã phát sinh trách nhiệm năm 2015 số tiền 1,75 tỷ đồng; hạch toán tăng chi phí khoản dự phòng bồi thường thiếu đối với 2 hồ sơ bảo hiểm khách hàng đã thông báo tổn thất, công ty chưa giải quyết tại thời điểm 31/12/2015 số tiền 105,7 triệu đồng.
Trong khi đó, doanh nghiệp lại hạch toán giảm chi phí khoản dự phòng bồi thường trích thừa đối với 5 hồ sơ bảo hiểm số tiền 197,1 triệu đồng; hạch toán chi phí, chi trả tiền thù lao, tiền thưởng cho 11 cộng tác viên kinh doanh tổng số tiền 1,6 tỷ đồng sai quy định, vượt mức quy định 934 triệu đồng (tối đa 50% hoa hồng cho từng loại nghiệp vụ bảo hiểm).
Chi phí bán hàng của công ty cũng không tương ứng với doanh thu tính thuế. Cụ thể, công ty hạch toán chi phí bán hàng là 466 triệu đồng tương ứng với doanh thu phí bảo hiểm gốc chưa phát sinh trách nhiệm bảo hiểm năm 2015 là 2,5 tỷ đồng theo thanh tra Bộ là chưa đúng.
Trước hàng loạt vấn đề nói trên, Bộ Tài chính đã yêu cầu Tổng giám đốc Cathay Việt Nam phải có trách nhiệm thực hiện nghiêm túc các kiến nghị của Thanh tra Bộ Tài chính và khắc phục toàn bộ những tồn tại được nêu trong bản kết luận này.
Trước đó, hồi tháng 10, kết quả thanh tra, kiểm tra 9 tháng năm 2016 của Cục Quản lý, Giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính) cũng đã chỉ ra nhiều sai phạm trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm nhân thọ, phi nhân thọ, môi giới bảo hiểm ở 2 doanh nghiệp lớn là Prudential, Dai-ichi Việt Nam.
Cụ thể, thanh tra Bộ chỉ rõ các doanh nghiệp này chấp hành không đúng quy định về việc tách quỹ chủ sở hữu, quỹ chủ hợp đồng; trích lập dự phòng nghiệp vụ; công tác chăm sóc, chi trả quyền lợi bảo hiểm; công tác quản lý đại lý; chi hoa hồng đại lý; công tác theo dõi, hạch toán công nợ; công tác hạch toán kế toán…
Trong khi đó, hai công ty môi giới bảo hiểm gồm: công ty TNHH Môi giới bảo hiểm Marsh Việt Nam, công ty TNHH Môi giới bảo hiểm Jardine Lloyd Thompson vi phạm chủ yếu: hoạt động môi giới bảo hiểm ngoài địa bàn quy định, hoạt động môi giới không có thỏa thuận bằng văn bản với bên mua bảo hiểm; tư vấn cho khách hàng không đúng quy tắc, điều khoản bảo hiểm cháy nổ bắt buộc do Bộ Tài chính ban hành…
Sau thanh tra, cơ quan chức năng kiến nghị kê khai bổ sung thuế thu nhập doanh nhiệp tăng thêm và thực hiện thu nộp ngân sách nhà nước 625 triệu đồng.
