 |
Ngày 20/7, 9 mẫu dương tính bất ngờ xuất hiện trong các mẫu xét nghiệm Covid-19 định kỳ tại sân bay quốc tế Lộc Khẩu tại thành phố Nam Kinh, tỉnh Giang Tô. Những mẫu này của nhân viên vệ sinh và nhân viên mặt đất.
Sau hơn một tuần, 200 trường hợp nhiễm liên quan đến sân bay Lộc Khẩu được ghi nhận. Trong đó, ít nhất 30 người ở 15 thành phố khác nhau, bao gồm thủ đô Bắc Kinh và thành phố Thành Đô (tỉnh Tứ Xuyên), South China Morning Post đưa tin hôm 30/7.
Thời báo Hoàn Cầu nhận định đây là đợt bùng dịch nội địa sâu rộng nhất tại Trung Quốc sau đợt dịch ở Vũ Hán.
Nguyên nhân đợt bùng dịch này là do sự quản lý không kín kẽ của sân bay Lộc Khẩu đối với các nhân viên dọn vệ sinh máy bay. Họ là nhân viên thuê ngoài của một công ty cung ứng dịch vụ.
Bên cạnh đó, nhà chức trách sân bay cũng không tách biệt hoạt động của đường bay nội địa với đường bay quốc tế.
 |
| Nhà chức trách khử trùng sân bay quốc tế Lộc Khẩu tại Nam Kinh, Trung Quốc vào ngày 27/7. Ảnh: Tân Hoa Xã. |
Muốn tiết kiệm chi phí thuê nhân viên
Ngày 27/7, thành phố Nam Kinh thông báo các ca dương tính ở sân bay Lộc Khẩu mắc biến chủng Delta dễ lây lan, qua đó cho thấy nguồn gốc đợt bùng dịch này là từ người nhập cảnh.
Theo Tân Hoa Xã, nguyên nhân lây nhiễm nhiều khả năng là do trong lúc làm vệ sinh máy bay tuyến quốc tế, nhân viên lau dọn ở sân bay Lộc Khẩu đã bị virus xâm nhập.
Báo Thanh Niên Bắc Kinh cũng chỉ ra rằng nhân viên vệ sinh của sân bay Lộc Khẩu là do nơi này thuê ngoài của công ty cung ứng dịch vụ.
Phạm vi trách nhiệm quản lý giữa hai bên không được phân định rõ đã tạo ra hai lỗ hổng trí mạng: Nhân viên lau dọn đường bay quốc tế và nội địa không tách biệt, những người này được về nhà ở cùng người thân.
Trước khi xuất hiện ca mắc mới, vào ngày 10/7 và ngày 12/7, một số người Trung Quốc hồi hương qua sân bay Lộc Khẩu. Những người này sau đó xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2.
Nhiều người nghi ngờ có thể do nhân viên vệ sinh trong lúc lau dọn máy bay của đoàn người hồi hương đã tiếp xúc với mầm bệnh, sau đó tiếp tục chuyển sang vệ sinh ở máy bay tuyến nội địa.
 |
| Cơ sở xét nghiệm dã chiến mới được đưa vào hoạt động tại Nam Kinh trong ngày 28/7 với công suất xét nghiệm 2 triệu mẫu mỗi ngày. Ảnh: China Daily. |
Trả lời Thời báo Sức khỏe, một người họ Trần phụ trách công ty có quan hệ thuê ngoài với sân bay Lộc Khẩu nhận định vấn đề lần này là do mức độ quản lý hàng ngày của phía sân bay chưa đến nơi đến chốn.
Trong khi đó, công ty cung cấp dịch vụ vệ sinh vì muốn tiết kiệm chi phí nên không tách riêng nhân viên lau dọn máy bay tuyến nội địa và quốc tế, mà để một nhân viên làm phần việc của hai người.
“Nhân viên lau dọn lây nhiễm Covid-19 cho người trong gia đình. Nhà của họ ở gần sân bay. Theo lẽ thường, những người này đều cần ở ký túc xá”, ông Trần nói với Thời báo Sức khỏe.
Ngoài ra, phía quản lý sân bay cũng có sơ hở khi không tách biệt hoạt động của chuyến bay quốc tế và nội địa, không quản lý chặt nhân viên thuê ngoài. Khi phát hiện mẫu xét nghiệm dương tính, quản lý sân bay hành động không kịp thời, khiến bệnh dịch phát tán rộng, theo China News.
Ngày 23/7, ông Phùng Quân, chủ tịch Eastern Airport Group, đơn vị quản lý sân bay ở Nam Kinh, bị đình chỉ công tác.
Nam Kinh bị bán phong tỏa
Sau khi phát hiện ổ dịch mới, sân bay Nam Kinh dừng mọi chuyến bay cho đến giữa tháng 8, Thời báo Hoàn cầu dẫn nguồn tin ẩn danh cho biết. Tứ Xuyên cũng yêu cầu người mới di chuyển vào tỉnh cần cách ly tập trung 14 ngày và 7 ngày nữa tại nhà.
Thành phố Nam Kinh được đặt trong tình trạng bán phong tỏa. Gần như mọi hoạt động xã hội và thương mại bị đình chỉ, các khu dân cư rủi ro cao bị lập rào ngăn cách. Các nhà thuốc cũng được lệnh ngưng bán thuốc ho và giảm sốt - hai loại thuốc có khả năng làm dịu hoặc giấu triệu chứng Covid-19, theo CNN.
Nam Kinh xây dựng 6 địa điểm xét nghiệm tạm thời ở các trung tâm triển lãm hoặc ga tàu điện, với năng lực xét nghiệm 7 triệu người mỗi ngày, theo đài CCTV. Ngày 28/7, 9,3 triệu người dân Nam Kinh bắt đầu được xét nghiệm diện rộng đợt 3, Thời báo Hoàn cầu đưa tin.
 |
| Người dân Nam Kinh được xét nghiệm Covid-19 vào ngày 29/7. Ảnh: AFP. |
Nhà chức trách Nam Kinh cũng siết giới hạn ra vào thành phố. Một số loại phương tiện giao thông công cộng bị ngưng hoạt động. Taxi và xe ôm công nghệ được yêu cầu không rời khỏi phạm vi thành phố.
Các thành phố ở Giang Tô cũng ban hành các biện pháp chống dịch mạnh hơn, bao gồm đặt ra 18 chốt kiểm soát trên cao tốc vào thành phố Tô Châu để kiểm tra mã sức khỏe QR của người tới từ Nam Kinh. Tô Châu cũng ngừng dịch vụ vận tải hành khách với Nam Kinh.
Ở mức độ quốc gia, Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc (CACC) thông báo sẽ áp dụng chính sách quản lý khép kín đối với nhân viên bảo trì tiếp xúc trực tiếp với hành khách và hàng hóa quốc tế, Cục trưởng Phùng Chính Lâm nói ngày 28/7, theo Thời Báo Hoàn Cầu.
Ông Phùng cũng thêm rằng CACC sẽ đảm bảo nhân viên làm việc trên chuyến bay nội địa và quốc tế không tiếp xúc với nhau, đồng thời tách biệt các khu vực làm việc và nghỉ ngơi. Tần suất xét nghiệm PCR cũng sẽ được gia tăng, người lao động tuyến đầu sẽ được kiểm tra hai ngày một lần.
Dịch lan rộng
So với các đợt bùng dịch nội địa trước chỉ giới hạn trong một hoặc một vài thành phố xung quanh, ổ dịch Nam Kinh xuất hiện ở sân bay quốc tế đông người. Hành khách liên tỉnh đi qua sân bay Lộc Khẩu sớm mang virus tới tỉnh khác, chuyên gia nhận định với Thời báo Hoàn Cầu.
Trương Gia Giới, một khu du lịch nổi tiếng ở tỉnh Hồ Nam, được cho là mắt xích chính thứ hai trong đợt dịch lần này. Bốn ca dương tính từng qua sân bay Lộc Khẩu đã tham dự buổi biểu diễn với hơn 2.000 người tại Trương Gia Giới vào ngày 22/7.
Dù vậy, trả lời Thời báo Hoàn Cầu, các chuyên gia cho rằng đợt địch này vẫn trong tầm kiểm soát vì những ca dương tính ở tỉnh khác đều có thể được truy gốc về sân bay Lộc Khẩu.
 |
| Người dân xếp hàng chờ xét nghiệm tại Nam Kinh vào ngày 21/7. Ảnh: AFP. |
Nam Kinh đã hành động tương đối chậm, nhưng may mắn là thành phố vẫn ở giai đoạn đầu của dịch, Chen Xi, phó giáo sư y tế công cộng thuộc Đại học Yale, cho biết.
Đợt dịch ở Nam Kinh sẽ kéo dài hơn đợt dịch bên ngoài thành phố, nhưng đẩy nhanh xét nghiệm và truy vết sẽ giúp ngăn chặn đà lây nhiễm, ông Chen nói.
Đại đa số nhân viên tại sân bay quốc tế Lộc Khẩu đã được tiêm chủng, Washington Post dẫn lời quan chức địa phương cho biết. Trong số gần 200 ca mắc liên quan tới sân bay Lộc Khẩu, chỉ có số ít trường hợp là bị bệnh ở thể nặng. Chưa có ca tử vong nào được ghi nhận.
Theo Caixin, ngày 29/7, Trương Văn Hoành, chuyên gia bệnh truyền nhiễm nổi tiếng của Trung Quốc, cho rằng tại Nam Kinh, sự lây lan của dịch bệnh chỉ gói gọn trong những lần gặp gia đình của nhân viên sân bay.
“Nếu những biện pháp chống dịch của Nam Kinh hiệu quả, tình hình có thể được kiểm soát trong vòng vài tuần”, ông Trương nói. “Việc giám sát dịch trong 1-2 tuần tới sẽ có vai trò then chốt”.
Ông Trương cũng cảnh báo rằng nếu xuất hiện thêm nhiều ca mắc không liên quan trực tiếp tới sân bay Nam Kinh, quy mô lây nhiễm đã mở rộng và sẽ cần có biện pháp quyết liệt hơn.
