Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Nỗ lực khai thác dầu bằng kỹ thuật khoan thuở ban đầu

Năm 1856, tin vào cơ hội và nhu cầu sử dụng dầu, các nhà đầu tư tìm người để giao phó dự án khai thác dầu.

Khai thác dầu ở Pennsylvania. Ảnh: guides.libraries.

Ứng cử viên của họ là Edwin L Drake, một nhân vật tình cờ được lựa chọn. Là người biết mỗi thứ một chút nhưng không giỏi thứ gì, chắc chắn Drake không có phẩm chất nổi bật hay rõ ràng nào để đảm nhiệm công việc này. Ông từng làm nhân viên đường sắt nhưng nghỉ ốm vì sức khỏe kém và khi đó đang sống với con gái tại Tontine, một khách sạn cũ kỹ ở New Haven.

Tình cờ, James Townsend, chủ ngân hàng New Haven cũng ở trong khách sạn đó. Đây là loại khách sạn mà đàn ông thích tụ tập trao đổi tin tức và chơi bài, những hoạt động rất hợp với Drake, người đàn ông 38 tuổi, thân mật, vui tính, nói nhiều và đang rỗi rãi. Vì thế, Drake có thể bỏ ra cả buổi tối để giải trí với đám bạn hữu bằng những câu chuyện muôn màu muôn vẻ của mình.

Drake có trí tưởng tượng phong phú và những câu chuyện ông kể thường đầy kịch tính, được cường điệu hóa mà trong đó, chính ông là nhân vật trung tâm, nhân vật anh hùng. Drake và Townsend thường trò chuyện về dự án dầu mỏ này. Thậm chí, Townsend còn thuyết phục Drake mua cổ phần trong công ty. Sau đó, Townsend đã thuê Drake tham gia dự án. Drake đang thất nghiệp và muốn có việc làm. Mặt khác, là một nhân viên đường sắt đang nghỉ ốm nên Drake có vé tháng đi tàu lửa miễn phí, yếu tố có lợi nhất đối với một dự án đầu tư mạo hiểm đang gặp khó khăn tài chính. Drake còn có một lợi thế khác: Ông là người rất bền chí.

Phái Drake tới Pennsylvania, Townsend đã trao cho ông một thứ xem ra rất có giá trị. Lo ngại về tình hình ở vùng biên giới và sự cần thiết phải gây ấn tượng với “bọn rừng rú”, ông chủ nhà băng này đã gửi đi nhiều bức thư đề tên “Đại tá” E. L. Drake. Như vậy, một “Đại tá” Drake đã được tạo ra. Mưu kế này đã có tác dụng. Tháng 12/1857, sau chặng hành trình mệt mỏi vượt qua vùng bùn lầy rộng lớn trên chiếc xe ngựa chở thư chạy hai chuyến mỗi tuần, “Đại tá” E. L. Drake đã đặt chân tới làng Titusville. Tại ngôi làng nhỏ, nghèo nàn với dân số 125 người, nằm lọt giữa những ngọn đồi ở phía Tây Bắc Pennsylvania, “Ngài Đại tá” đã được đón tiếp nồng hậu.

Titusville là một làng nghề xẻ gỗ, nơi người dân đang ngập trong nợ nần với cửa hàng của công ty gỗ địa phương. Nhìn chung, người ta cho rằng, ngôi làng này sẽ chết khi cây cối trên những ngọn đồi xung quanh bị đốn trụi và thiên nhiên hoang dã sẽ lại phủ kín cả khu vực này.

Công việc đầu tiên của Drake đơn thuần chỉ là hoàn thiện tư cách của ông đối với vùng khai thác dầu trong tương lai, hiện nằm trên khu vực một nông trang. Ông nhanh chóng hoàn tất công việc này và trở về New Haven để tính toán bước tiến đầy khó khăn tiếp theo là khoan để lấy dầu.

Sau này, ông nói: “Tôi đã hình dung là có thể khai thác dầu với khối lượng lớn bằng cách khoan như khai thác muối.Tôi cũng tin mình sẽ làm được nhưng rất nhiều người không đồng ý với tôi, họ cho rằng dầu chỉ chảy ra thành những giọt nhỏ từ một vỉa than lớn".

Tuy nhiên, Drake không hề thoái chí hay lệch hướng. Mùa xuân năm 1858, ông trở lại Titusville để bắt đầu công việc. Nhóm các nhà đầu tư đã lập một công ty mới là Công ty dầu Seneca với Drake làm trưởng đại lý. Drake đặt địa điểm khai thác cách Titusville khoảng hai dặm, trên một nông trại có dòng suối dầu chảy qua. Hàng ngày, người ta vẫn thu thập được từ ba đến sáu gallon dầu từ dòng suối này bằng các phương pháp truyền thống.

Nhiều tháng sau khi trở lại Titusville, Drake viết thư cho Townsend, nói: “Tôi sẽ không cố gắng đào để lấy dầu bằng tay nữa vì tôi tin chắc khoan là cách khai thác rẻ nhất”. Tuy nhiên, ông đề nghị ông chủ ngân hàng Haven phải lập tức gửi thêm vốn. “Muốn làm bất cứ điều gì, chúng tôi phải có tiền. Làm ơn thông báo cho tôi biết ngay. Ở đây đang rất thiếu tiền”.

Sau một thời gian chậm trễ, Townsend cũng cố gửi cho Drake 1.000 USD. Với số tiền này, Drake thuê những “thợ khoan muối” mà ông cần để tiếp tục dự án. Do các thợ khoan muối có tiếng là thích rượu và thường trong tình trạng say xỉn nên Drake rất thận trọng với những người ông thuê. Drake ra điều kiện là những người thợ này hoàn thành công việc đến đâu thì được thanh toán đến đó với mức giá là 3 USD cho một mét sâu khoan được.

Hai người thợ khoan đầu tiên Drake thuê đã chuồn mất. Thật ra, mặc dù không dám nói thẳng với Drake, nhưng họ nghĩ ông thật ngây thơ. Drake chỉ biết rằng ông chưa làm được gì trong năm đầu tiên tới Titusville và mùa đông giá lạnh đang tới gần. Vì thế, ông dồn sức lắp ráp chiếc động cơ hơi nước để cung cấp năng lượng cho mũi khoan hoạt động. Trong khi đó, các nhà đầu tư ở New Haven chờ đợi trong lo lắng.

Cuối cùng, vào mùa xuân năm 1859, Drake đã tìm được thợ khoan. Đó là một thợ rèn có tên William A Smith - “Bác Billy” Smith - đến cùng với hai con trai. Smith biết đôi chút về những gì cần làm vì ông từng rèn công cụ cho các công nhân khoan nước mặn. Giờ đây, nhóm bắt đầu xây dựng giàn khoan và lắp đặt các thiết bị cần thiết. Họ cho rằng sẽ phải khoan sâu vào lòng đất hàng trăm mét. Tiến độ công việc rất chậm khiến các nhà đầu tư ở New Haven ngày càng cảm thấy không yên tâm.

Tuy nhiên, Drake vẫn kiên quyết giữ nguyên kế hoạch. Rốt cục, Townsend là người duy nhất trong nhóm các nhà đầu tư còn tin tưởng vào dự án. Và khi dự án hết vốn, Townsend bắt đầu dùng tiền riêng để chi trả. Trong nỗi thất vọng, ông đã gửi cho Drake khoản tiền cuối cùng và yêu cầu Drake thanh toán các hóa đơn, đóng cửa dự án và trở về New Haven. Đó là vào cuối tháng 8/1859.

Vào buổi chiều thứ bảy, ngày 27/8/1859, khi Drake vẫn chưa nhận được thư của Townsend, trong khi khoan tới độ sâu tám mét, mũi khoan rơi vào một khe nứt và trượt tiếp 20cm nữa. Công việc phải tạm dừng.

Ngày hôm sau, khi ra ngoài để xem cái giếng, Billy nhìn chăm chú vào đường ống và thấy một lớp chất lỏng tối màu nổi lên trên mặt nước. Ông liền dùng ống thiếc để hút lấy mẫu của chất lỏng đó. Khi xem xét mẫu chất lỏng khá nặng thu được, ông vui sướng đến ngộp thở. Vào ngày thứ hai, khi tới nơi, Drake thấy Bác Billy và mấy cậu con trai đang đứng trông nhiều xô, thùng, chậu giặt và tất cả đều chứa đầy dầu.

Drake vớ lấy một chiếc bơm tay và bắt đầu làm công việc mà những người nhạo báng ông từng đem ra làm trò cười - bơm lấy dầu. Cùng ngày hôm đó, ông nhận được thư chuyển tiền và lệnh đóng cửa giàn khoan do Townsend gửi. Nếu một tuần trước, có thể ông đã làm điều đó nhưng giờ thì không. Lòng kiên trì của Drake đã được đền đáp đúng lúc. Ông đã chạm tới dầu.

Những người nông dân dọc theo vùng Sông dầu đổ xô tới Titusville và hô vang: “Tay Yankee đã tìm thấy dầu.” Tin tức này lan đi nhanh chóng và người ta ồ ạt lao tới đây để khoan tìm dầu. Chẳng mấy chốc, dân số của làng Titusville bé nhỏ tăng lên gấp nhiều lần và giá đất cũng ngay lập tức tăng vọt.

Tuy nhiên, thành công trong khoan lấy dầu không bảo đảm thành công về tài chính. Drake và Bác Billy sẽ làm gì với dòng dầu chảy ra? Họ giữ chặt mọi thùng đựng whiskey mà họ nẫng được trong vùng này và khi tất cả những thùng đó đã đựng đầy dầu, họ đóng thêm nhiều thùng và đổ dầu vào đó.

Không may, một đêm, lửa từ một chiếc đèn đã làm hơi dầu bốc cháy, khiến cả khu vực chứa dầu nổ tung và biến thành một biển lửa khổng lồ. Trong lúc đó, những giếng khoan khác ở khu vực xung quanh ngày càng lấy được nhiều dầu hơn. Nguồn cung vượt xa nhu cầu và giá dầu sụt mạnh. Với việc áp dụng kỹ thuật khoan, dầu mỏ không còn thiếu. Thứ duy nhất thiếu lúc này là các thùng đựng whiskey và chẳng mấy chốc, những chiếc thùng này có giá đắt gấp đôi so với lượng dầu chứa bên trong.

Daniel Yergin / NXB Thế Giới liên kết Công ty Omega+

SÁCH HAY