“Giải thưởng văn học thiếu nhi 2021: Hội Nhà văn Việt Nam làm đúng hay sai quy chế?” là câu hỏi mà nhà văn Trần Đức Tiến đặt ra, mở đầu cho bài chia sẻ trên mạng xã hội.
Nhà văn Trần Đức Tiến nguyên là Chủ tịch Hội đồng Văn học thiếu nhi của Hội Nhà văn Việt Nam nhiệm kỳ X. Ông và các thành viên khác trong hội đồng tham gia Hội đồng sơ khảo hạng mục Văn học thiếu nhi của giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam 2021.
 |
| Hình ảnh tại lễ trao giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam 2021. Ảnh: VOV. |
Theo bài chia sẻ của nhà văn Trần Đức Tiến, ở vòng sơ khảo giải thưởng, có 5 cuốn trong danh sách đề cử hạng mục Văn học thiếu nhi. Lần bỏ phiếu thứ nhất, có ba tác phẩm nhận phiếu thuận quá bán từ Hội đồng Văn học thiếu nhi.
Lần bỏ phiếu thứ hai, có hai cuốn đạt phiếu thuận quá bán (Cà Nóng chu du Trường Sa của Bùi Tiểu Quyên, Cá voi Eren đến Hòn Mun của Lê Đức Dương). Hội đồng sơ khảo quyết định đề cử hai tác phẩm này vào vòng chung khảo giải thưởng.
Hội đồng chung khảo (do Ban chấp hành Hội Nhà văn thành lập) đã đưa thêm tác phẩm nhận phiếu bầu quá bán ở lần một (nhưng bị loại trong lần bỏ phiếu thứ hai của Hội đồng sơ khảo) vào vòng chung khảo. Cuốn sách được Hội đồng chung khảo đưa thêm vào đã đoạt giải chung cuộc (Mùa tiểu học cuối cùng của cố nhà văn Lê Văn Nghĩa). Giải thưởng được trao hôm 14/2.
Theo quy chế giải thưởng, phần III, mục B, điểm 3 có nêu: “Hội đồng chung khảo có quyền giới thiệu và bổ sung vào danh sách xét giải các tác phẩm mà Hội đồng sơ khảo không giới thiệu, nhưng có thông báo và thảo luận trước với Hội đồng sơ khảo”.
Như vậy, Hội đồng chung khảo có quyền thêm tác phẩm mới. Nhưng nhà văn Trần Đức Tiến cho biết Ban chấp hành Hội “Không hề thông báo và thảo luận trước với Hội đồng Văn học thiếu nhi về tác phẩm bổ sung nói trên”.
Không đồng tình, nhà văn Trần Đức Tiến đã thay mặt các thành viên Hội đồng Văn học thiếu nhi viết bức thư khẳng định cách xét giải đó là sai. Ông Tiến không nhận được phản hồi chính thức bằng văn bản về quy trình xét giải.
“Chúng tôi chỉ nghĩ đơn giản: ý kiến của chúng tôi đúng, sai ra sao, chúng tôi cần biết rõ. Nếu sai, chúng tôi sửa. Nếu đúng, Ban chấp hành phải sửa”, nhà văn Trần Đức Tiến chia sẻ.
Ông Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, cho biết Ban chấp hành Hội sẽ có thông báo về sự việc.
Từ ngày 3/1, nhà văn Trần Đức Tiến, Chủ tịch Hội đồng Văn học thiếu nhi quyết định rút khỏi Hội đồng Văn học thiếu nhi và có thư gửi Ban chấp hành Hội Nhà văn thông báo về quyết định này. Nhà văn Cao Xuân Sơn cũng rút khỏi Hội đồng Văn học thiếu nhi hồi đầu năm.
Ngày 22/6, một số thành viên của Hội đồng Văn học thiếu nhi gồm nhà thơ, dịch giả Nguyễn Thụy Anh, nhà văn Nguyễn Xuân Thủy, nhà văn Phong Điệp, nhà văn Văn Thành Lê, nhà văn Nguyễn Thị Kim Hòa đã có thư xin rút khỏi Hội đồng. Bức thư nêu Ban chấp hành Hội đã “bỏ qua vai trò của Hội đồng Văn học thiếu nhi trong mọi hoạt động liên quan”. Theo đó, các thành viên của Hội đồng Văn học thiếu nhi không được mời tham gia xây dựng nội dung hoặc không có sự tham vấn chuyên môn với tư cách “người giúp việc” cho Hội.
