Giải Nobel Kinh tế 2018 thuộc về 2 nhà khoa học William Nordhaus (Đại học Yale, Mỹ) và Paul Romer (Đại học New York, Mỹ) vì đã phát triển phương pháp để những giải quyết nghiêm trọng bậc nhất trong thời đại của chúng ta: phát triển bền vững và phúc lợi của người dân trên toàn cầu.
"William D. Nordhaus and Paul M. Romer đã tạo ra các phương pháp để giải quyết một số vấn đề cơ bản và cần kíp nhất trong thời đại chúng ta: làm thế nào để đạt được tăng trưởng kinh tế bền vững và duy trì liên tục lâu dài", đại diện Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển nói trong lễ công bố giải thưởng hôm 8/10 tại Stockholm.
Theo Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển, ông Nordhaus được trao giải vì công trình nghiên cứu về những thiệt hại gây ra do biến đổi khí hậu, trong khi ông Romer được vinh danh vì nghiên cứu làm thế nào để đạt được tăng trưởng kinh tế lành mạnh.
Giáo sư Justin Wolfers của Đại học Michigan lưu ý rằng giải Nobel Kinh tế 2018, tôn vinh các công trình hướng đến tăng trưởng bền vững và không đánh đổi môi trường, được công bố đúng lúc Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu (IPCC) khuyến cáo rằng giai đoạn từ nay đến năm 2030 là tối quan trọng cho việc ngăn chặn biến đổi khí hậu, qua thời điểm đó mọi việc sẽ muốn.
 |
| Hai người được trao giải Nobel Kinh tế 2018. Ảnh: Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển. |
Bài toán khí hậu vs kinh tế
"Paul Romer đã giải quyết được vấn đề này bằng việc cho thấy các lực lượng kinh tế điều khiển ý chí của công ty trong việc cho ra đời các ý tưởng và sáng tạo mới như thế nào", ông Göran K. Hansson, Tổng thư ký Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển, nói.
Giải pháp của ông Romer, được công bố năm 1990, đặt nền móng cho những gì được gọi là "lý thuyết tăng trưởng nội sinh" ngày nay. Lý thuyết của ông đã đưa đến hàng loạt nghiên cứu mới về các quy định và chính sách khuyến khích những ý tưởng mới và thịnh vượng dài hạn.
Những nghiên cứu trước đây về kinh tế vĩ mô đã đề cập đến vấn đề này nhưng chưa chỉ ra làm sao các quyết định kinh tế và điều kiện thị trường quyết định sự ra đời của công nghệ mới.
 |
| Nhà kinh tế học Paul M. Romer. Ảnh: AFP/Getty. |
Trong khi đó, những phát hiện của ông Nordhaus liên quan đến sự tác động qua lại giữa xã hội và môi trường. Năm 1990, ông trở thành người đầu tiên tạo ra "mô hình đánh giá hợp nhất", một mô hình định lượng mô tả ảnh hưởng lẫn nhau giữa kinh tế và khí hậu.
Mô hình của ông kết hợp các lý thuyết và kết quả kinh nghiệm từ các ngành vật lý, hóa học và kinh tế. Giờ đây, phương pháp này được sử dụng rộng rãi và được dùng để mô phỏng kinh tế và khí hậu cộng sinh như thế nào.
Phương pháp mà hai ông tạo ra bổ trợ cho tăng trưởng kinh tế và chiến đấu với biến đổi khí hậu, theo Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển. Họ đã đưa kinh tế vĩ mô lên tầm toàn cầu, để giải quyết những vấn đề lớn nhất của thế giới.
"Đóng góp của Paul Romer và William Nordhaus mang tính phương pháp luận, cung cấp cho chúng ta những cái nhìn cơ bản về nguyên nhân và hệ quả củ những sáng tạo công nghệ và biến đổi khí hậu", ông Hansson nói.
 |
| Nhà kinh tế học William D. Nordhaus. Ảnh: Đại học Yale. |
"Những câu hỏi lớn về thế giới của chúng ta"
Ông Romer được kết nối qua điện thoại trong buổi lễ công bố. Khi được hỏi liệu về những cảnh báo của Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi khí hậu (IPCC), nhà kinh tế học nói thế giới có thể xử lý vấn đề này, nếu bắt đầu từ bây giờ.
"Một khi chúng ta bắt đầu giảm thiểu lượng carbon thải ra, chúng ta sẽ ngạc nhiên rằng chuyện không khó như chúng ta nghĩ. Sự nguy hiểm của những dự báo gây sợ hãi là nó sẽ khiến người ta cảm thấy vô cảm và vô vọng", ông nói, theo Guardian.
"Một vấn đề ngày nay là mọi người nghĩ bảo vệ môi trường sẽ rất tốn kém và khó khăn đến nỗi họ muốn lờ đi vấn đề và làm như nó không tồn tại", ông nói tiếp. "Con người có thể tạo ra những kỳ tích nếu chúng ta dồn tâm sức cho nó".
Giáo sư Justin Wolfers nói hai nhà kinh tế học Romer và Nordhaus là những người xứng đáng được trao giải, vì đã nêu ra "những câu hỏi lớn" về kinh tế học và thế giới mà chúng ta đang sống.
"Đối với Nordhaus, đó là hỏi làm sao chúng ta có thể phát triển kinh tế mà không hủy hoại hành tinh này. Còn đối với Romer, đó là hỏi thứ gì trong buồng động cơ giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và làm thế nào để chúng ta có thể giữ cho nó luôn chuyển động", ông nói.
Nhà nghiên cứu Max Roser từ Đại học Oxford nói cả hai nhà kinh tế học người Mỹ đều là những lựa chọn tuyệt vời.
"Hai nhà nghiên cứu đã dành cuộc đời họ để nghiên cứu về những chuyển biến lớn trong lịch sử nhân loại bằng việc có một tầm nhìn lâu dài về việc làm thế nào chúng ta đi được đến nay và chúng ta sẽ tiến về đâu. Chúc mừng cả hai", ông nói.
Nobel Kinh tế có tên chính thức là Giải kinh tế học của Ngân hàng Thụy Điển để tưởng nhớ Alfred Nobel. Trái với các Nobel khác, giải thưởng này không ra đời theo nguyện vọng của Alfred Nobel và chỉ được khởi đầu từ năm 1968, do Ngân hàng Thụy Điển tài trợ.
Nhưng lại tương tự các giải Nobel khác, giải Nobel Kinh tế do Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển xét trao.
