Trong quá khứ, các cuộc điều tra chính trị nhắm vào ông Trump chỉ càng củng cố hơn nữa vị thế của tổng thống Mỹ thứ 45 trong mắt người ủng hộ. Liệu lần này có khác?
Hôm 8/8, một sự kiện chưa có tiền lệ đã xảy ra. FBI bất ngờ khám xét khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông Trump - một vị cựu tổng thống - vì nghi ông có thể giữ trái phép tài liệu mật tại đây.
Vụ khám xét có nguy cơ đổ thêm dầu vào lửa trong nền chính trị Mỹ, đất nước vốn đã chia rẽ với hàng triệu người tin vào cáo buộc gian lận bầu cử sai sự thật của ông Trump.
Niềm tin của những người này - rằng ông Trump bị đối xử bất công - cũng có thể trở thành nhiên liệu cho chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2024 mà ông đang để mắt tới.
 |
| Các thành viên mật vụ đứng gác bên ngoài khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump sau khi Trump nói rằng FBI đã bất ngờ khám xét bất động sản ở Palm Beach, Florida, ngày 8/8. Ảnh: Reuters. |
Lấy cảm giác “bất công” làm đòn bẩy
Rất nhanh, ông Trump đã phủ màu sắc chính trị lên vụ khám xét của FBI.
Ông khẳng định “căn nhà đẹp đẽ” của mình bị “vây giữ, đột kích và chiếm đóng”. Ông tự nhận là nạn nhân trước hành vi “vũ khí hóa hệ thống tư pháp” của các đảng viên Dân chủ - những người muốn ngăn ông trở thành tổng thống sau cuộc bầu cử năm 2024.
Tuyên bố của ông Trump chứa đựng chính dạng ngôn từ giận dữ và tâm lý bất bình từng thôi thúc một số người ủng hộ vị cựu tổng thống tham gia vụ bạo loạn ngày 6/1/2021.
“Một cuộc tấn công như thế chỉ có thể xảy ra ở các nước thứ ba đổ vỡ. Đáng buồn là nước Mỹ đã trở thành một nước như vậy, đồi bại ở mức chưa từng thấy. Họ thậm chí phá két sắt của tôi”, ông Trump nói, không hề đề cập tới việc vụ khám xét được thực hiện dựa trên trát tòa hợp pháp.
Từ một góc độ nào đó, tuyên bố của ông Trump giống như loạt súng mở đầu cho chiến dịch tranh cử tổng thống mới, sẽ được tiến hành xoay quanh quan điểm ông bị các thế lực ẩn sâu hãm hại.
 |
| Người ủng hộ ông Trump tụ tập bên ngoài khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ở Florida, ngày 8/8. Ảnh: Reuters. |
Khi chưa biết liệu ông Trump có phạm luật thực sự hay không, nhiều đảng viên Cộng hòa đã có phản ứng gay gắt. Họ đòi Bộ Tư pháp Mỹ phải giải thích, đồng thời khẳng định ông Trump là nạn nhân bị trả thù chính trị.
Ông Kevin McCarthy, lãnh đạo phe thiểu số tại Hạ viện Mỹ, thề sẽ điều tra Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Merrick Garland nếu đảng Cộng hòa giành chiến thắng tại Hạ viện trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào tháng 11.
Trên Twitter, Thượng nghị sĩ bang Florida Rick Scott đòi hỏi “FBI phải giải trình những hành động hôm nay của họ và lý do là gì”.
Phản ứng tức thì ủng hộ ông Trump là tín hiệu từ sớm cho thấy cuộc điều tra của FBI sẽ đối diện sức ép chính trị rất lớn. Cuộc điều tra có thể bị ông Trump chỉ trích là bất công, từ đó giúp ông kêu gọi thêm cử tri đứng về phía mình trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng năm 2024.
Khi ấy, các đối thủ tiềm năng của ông Trump trong nội bộ đảng Cộng hòa cũng có thể sẽ không còn lựa chọn nào khác ngoài đoàn kết lại đằng sau chiến dịch của vị cựu tổng thống.
Tầng lớp ủng hộ vững chắc
Ông Trump đang phải đối mặt nhiều vụ điều tra bất lợi.
Bộ Tư pháp Mỹ đang mở hai cuộc điều tra có liên quan tới vị cựu tổng thống, một cuộc về nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử, cuộc còn lại là về sai phạm trong xử lý tài liệu mật.
 |
| Những người ủng hộ ông Trump biểu tình bên ngoài tư dinh của ông ở Mar-a-Lago, Palm Beach, Florida, vào ngày 8/8. Ảnh: AFP. |
Hạ viện Mỹ cũng đang điều tra vụ bạo loạn ngày 6/1/2021 ở đồi Capitol. Cuộc điều tra này đã hé lộ nhiều chứng cứ về nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử của ông Trump, cũng như về việc ông không cố gắng ngăn chặn vụ bạo loạn.
Dù vậy, ủy ban điều tra của Hạ viện Mỹ chưa cho biết liệu họ có khuyến nghị Bộ Tư pháp khởi tố hình sự đối với ông Trump hay không.
Ông Trump có thể cũng gặp phải rắc rối pháp lý trong cuộc điều tra tại bang Georgia, trước cáo buộc vị cựu tổng thống cùng phụ tá cố lật ngược chiến thắng của ông Biden tại bang chiến trường quan trọng này.
Tuy phe Dân chủ có thể thấy hứng khởi khi ông Trump - nhân vật được ưu ái của phe Cộng hòa - gặp phải vấn đề pháp lý chồng chất, họ cũng cần nhớ lại những lần vị cựu tổng thống đối diện khó khăn.
Ông Trump đã có thể vùng vẫy thoát khỏi cuộc điều tra kéo dài hai năm của công tố viên đặc biệt Robert Mueller, dù ông Mueller chỉ ra nhiều mối liên hệ bất thường giữa chiến dịch tranh cử năm 2016 của ông Trump và nước ngoài.
Hai lần ông Trump bị luận tội tại Hạ viện Mỹ - lần lượt vì cố ép Ukraine điều tra ông Biden trước cuộc bầu cử năm 2020 và vì cuộc bạo loạn ngày 6/1/2021 - đều không đem lại kết quả sau các phiên tòa ở Thượng viện.
 |
| Toàn cảnh khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông Trump ở Palm Beach, Florida, vào ngày 8/2/2021. Ảnh: Reuters. |
Trong khi đó, mức độ ủng hộ phi thường mà ông Trump nhận được từ cử tri cấp cơ sở của đảng Cộng hòa khiến bất cứ chính khách nào muốn có tương lai gần như không thể đối đầu với ông.
Và dường như là kể cả một cuộc điều tra với những chứng cứ bất lợi rõ ràng cũng không thể làm suy chuyển thái độ của họ đối với ông Trump, nếu vị cựu tổng thống biết cách phản ứng.
Theo CNN, giới lãnh đạo Bộ Tư pháp và FBI rõ ràng hiểu được quyết định khám xét khu nghỉ dưỡng của ông Trump sẽ tạo ra dư chấn chính trị lớn tới mức nào.
“Đây là động thái mà toàn bộ giới lãnh đạo của cả hai cơ quan này sẽ phải lên kế hoạch, đánh giá và xem xét pháp lý từ mọi góc độ có thể”, cựu Phó giám đốc FBI Andrew McCabe nói với CNN.
Cuộc điều tra này không có chỗ cho Bộ Tư pháp Mỹ hay FBI phạm sai lầm, theo CNN, nhất là khi các cáo buộc sai sự thật của ông Trump về gian lận bầu cử năm 2020 đã góp phần tạo nên cuộc bạo loạn ngày 6/1/2021.
