Theo báo cáo "Cuộc chiến thuế" do Oxfam - liên minh quốc tế gồm 20 tổ chức hoạt động tại hơn 90 quốc gia trên thế giới - công bố mới đây, Bermuda, quần đảo Cayman, Hà Lan và Thụy Sỹ là những địa điểm dẫn đầu danh sách 15 thiên đường thuế gây thất thoát thuế nhiều nhất thế giới.
Báo cáo cũng đề cập tới cuộc đua hạ thuế suất giữa các thiên đường thuế này khiến các nước đang phát triển mất hàng tỷ USD tiền thuế mỗi năm - khoản vốn có thể dùng để tái đầu tư vào công tác xóa đói giảm nghèo, thu hẹp khoảng cách giàu nghèo.
 |
| Lượng FDI vào Việt Nam qua các thiên đường thuế lớn 11 tháng đầu năm 2016. Đồ họa: Ngô Minh. |
Cụ thể, 15 thiên đường thuế "tồi tệ" nhất trên thế giới lần lượt là Bermuda, quần đảo Cayman, Hà Lan, Thụy Sỹ, Singapore, Ireland, Luxembourg, Curaçao, Hong Kong, quốc đảo Cyprus, quốc đảo Bahamas, đảo Jersey, đảo Barbados, đảo Mauritius và quần đảo Virgin.
Các nhà nghiên cứu tại Oxfam đã dùng từ "tồi tệ" để đánh giá xếp hạng các quốc gia có chính sách thuế gây thiệt hại lớn nhất tới kinh tế toàn cầu như thuế doanh nghiệp 0%, các ưu đãi thuế bất thường và bất công dành cho doanh nghiệp nước ngoài so với doanh nghiệp nội địa, cùng với sự thiếu hợp tác trong nỗ lực ngăn chặn nạn trốn thuế toàn cầu.
Rất nhiều quốc gia trong danh sách này đã dính líu tới những vụ bê bối về thuế lớn như Ireland với ưu đãi thuế cho Apple. Gã khổng lồ công nghệ từ Mỹ chỉ phải trả mức thuế rẻ mạt 0,005% cho chính quyền Ireland.
Tương tự, quần đảo nhỏ bé Virgin của Anh đang có tới 200.000 công ty nước ngoài được công ty luật Mossack Fonseca giúp đặt trụ sở hoạt động và trả mức thuế gần như bằng 0% tại đây, tạo nên vụ bê bối "Tài liệu Panama" gây chấn động.
 |
| Vụ bê bối "Panama Papers" đã lần đầu tiên đưa hoạt động trốn thuế của các tập đoàn và cá nhân ra ánh sáng. Ảnh: Statfor.com |
Esme Berkhout, cố vấn chính sách thuế của Oxfam cho hay: "Các thiên đường thuế đang giúp các tập đoàn lớn trốn hàng tỷ USD tiền thuế mỗi năm. Những quốc gia có chính sách thuế bất thường này đang làm mất cân bằng hệ thống kinh tế toàn cầu, tước đi cơ hội sống tốt hơn của hàng triệu người dân ở các quốc gia đang phát triển".
Theo Oxfam, hành vi trốn thuế của các tập đoàn kinh tế lớn khiến các nước nghèo thất thu 100 tỷ USD mỗi năm tiền thuế. Đây là khoản tiền đủ để 124 triệu trẻ em tại các nước này có thể tiếp cận giáo dục và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ em, cứu sống khoảng 6 triệu trẻ mỗi năm.
Nhiều thiên đường thuế như Singapore, Hong Kong, British Vigrin, Cayman... cũng rót nhiều tỷ USD vốn FDI vào Việt Nam. Singapore hiện là quốc gia xếp thứ 2 về đầu tư FDI, chiếm 11,3% tổng lượng vốn FDI đăng ký vào Việt Nam.
Trong 11 tháng đầu năm, nguồn vốn này từ Hong Kong cũng đã lên tới 1,3 tỷ USD. Quần đảo Virgin rộng 153 km2 với GDP chỉ 1 tỷ USD cũng "mạnh tay" đầu tư vào Việt Nam 723 triệu USD.
