Thành phố Zaporizhzhia, thủ phủ tỉnh Zaporizhzhia, đã trở thành điểm đến của hàng trăm nghìn người chạy trốn khỏi cảnh xung đột.
Tuy nhiên, 70% vùng Zaporizhzhia rộng lớn đang nằm dưới sự kiểm soát của quân đội Nga, có những lo ngại rằng lực lượng của Moscow sẽ cố gắng kiểm soát toàn bộ thành phố.
Hàng loạt hào sâu được thiết lập bên ngoài Zaporizhzhia, bao quanh bởi bao cát và những người có vũ trang. Nhưng cuộc sống bên trong thành phố diễn ra bình thường một cách đáng ngạc nhiên, thậm chí có phần bận rộn so với một đất nước trong thời kỳ xung đột.
“Bạn có thể thấy mọi người đang ra ngoài, đi làm. Thành phố đã chuẩn bị sẵn sàng nhưng chúng tôi vẫn hy vọng (chiến sự) sẽ không xảy ra”, Ivan Ariefiev, thư ký báo chí của cơ quan quản lý quân sự khu vực Zaporizhzhia, cho biết.
 |
| Binh sĩ Ukraine trong chiến hào mới ở phía nam Zaporizhzhia. Ảnh: Guardian. |
Nguy hiểm cận kề
Quân tiếp viện của Ukraine đang tiến về thành phố và các cuộc giao tranh đã bắt đầu nổ ra. Các binh sĩ Ukraine nói với Guardian rằng gần đây họ đã rút lui khỏi một thị trấn ở vùng Zaporizhzhia.
Những ngôi làng và thị trấn cách thành phố khoảng một giờ lái xe mà các nhà báo từng đến thăm 3 tuần trước cũng không còn an toàn, theo cơ quan quản lý quân sự khu vực.
Thành phố đang tổ chức các khóa đào tạo kỹ năng ứng phó với các cuộc tấn công cho giáo viên và nhà báo. Những người tham dự sau đó sẽ huấn luyện cho cộng đồng cách dùng súng và sơ cứu.
Ông Ariefiev cho biết mặc dù quân đội Nga đang ở rất gần, chỉ huy quân sự khu vực vẫn tự tin rằng họ có thể giữ chân lực lượng của Moscow. “Không ai tự sơ tán khỏi thành phố. Chỉ có những người di tản từ miền Nam đi đến những nơi khác", ông nói.
Trong “mê cung” chiến hào mới được đào bên ngoài Zaporizhzhia, phóng viên Guardian thường xuyên nghe thấy tiếng đạn pháo trút xuống khu vực cách đó chỉ 3-5 km.
Nhóm binh sĩ đào hào cho biết họ hy vọng những tuyến phòng thủ này sẽ không bao giờ được sử dụng và những người lính Ukraine ở xa hơn về phía nam sẽ chống chọi được với các cuộc tấn công.
 |
| Các giáo viên và nhà báo được hướng dẫn sử dụng vũ khí ở Zaporizhzhia. Ảnh: Guardian. |
Những người lính không ở ngoài tiền tuyến cho biết họ có ít trang thiết bị y tế và thiết bị bảo hộ cần thiết. Cả trung đội chỉ có 6 garo - một dụng cụ cầm máu tạm thời. Khi được hỏi liệu họ có nghĩ rằng người Nga sẽ sớm tiến công hay không, các binh sĩ chỉ nói rằng họ sẵn sàng chiến đấu.
“Chúng tôi chỉ cần vũ khí từ những người đồng đội phương Tây và chúng tôi sẽ làm được. Lực lượng Nga đã đến 4 khu vực rộng lớn bao gồm Kharkiv, Kyiv, bao vây Sumy và Chernihiv nhưng đã phải rút quân”, chỉ huy trung đội nói.
Một ngày trước đó, Nga đã tiến hành một vụ tấn công bằng rocket vào khu vực này, khiến 8 người bị thương. Một người trong số đó đã được đưa đến bệnh viện quân sự Zaporizhzhia.
Trưởng khoa phẫu thuật của bệnh viện cho biết họ đang làm việc 24/7 để điều trị cho những người bị thương. Ông chỉ về nhà hai lần kể từ khi chiến sự bắt đầu hai tháng trước, và đã bị gọi trở lại gần như ngay lập tức.
“Cứ để chúng tôi đi"
Zaporizhzhia được xem là khu vực an toàn so với các thành phố khác, nhưng một số người tị nạn ở đây vẫn muốn trở về quê nhà, nơi lực lượng Nga đang kiểm soát.
Phóng viên Guardian đã gặp Iryna trong đám đông ở một bãi đậu xe ở ngoại ô thành phố, thường được sử dụng để đón các đoàn xe từ vùng lãnh thổ do Nga kiểm soát.
Cô là một trong số 400 người muốn quay lại Berdyansk - thành phố ở miền Nam Zaporizhzhia bị Moscow kiểm soát từ đầu tháng 3.
“Chúng tôi là những người Ukraine, chúng tôi muốn trở thành một phần của Ukraine, nhưng mẹ tôi đang nằm liệt giường và gần như hết insulin. Tôi đến đây (Zaporizhzhia) vào tuần trước để mua thuốc (cho bà ấy), vì ở Berdyansk không có gì cả”, cô nói.
Tuy nhiên, giới chức Ukraine cho biết họ không thể để nhóm người này rời Zaporizhzhia vì giao tranh diễn ra dày đặc trên các tuyến đường.
 |
| Người dân nói chuyện với một quan chức trong bãi đậu xe ở ngoại ô Zaporizhzhia. Ảnh: Guardian. |
Iryna gọi điện cho chồng cô, Vitaly, người đang ở Berdyansk. Anh nói rằng mẹ cô chỉ còn sống được vài ngày nữa.
Trong 6 ngày liên tiếp, cư dân Berdyansk đã tập trung tại bãi đậu xe với hy vọng được phép trở về quê hương. Những người lái xe khách và xe buýt nhỏ từ Berdyansk cũng háo hức muốn trở về để đón thêm những người sơ tán khác.
"Tôi không quan tâm có nguy hiểm hay không, cứ để chúng tôi đi", Iryna nói với một đại diện của quân đội Ukraine, đứng giữa đám đông những người phụ nữ khác. Một vài người trong số họ cũng nói rằng họ cần trở lại để chăm sóc người thân đang nằm liệt giường. Tuy nhiên, đại diện quân đội nói với họ rằng không thể mạo hiểm để họ trở lại vì pháo kích trên đường.
Một gia đình có con nhỏ đến từ Volnovakha, thành phố thuộc vùng Donetsk, cho biết họ muốn đi nhờ đoàn xe đến Berdyansk và dự định tìm phương tiện khác để vượt chặng đường khoảng 150 km về nhà.
“Chúng tôi đã hết tiền. Tất nhiên chúng tôi không muốn sống dưới sự chiếm đóng, nhưng chúng tôi không thể ngủ trong một nơi trú ẩn nữa”, Vlad nói, ôm đứa con trai 3 tuổi trên tay. Anh nói rằng họ đã ở Zaporizhzhia được một tuần. “Nếu thuê một căn hộ ở đây, chúng tôi sẽ tốn 8,5 USD/đêm. Điều đó không thực tế".
“Các tình nguyện viên thật tuyệt vời nhưng ở đây không có việc làm. Ít nhất ở (Volnovakha), chúng tôi có một mảnh đất nhỏ và được ở cùng cha mẹ mình", anh nói thêm.
