 |
Khi Tổng thống Donald Trump bước vào phòng ăn của câu lạc bộ golf do ông sở hữu ở New Jersey hôm 1/10, những người tham dự giàu có đến đây gây quỹ nhận thấy ông có vẻ hơi mệt.
Có thể ông đã quá căng thẳng sau một tuần đầy những sự kiện của chiến dịch tranh cử. Có lẽ ông khản tiếng vì nói nhiều ở các buổi vận động cử tri lớn. Đèn chùm pha lê có vẻ cũng khiến nước da ông trông hơi nhợt nhạt.
"Kiệt sức", một người mô tả khi nhìn thấy ông Trump.
Vào thời điểm ấy, không ai trong số những người tham dự biết rằng vị tổng thống tỷ phú - với vẻ ngoài mệt mỏi đang ngồi bên bàn trải khăn trắng - sẽ có kết quả dương tính với SARS-CoV-2 chỉ vài giờ sau đó.
Điều này cũng làm dấy lên câu hỏi về việc ai sẽ trở thành người lãnh đạo đất nước nếu tình trạng của ông Trump xấu đi. Đây được coi là mối đe dọa sức khỏe nghiêm trọng nhất đối với tổng thống Mỹ kể từ sau vụ Tổng thống Ronald Reagan bị ám sát hụt vào năm 1981, theo CNN.
 |
| Tổng thống Donald Trump đến Trung tâm Y tế Quân sự Quốc gia Walter Reed ở Bethesda, bang Maryland, vào ngày 2/10 bằng trực thăng. Ảnh: Reuters. |
Coi Covid-19 như trò may rủi
Thông tin từ Nhà Trắng cho biết ông Trump chỉ có các triệu chứng "nhẹ", bao gồm sốt. Ông đã hủy tất cả chuyến đi công tác trong chiến dịch tranh cử sắp tới. Ông cũng không dự cuộc thảo luận qua điện thoại được lên lịch từ trước với các quan chức địa phương và tiểu bang.
Các quan chức vẫn đang tìm hiểu nguồn lây nhiễm của tổng thống. Ở tuổi 74, với bệnh béo phì và bệnh tim đã có từ trước, ông Trump nằm trong nhóm rủi ro cao nếu mắc Covid-19.
Kết quả dương tính với SARS-CoV-2 của ông Trump khiến Nhà Trắng rơi vào tình trạng hỗn loạn, trong khi các quan chức y tế đổ xô đi xác định các trường hợp tiếp xúc.
Đây cũng là lời cảnh tỉnh rằng đại dịch tàn khốc vẫn đang tiếp tục đeo bám nước Mỹ, dù ông Trump từng nhiều lần khẳng định đất nước đã sắp vượt qua khủng hoảng.
Tổng thống Mỹ từ lâu coi việc mắc Covid-19 giống như trò may rủi.
Dù tham gia vào nhiều buổi vận động tranh cử và các sự kiện đông người khác tại Nhà Trắng, ông Trump dường như chỉ coi việc thường xuyên xét nghiệm Covid-19 là đủ để bảo vệ ông chống lại đại dịch.
Nhiều khách mời tham dự sự kiện ở Vườn Hồng của Nhà Trắng hôm 26/9 vừa qua đã xác nhận có kết quả dương tính với Covid-19. Sự kiện này có khả năng trở thành cụm dịch siêu lây nhiễm. Ngoài ra, một số quan chức khác của Nhà Trắng cũng đã nhiễm bệnh, theo CNN.
 |
| Tổng thống Trump coi việc nhiễm Covid-19 như trò may rủi. Ảnh: AFP |
Trái ngược với những lời tuyên bố mạnh mẽ thường thấy, nhiều nguồn tin thân cận với tổng thống Trump cho biết khi được thông báo người phục vụ đồ ăn cho ông nhiễm Covid-19 hồi đầu năm nay, ông đã tỏ ra hoảng sợ. Ông yêu cầu phải tìm ra nguồn lây nhiễm, rằng bằng cách nào mà người này có thể bị bệnh khi quy định kiểm dịch chặt chẽ như vậy.
Đầu mùa xuân năm nay, tổng thống Mỹ tỏ ra lo lắng khi người bạn lâu năm của ông, doanh nhân Stanley Chera, lâm bệnh nặng do biến chứng từ Covid-19. Ông đã kể về trường hợp của ông Chera nhiều lần trước công chúng. Các trợ lý của tổng thống cho biết có vẻ ông bị chấn động vì tin này.
Ông Chera cuối cùng qua đời vì Covid-19 vào hồi tháng 4. Con trai của ông Chera cũng tham dự buổi gây quỹ của tổng thống hôm 1/10, nhưng cũng giống như những vị khách khác, anh không hề hay biết ông Trump đã nhiễm virus.
Thái độ thờ ơ trước đại dịch
Rất ít người đeo khẩu trang khi tham dự buổi lễ đề cử Thẩm phán Amy Coney Barrett vào Tòa án Tối cao hôm 26/9 tại Vườn Hồng, Nhà Trắng.
Dưới hàng ghế khách mời của sự kiện này là các nghị sĩ đảng Cộng hòa, các nhà lãnh đạo tôn giáo và các thành viên trong nội các của ông Trump. Mọi người đổ dồn về đây, mang tâm thế coi sự kiện là bước ngoặt đối với chiến dịch tranh cử của vị tổng thống tỷ phú.
Một tuần sau, sự kiện này trở thành biểu tượng cho thái độ thờ ơ với đại dịch.
Trong ảnh chụp tại sự kiện, hàng loạt thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa xuất hiện mà không đeo khẩu trang. Một trong số đó là thượng nghị sĩ bang Utah Mike Lee. Trên khung hình, ông trò chuyện ở cự ly gần với một vị khách khác, tay cầm khẩu trang.
Hôm 2/10, ông Lee thông báo ông dương tính với Covid-19. Một vị khách khác là Hiệu trưởng Đại học Notre Dame John I. Jenkins cũng xác nhận đã nhiễm virus.
Không rõ liệu sự kiện này có chắc chắn liên quan đến việc lây nhiễm hay không, nhưng những ngày sau đó, ông Trump và các trợ lý vẫn giữ thái độ thờ ơ trước dịch bệnh.
 |
| Tại buổi tuyên bố đề cử thẩm phán Tòa án Tối cao, ngày 26/9 tại Vườn Hồng của Nhà Trắng, các quan chức và khách mời ngồi sát nhau và không ai đeo khẩu trang. Ảnh: Reuters. |
Trong các cuộc họp tại Nhà Trắng để chuẩn bị cho buổi tranh luận với đối thủ Joe Biden, ông Trump đã nói chuyện ở cự ly gần với một nhóm cố vấn, bao gồm cựu Thống đốc bang New Jersey Chris Christie, cựu Thị trưởng thành phố New York Rudy Giuliani, cựu cố vấn tổng thống Kellyanne Conway, người quản lý chiến dịch Bill Stepien và cố vấn Hope Hicks. Bà Hicks hôm 1/10 có kết quả dương tính với virus.
Trên máy bay cùng gia đình ông Trump và các quan chức chiến dịch khác đến buổi tranh luận, bà Hicks cũng không đeo khẩu trang. Khi một nhân viên từ Phòng khám Cleveland đến đưa khẩu trang cho gia đình ông Trump, họ từ chối đeo.
Những dấu hiệu bất thường
Vào thời điểm tổng thống Mỹ đến Duluth để tham gia cuộc vận động tranh cử hôm 30/9, một số quan chức nhận thấy rõ ràng có điều gì đó bất thường.
Trong chuyến đi, cố vấn Hicks bắt đầu biểu hiện triệu chứng của Covid-19. Tổng thống Trump cũng nói trước với các trợ lý rằng bài phát biểu của ông sẽ ngắn hơn bình thường. Theo New York Times, thời lượng xuất hiện của ông trước công chúng tại sự kiện này chỉ khoảng 45 phút, gần bằng một nửa so với thường lệ.
Khi chiếc Air Force One đưa ông Trump và các cố vấn quay trở lại Washington, bà Hicks đã tự cách ly trong cabin trên máy bay, đi lên từ cửa sau và đeo khẩu trang.
Ngày hôm sau, ngay khi ông Trump chuẩn bị rời Nhà Trắng để đến sự kiện gây quỹ, cố vấn Hicks có kết quả xét nghiệm dương tính với Covid-19.
Nói với các phóng viên, Chánh văn phòng Nhà Trắng Mark Meadows cho biết: "Chúng tôi đã phát hiện ra điều đó ngay khi trực thăng Marine One cất cánh hôm qua".
 |
| Cố vấn Hope Hicks (trái) chuẩn bị lên máy bay cùng ông Trump đến Minnesota hôm 30/9. Ảnh: Reuters. |
Một số trợ lý vốn có kế hoạch đến New Jersey với ông Trump nhưng đã phải ở lại vì từng tiếp xúc gần với bà Hicks. Các trường hợp này bao gồm Thư ký Báo chí Kayleigh McEnany, trợ lý đặc biệt Nick Luna, cố vấn truyền thông xã hội Dan Scavino và cố vấn cấp cao Jared Kushner.
Nhưng tổng thống Mỹ vẫn thực hiện chuyến đi này, dù ông có tiếp xúc gần như hàng ngày với cố vấn Hicks.
Nói với các phóng viên tại Nhà Trắng, Thư ký Báo chí McEnany cho biết: "Tổng thống giữ khoảng cách khá xa với mọi người. Đó là sự kiện ngoài trời và được coi là an toàn".
Nhưng đánh giá này hóa ra lại không đúng.
Vài giờ sau khi nhận tin cố vấn Hicks nhiễm virus, ông Trump và hai trợ lý - ông John McEntee và ông Judd Deere - đến New Jersey để tham dự sự kiện bàn tròn với nhóm 18 nhà tài trợ. Cả tổng thống và hai trợ lý đều không đeo khẩu trang.
Người tham dự cuộc gặp này đều ngồi cách tổng thống ít nhất 2 m, nhưng không ai trong số họ biết rằng bà Hicks vừa có kết quả dương tính với Covid-19.
Ông Trump vẫn đứng chụp ảnh với một số nhà tài trợ khi đó không đeo khẩu trang. Họ đứng cách xa ông Trump một khoảng khi chụp ảnh.
Sau hội nghị bàn tròn, ông phát biểu trong một sự kiện ngoài trời trước khoảng 250 nhà tài trợ. Khi đó, khoảng cách gần nhất giữa tổng thống và người trong đám đông là 3 m.
Trở lại Nhà Trắng, ông Trump đi thẳng vào bên trong.
 |
| Lịch sử dịch tễ của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Đồ họa: Hà My, Nguồn: Reuters, New York Times, CNN. |
