Tuần này, Thượng viện Mỹ dự kiến tiến hành 7 phiên điều trần để phê chuẩn một số chức danh nội các do tổng thống tân cử Donald Trump đề cử, bao gồm các vị trí hàng đầu như bộ trưởng ngoại giao và tư pháp.
Đây được xem là một bài kiểm tra về khả năng của ông Trump trong việc thuyết phục các nghị sỹ phe Cộng hoà ủng hộ danh sách nội các của mình, đảm bảo cho chuyển giao quyền lực suôn sẻ.
Thách thức với Trump
Theo Reuters, Thượng viện Mỹ sẽ tiến hành 2 phiên điều trần đầu tiên đối với Thượng nghị sĩ Jeff Sessions, đề cử cho vị trí bộ trưởng tư pháp và tướng về hưu John Kelly, lựa chọn của ông Trump cho vị trí bộ trưởng an ninh nội địa vào ngày 10/1.
Cả hai trường hợp đề cử đều là cơ hội để phe Dân chủ chất vấn về chính sách đối với người nhập cư của ông Trump.
 |
| Thượng nghị sĩ Jeff Sessions (trái), người được đề cử là bộ trưởng tư pháp, cùng diễn thuyết với ông Trump trong chiến dịch tranh cử của vị tỷ phú. Ảnh: Reuters. |
Các phiên điều trần có thể cho thấy khả năng của tỷ phú Trump - người chưa từng kinh qua chính trường - và đội ngũ của ông trong việc thuyết phục các nghị sĩ Cộng hòa, trong bối cảnh tổng thống tân cử đang chuẩn bị tiến hành những thay đổi quan trọng, bao gồm cải cách thuế và lật bỏ chương trình bảo hiểm y tế "Obamacare".
"Tôi nghĩ bạn sẽ thấy các thượng nghị sĩ Cộng hòa nói chung đều ủng hộ các đề cử của ông Trump và điều này hy vọng sẽ tạo ra tiếng nói chung hướng đến một mối quan hệ hợp tác và hiệu quả", chiến lược gia Ryan Williams của đảng Cộng hòa nói với Reuters.
"Điều đó sẽ vun đắp tinh thần thiện chí và hợp tác của chính quyền (mới) với phe Cộng hòa bởi vì sự khác biệt là không tránh khỏi và họ sẽ phải đối diện với chúng vào lúc nào đó", ông Williams bổ sung.
Trong ngày 11/1, 5 đề cử khác cho nội các của ông Trump sẽ bước vào phiên điều trần tại Thượng viện, bao gồm đề cử Ngoại trưởng Rex Tillerson, đề cử Bộ trưởng Giáo dục Betsy Devos, đề cử Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA) Mike Pompeo, Wilbur Ross và Andrew Puzder (lần lượt cho 2 vị trí lãnh đạo bộ thương mại và lao động).
Tập dượt điều trần
Để chuẩn bị cho việc điều trần tại Thượng viện với nhiều câu hỏi hóc búa, đội ngũ của ông Trump đã tiến hành các phiên điều trần giả định. Hoạt động này diễn ra tại tầng 6 của một tòa nhà chính phủ ở thủ đô Washington.
Tại đây, những người được đề cử phải trả lời mọi loại câu hỏi mà họ có thể sẽ phải đối mặt, bao gồm những câu về vấn đề dân sinh thường ngày như giá của một gallon xăng.
 |
| Khu vực Thượng viện trong tòa nhà Quốc hội Mỹ tại thủ đô Washington. Ảnh: Wikimedia Commons. |
Theo một quan chức trong nhóm chuyển giao của ông Trump, mỗi phiên điều trần giả định đều có sự tham gia của ít nhất một người đóng vai trò phản đối ứng viên.
Những người được đề cử đã tiến hành hơn 300 cuộc họp cùng các thượng nghị sĩ, gặp gỡ 87 trong tổng số 100 thành viên Thượng viện, bao gồm 37 thượng nghị sĩ Dân chủ. Họ cũng đã trải qua hơn 70 giờ tập dượt điều trần.
Phe Dân chủ đã bày tỏ quan ngại về việc một vài trường hợp đề cử vẫn chưa hoàn thành quy trình xét duyệt theo yêu cầu của Văn phòng Đạo đức Chính phủ. Tuy nhiên, điều này không cho thấy dấu hiệu sẽ khiến quá trình điều trần bị hoãn lại.
Gian nan chiếc ghế ngoại trưởng
Đề cử ngoại trưởng Tillerson có thể sẽ phải đối mặt với một phiên điều trần cam go hơn những người còn lại. Ông Trump cho thấy ý muốn hàn gắn quan hệ với Nga, bất chấp việc tình báo Mỹ cáo buộc Moscow tấn công mạng trong cuộc bầu cử vừa qua.
Một vài thượng nghị sĩ Cộng hòa như John McCain hay Lindsey Graham đã bày tỏ quan ngại về mối quan hệ giữa "ông trùm dầu khí" Tillerson với Nga trong thời gian ông này làm CEO của Tập đoàn Exxon Mobil.
 |
| Đề cử của ông Trump cho vị trí ngoại trưởng là "ông trùm dầu khí" Rex Tillerson. Ảnh: The Real Strategy.
|
Dù vậy, theo Reuters, các quan chức trong nhóm chuyển giao của ông Trump vẫn tự tin rằng ông Tillerson sẽ thuyết phục được hai thượng nghị sĩ McCain và Graham để trở thành người đứng đầu ngành ngoại giao nước Mỹ một cách êm xuôi.
Người phát ngôn của ông Trump, Sean Spicer, cho biết ông tin tưởng tất cả đều sẽ được Thượng viện phê chuẩn.
"Chúng tôi có nhóm ứng viên toàn là ngôi sao xuất chúng", ông Spicer nói. "Tôi nghĩ tất cả đều sẽ nhận được sự đồng ý không chỉ từ các thượng nghị sĩ Cộng hòa mà còn từ phe Dân chủ".
