Ngày lễ Valentine, Nikolas Cruz, 19 tuổi, bắt xe Uber tới trường cấp 3 Marjory Stoneman Douglas ở bang Florida mà anh từng bị đuổi học. Anh ta được cho là người đã kéo chuông báo cháy để gây náo loạn, rồi dùng khẩu súng trường xả đạn vào các lớp học. 17 người thiệt mạng.
Trong khi các lễ tang đang diễn ra và các gia đình vẫn chưa vượt qua nỗi đau, ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy vụ xả súng đáng ra có thể được ngăn chặn.
 |
| Các đám tang đang được tổ chức cho các nạn nhân của một trong những vụ xả súng đẫm máu nhất trong lịch sử nước Mỹ. Ảnh: Getty. |
FBI được cảnh báo tới 2 lần
Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) ngày 16/2 cho biết đã nhận được cảnh báo Cruz có ý định thực hiện một vụ xả súng trong trường học từ tháng 1.
AP cho biết một người gần gũi với Cruz đã cung cấp cho FBI thông tin về việc Cruz sở hữu súng, có ý định giết người, không kiểm soát nổi hành vi và đăng những tấm hình đáng lo ngại trên mạng xã hội.
“Những dấu hiệu này đáng ra phải được đánh giá là đe dọa đến tính mạng con người, lẽ ra phải được chuyển đến văn phòng của FBI ở Miami và điều tra đúng mức”, thông cáo của FBI viết.
Tuy nhiên, FBI thừa nhận những thông tin đó không được chuyển tới Miami, và không có cuộc điều tra nào.
Trước đó, FBI đã phải giải thích về một cảnh báo khác mà cục điều tra này nhận được vào tháng 9/2017. Một người ở bang Mississippi đã báo với FBI sau khi tài khoản YouTube mang tên ‘Nikolas Cruz’ bình luận “Tôi sẽ là một kẻ xả súng trường học chuyên nghiệp” vào một video của ông. Ông đã chụp lại comment đó và gửi qua email cho FBI, đồng thời gọi điện.
“Dân mạng để lại các comment xấu là chuyện thường, chúng không làm tôi suy nghĩ, nhưng với comment này tôi biết tôi không thể làm ngơ được”, Ben Bennight, người chủ của video, nói trong một video trên YouTube kể lại sự việc này.
Đặc vụ của FBI tới gặp trực tiếp Bennight vào ngày 25/9/2017, nhưng FBI cho biết không thể xác định người đăng bình luận này.
Bennight nói với CNN khi ông thấy tin về vụ xả súng hôm 14/2, ông đã nhận ra cái tên và nghĩ “trời, tôi tưởng các ông phải ít nhất theo dõi tên này, cái tên mà tôi đã báo với các ông, từ hàng tháng trước rồi chứ”.
Thống đốc bang Florida Rick Scott đã yêu cầu giám đốc FBI từ chức vì bỏ lỡ các cảnh báo này.
 |
| FBI đã không điều tra đầy đủ dù đã 2 lần được cảnh báo về Nikolas Cruz. Ảnh: WPTV. |
Tính cách bạo lực, đáng sợ
Beam Furr, thị trưởng hạt Broward, Florida, nơi xảy ra vụ xả súng, nói với tờ Sun-Sentinel (Florida) các dấu hiệu cảnh báo lẽ ra phải được chú ý hơn.
Washington Post cho biết cứ vài tuần, xe cảnh sát lại phải dừng lại ở nhà Cruz vì anh ta làm gì đó gây rối cho hàng xóm. Chẳng hạn, Cruz lẻn vào nhà hàng xóm và bắt con chó của mình tấn công vật nuôi của hàng xóm. Hay Cruz bỗng nhiên đập phá ôtô của họ.
Từ cấp 2 cho tới cấp 3, Cruz đã nhiều lần bị kỷ luật vì nói tục và gây rối.
Học sinh Victoria Olvera, 17 tuổi, nói với AP Cruz đã bạo hành bạn gái cũ, và đánh nhau với bạn trai mới của cô ấy để rồi bị đuổi học.
Các hành vi của Cruz ở trường đã khiến Cruz bị chuyển sang trường khác dành cho học sinh có vấn đề về tâm lý và hành vi.
“Cậu ấy khá là lập dị vì thích giết các con vật nhỏ”, một học sinh nói với kênh ABC10. Instagram của Cruz đầy ảnh các con vật bị giết và khoe vũ khí. Một tấm ảnh cho thấy một con ếch bị cắt nát.
“Ai cũng nghĩ bụng nếu ai đó có thể làm chuyện này, thì sẽ là cậu ta”, học sinh Dakota Mutchler, 17 tuổi, nói với AP.
Giáo viên toán Jim Gard nói với tờ Miami Herald trường đã gửi đi một email cảnh báo các giáo viên không nên để cho Cruz vào trong trường mang theo ba lô.
 |
| Instagram của Nikolas Cruz đầy những dấu hiệu của một người lập dị, bạo lực. Ảnh: AP. |
Tâm thần nhưng vẫn được mua súng
Ông Furr, thị trưởng Broward, nói với tờ Sun-Sentinel rằng Cruz phải đi điều trị tâm thần, nhưng đã ngưng điều trị khoảng 14 tháng trước. Không lâu sau đó, cách đây 12 tháng, Cruz mua khẩu súng AR-15 dùng để gây án.
Súng trường AR-15 bán tự động có băng đạn to, bắn đạn nhanh hơn súng ngắn, và để lại vết thương trầm trọng hơn cho các nạn nhân. Los Angeles Times cho biết hầu hết vụ xả súng nghiêm trọng gần đây ở Mỹ đều dùng AR-15.
“Tôi tự hỏi nếu một học sinh phải tới bệnh viên tâm thần tới 1 năm, làm sao có thể cho hắn mua súng được?”, ông Furr nói.
Ở bang Florida, nếu bị tòa tuyên bố là “tâm thần” thì sẽ không được phép mua súng. Tuy vậy, Cruz vẫn được chấp thuận khi kiểm tra lý lịch trước khi mua súng.
Các luật sư bào chữa nói thêm Cruz, vốn nhiều vấn đề, có thể đã “sụp đổ” bởi cái chết của mẹ nuôi vào tháng 11/2017. Cruz chuyển tới ở với gia đình của bạn. Gia đình này biết Cruz có súng trường AR-15, nhưng họ chỉ bắt Cruz cất trong tủ và khóa lại. Cruz vẫn cầm chìa khóa.
Biết Cruz là trẻ mồ côi, những người xung quanh đáng ra nên “chú ý tới anh ta nhiều nhất có thể”, ông nói.
Furr nói ông không nắm rõ Cruz được đối xử thế nào ở trường học, nhưng ông nhận xét một người giáo viên tốt nói chung cần chú ý đến những học sinh có vẻ xa lánh.
“Chúng thường ăn trưa một mình. Chúng ta phải cố giúp chúng hòa nhập, cố tìm ra chúng thích cái gì. Một giáo viên tốt sẽ làm như vậy,” ông nói với Sun-Sentinel. “Trường học không phải chỉ để học chữ, mà còn là nơi để hòa nhập với xã hội”.
