 |
Nếu trong cuộc tranh luận đầu tiên vào ngày 29/9 Tổng thống Donald Trump cũng thể hiện được như tối 22/10, có lẽ ông đã có nhiều lợi thế hơn.
Nhà lãnh đạo Mỹ chọn phong cách tranh luận gần như trái ngược với buổi đối mặt đầu tiên cùng đối thủ. Ông không còn liên tục lấn lướt và ngắt lời mọi người, thay vào đó là cách trình bày vấn đề từ tốn hơn.
Nhưng chỉ còn 12 ngày nữa là tới ngày bầu cử toàn quốc, trong khi 47 triệu cử tri đã bỏ phiếu. Politico nhận định không có chiến thắng nào được ghi nhận trong cuộc tranh luận tối 22/10 này. Thay vào đó, đây là 90 phút chắt lọc những vấn đề mà Tổng thống Trump phải đối mặt trong suốt năm qua.
 |
| Hai ứng cử viên tổng thống Mỹ trong cuộc tranh luận cuối cùng tối 22/10. Ảnh: AP. |
Ngay khi bắt đầu, người điều phối tranh luận Kristen Welker đọc cho người Mỹ nghe một danh sách khủng khiếp, bao gồm số người nhập viện và hàng nghìn người tử vong kể từ khi hai ứng cử viên tranh luận lần cuối. Bà Welker cho biết nước Mỹ "đang bước vào một giai đoạn mới đầy nguy hiểm".
Sau đó, ứng cử viên tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden thể hiện sự đồng tình.
"Nếu bạn không nghe bất kỳ điều gì tôi nói tối nay, hãy nghe một điều này thôi", ông Biden nói, nhấn mạnh rằng bất kỳ ai chịu trách nhiệm về số người tử vong nhiều như Mỹ đang phải gánh chịu đều "không nên tiếp tục làm tổng thống Mỹ".
Những phút mở đầu cuộc tranh luận thường có ý nghĩa quan trọng nhất, và thật không may cho Tổng thống Trump khi cuộc tranh luận tối 22/10 lại bắt đầu bằng chủ đề đại dịch Covid-19, chướng ngại lớn nhất trên đường đua của ông.
Chắc chắn có lý do khiến ông Biden đang dẫn đầu các cuộc thăm dò. Theo kết quả cuộc thăm dò Đại học Quinnipiac công bố trước cuộc tranh luận, cử tri Mỹ có thiện cảm với cựu phó tổng thống hơn là ông Trump về các vấn đề chăm sóc sức khỏe, Covid-19 và đề cử thẩm phán ở Tòa án Tối cao. Và Tổng thống Trump hiện cũng đã mất lợi thế vốn có trước đối thủ về vấn đề kinh tế.
Tuy phần thể hiện của nhà lãnh đạo Mỹ ở cuộc tranh luận cuối cùng này tốt hơn lần đầu hôm 29/9, nhưng điều đó cũng không giúp tạo nên bứt phá.
"Khá hơn thảm họa hồi tháng trước" không phải là nhận định Tổng thống Trump cần cho buổi tranh luận tối 22/10, Politico nhận định.
Tổng thống Trump ghi điểm
Tổng thống Mỹ ghi được hai điểm quan trọng cho chính ông trong buổi tranh luận tối 22/10. Đầu tiên, ông lập luận mạch lạc cho cách ứng phó của mình với đại dịch Covid-19. Và thứ hai, ông đã chịu nghe lời các cố vấn.
Tổng thống Trump hạ tông trong cuộc tranh luận, trở nên từ tốn hơn và đẩy sự chú ý vào ông Biden.
Nhà lãnh đạo Mỹ cho rằng đại dịch Covid-19 là "lỗi của Trung Quốc", không phải của ông, và vaccine chống dịch bệnh này đang được sản xuất. Ông cho rằng đối thủ đảng Dân chủ không nhận ra sự nguy hiểm của dịch bệnh này ngay từ đầu.
Nếu tổng thống Mỹ thể hiện được như vậy ngay trong cuộc tranh luận đầu tiên hôm 29/9, cục diện có thể đã xoay chuyển theo hướng có lợi hơn cho ông. Nhưng thay vào đó, sự kiện tối 22/10 giữa hai đối thủ chỉ cho thấy ông Trump đã bỏ lỡ những cơ hội quý báu nào.
Việc ông liên tục ngắt lời đối thủ đảng Dân chủ trong cuộc tranh luận đầu tiên khiến người xem ngán ngẩm và cho rằng ông Biden là người chiến thắng.
Sau cuộc tranh luận thứ nhất, Tổng thống Trump để ông Biden dẫn trước một khoảng xa hơn trong các cuộc thăm dò dân ý. Trước sự thất vọng của các đảng viên Cộng hòa, tổng thống Mỹ không đồng ý tham gia cuộc tranh luận thứ hai được tổ chức trực tuyến.
| |
| Ông Trump có phần thể hiện tối 22/10 tốt hơn so với cuộc tranh luận trước. Ảnh: AP. |
Sai lầm lớn nhất mà Tổng thống Trump mắc phải trong cuộc tranh luận tối 22/10 có lẽ là nói rõ quan điểm của ông đối với đạo luật Obamacare. Ông nói muốn "chấm dứt nó, đưa ra một kế hoạch chăm sóc sức khỏe hoàn toàn mới".
Tất nhiên, nhà lãnh đạo Mỹ không đưa ra được kế hoạch toàn diện đó. Trong khi công chúng đang có mức tán thành cao kỷ lục đối với đạo luật Obamacare mà Tổng thống Trump muốn hủy bỏ.
Ít công kích cá nhân, đề cập nhiều đến chính sách
Chiến lược khôn ngoan mà Tổng thống Trump áp dụng tối 22/10 là bớt công kích cá nhân trong khi vẫn có thể tấn công vào điểm yếu của đối thủ - bao gồm giao dịch kinh doanh của gia đình ông Biden.
Tổng thống Mỹ phác họa hình ảnh ông Biden là một chính trị gia "tham nhũng". Chiêu thức này có vẻ hiệu quả hơn và thực sự đã mang lại lợi thế cho ông trong cuộc đua với đối thủ Hillary Clinton vào năm 2016.
Sai lầm là ông không thể chỉ trích một cách rõ ràng và đi vào chi tiết, thay vào đó chỉ là những lời cáo buộc lộn xộn.
Hunter Biden không được đưa vào danh sách chủ đề tranh luận tối 22/10. Không giống như đại dịch Covid-19 hay vấn đề phân biệt chủng tộc ở Mỹ, con trai của ông Biden không được nhiều cử tri quan tâm.
Và câu chuyện xoay quanh Hunter Biden cũng còn nhiều chi tiết đáng ngờ, khiến tổng thống Mỹ khó có thể dùng nó để gây sự chú ý với cử tri.
 |
| Ứng cử viên đảng Dân chủ Biden trong cuộc tranh luận tối 22/10. Ảnh: AP. |
Điểm khác biệt so với cuộc tranh luận trước là lần này, cả hai ứng cử viên đều đề cập đến vấn đề chính sách.
Tổng thống Trump và ông Biden tranh luận về luật tội phạm năm 1994 và thảo luận chi tiết về kế hoạch biến đổi khí hậu của ông Biden. Nhập cư - vấn đề quan trọng trong chiến dịch tranh cử năm 2016 của ông Trump - cũng được đề cập lại.
Tại vài thời điểm, ông Trump chủ động gửi thông điệp đến cử tri da màu và các bang chiến địa đừng ủng hộ ông Biden. Đây là điểm đảng Dân chủ cần lưu ý.
Trong khi đó, ông Biden chỉ trích đối thủ Trump vì chia cắt những gia đình người nhập cư ở biên giới Mỹ - Mexico. "Đó là tội ác", ông Biden nhấn mạnh.
Tổng thống Trump sẽ giành lợi thế nếu những cử tri ủng hộ ông Biden - nhưng chưa chắc chắn với quyết định của mình - không đi bầu nữa. Ngược lại, ông sẽ gặp rủi ro từ sự phản đối của các cử tri da màu về vấn đề biên giới.
Quy định tắt micro phát huy tác dụng
Trong cuộc tranh luận cuối cùng này, quy định tắt micro đã phát huy tác dụng. Người điều phối Kristen Welker cũng đã giúp cho cuộc tranh luận đi đúng hướng.
"Tổng thống Trump, ông phản ứng thế nào về điều này?", bà Welker hỏi, đập tan khoảng im lặng giữa hai ứng cử viên. Trong cuộc tranh luận đầu tiên, không hề có khoảng lặng như thế này, Politico nhận định.
Màn đối đầu giữa hai ứng cử viên tổng thống tối 22/10 không phải là một thảm họa. Và kể cả có là thảm họa, nó cũng không có tác động quá nhiều.
Theo Politico, các cuộc tranh luận hiếm khi ảnh hưởng đến tiến trình của một chiến dịch, và các cuộc tranh luận trước thường có ý nghĩa hơn các cuộc tranh luận về sau.
Sau màn đối đầu cuối cùng trong cuộc bầu cử năm 2016, nhiều bài báo được đăng tải với tiêu đề kết luận : "Bà Clinton có lẽ đã đánh bại Trump vào đêm qua".
 |
| Người điều phối Kristen Welker trong cuộc tranh luận tối 22/10. Ảnh: New York Times. |
Trong cuộc tranh luận đầu tiên ngày 29/9, mọi sự chú ý đều đổ dồn vào Tổng thống Trump với màn ngắt lời đối thủ. Ông Biden không nhận được nhiều sự chú ý, ngoại trừ việc ông gọi đối thủ đảng Cộng hòa là "gã hề".
Khả năng ông Biden trở thành tâm điểm chú ý trong cuộc đối đầu cuối cùng hôm 22/10 phần nào khiến đảng Dân chủ trở nên lo lắng hơn.
Cựu phó tổng thống Mỹ không phải lúc nào cũng có thể tranh luận nhất quán và mạch lạc. Với việc micro của đối thủ bị tắt tiếng trong 2 phút đầu của mỗi phiên tranh luận, ông Biden có khá nhiều khoảng trống cần phải lấp đầy.
"Tôi lo lắng về những gì có thể xảy đến với ông Biden khi ông có hai phút lập luận mà không bị chen ngang. Ông ấy cần phải lập luận chặt chẽ và đúng trọng tâm", một chiến lược gia đảng Dân chủ ở Washington nói trước cuộc tranh luận.
Trong màn đối đầu tối 22/10, không phải lúc nào ông Biden cũng có thể làm được như kỳ vọng. Thi thoảng ông nói bị ngắt quãng và còn đề cập tới Rudy Giuliani, luật sư riêng của ông Trump.
Tuy nhiên, ứng cử viên đảng Dân chủ cũng thể hiện được sự nhạy bén khi nói về chủ đề đại dịch Covid-19 và vấn đề nhập cư. Tại một vài thời điểm trong cuộc tranh luận, ông khéo léo chuyển hướng chủ đề từ gia đình ông và gia đình Tổng thống Trump sang nói với khán giả:
"Đây là vì gia đình của bạn. Gia đình của các bạn đang chịu ảnh hưởng nặng nề", ông nhấn mạnh.
Politico cho rằng ông Biden không cần phải quá nổi bật ở một sự kiện như thế này. Dù sao, ứng cử viên đảng Dân chủ vẫn đang dẫn trước.
Michael Steel, chiến lược gia của đảng Cộng hòa, cho rằng nếu không làm gì quá điên khùng thì phần thể hiện của ông Biden "sẽ vượt quá sự mong đợi".
Nhiệm vụ này có lẽ ông Biden đã hoàn thành.
