Theo CNN, trong khi những con cá mập trắng gây ám ảnh khắp đại dương với kích thước khổng lồ và khả năng săn mồi của chúng ở gần mặt nước, thì dưới đáy biển, chúng cũng có những người họ hàng ít được biết đến hơn.
Sử dụng những chiếc vây như là công cụ để đi bộ, những con cá mập đặc biệt này được cho là đã tiến hoá để tồn tại như vậy trong vòng 9 triệu năm qua.
Đó là kết quả của nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí khoa học Marine and Freshwater Research. Các chuyên gia về cá mập đã mất nhiều năm lấy mẫu ADN của loài vật đặc biệt này và phát hiện ra có tới 4 loài cá mập đi bộ đang sinh sống, thay vì chỉ 1 như được biết trước đây.
Loài mới nhất có thể đã tiến hoá để đi bộ dưới đáy biển cách đây 2 triệu năm, và theo các tiêu chuẩn, đây được xác định là sự tiến hoá rất mới. Điều này khác hẳn với niềm tin thông thường rằng cá mập là loài chậm tiến hoá.
"Phát hiện này chứng minh rằng cá mập hiện đại có sức mạnh tiến hoá vượt trội và khả năng thích ứng với thay đổi môi trường", ông Mark Erdmann, Phó chủ tịch bảo tồn quốc tế của Chương trình Biển châu Á - Thái Bình Dương, đồng tác giả nghiên cứu, nhận định.
Loài cá mập đi bộ hiện phân bổ chủ yếu ở vùng nước nông ngoài khơi Indonesia, Papua New Guinea và một số vùng ở Australia. Ảnh: CNN. |
Cá mập xuất hiện trên Trái Đất từ trước cả khủng long, và thống trị các đại dương từ 400 triệu năm trước (hoá thạch khủng long sớm nhất được cho là vào khoảng 240 triệu năm tuổi). Vì vậy, việc cá mập tiếp tục tiến hoá sau khi đã tồn tại 398 triệu năm được cho là điều đáng chú ý.
Cá mập đi bộ sử dụng những chiếc vây của mình để di chuyển trên bề mặt đáy biển, tìm thức ăn là những con cá nhỏ hơn ở khu vực có các rặng san hô nông và cỏ biển.
Chức năng này được cho là xuất hiện do sự thay đổi trong mực nước biển và cảnh quan dưới đáy biển. Dựa trên sự khác biệt trong ADN của loài cá mập đi bộ, các nhà khoa học ước tính chúng bắt đầu tách ra khỏi những người họ hàng cách đây 9 triệu năm.
Ông Erdman hy vọng nghiên cứu của nhóm sẽ những con cá mập loại này được đưa vào Danh sách Đỏ của IUCN - gồm những loài động vật đang bị đe dọa, dựa trên mức độ phổ biến của chúng,
"Một sự thừa nhận toàn cầu về việc cần phải bảo vệ loài cá mập đi bộ sẽ giúp chúng có thể phát triển mạnh, mang lại lợi ích cho hệ sinh thái biển và cho cộng đồng địa phương, thông qua hoạt động du lịch", ông Erdman chia sẻ.