Nhà văn Vũ Tú Nam sinh ra trong một gia đình có truyền thống nho học ở Vụ Bản, Nam Định. Anh trai của ông là nhà thơ Vũ Cao, tác giả của bài Núi đôi nổi tiếng. Còn người em út của cả hai là nhà văn, dịch giả Vũ Ngọc Bình.
Từ nhỏ, ba anh em cố nhà văn Vũ Tú Nam đã ham đọc sách và yêu thích văn chương. Tình yêu đó, đã thôi thúc cả ba người gắn bó với con chữ.
Với niềm đam mê đọc sách, ngay từ khi còn trẻ, chàng trai gốc Nam Định đã muốn viết nên câu chuyện của riêng mình nhưng chưa đủ tự tin.
Đến năm 1947, Vũ Tú Nam nhập ngũ. Khoảng thời gian sống trong quân ngũ đã cho ông nhiều trải nghiệm quý báu để viết lách.
Thời kỳ đầu sáng tác, các tác phẩm của nhà văn Vũ Tú Nam đều xoay quanh đề tài chiến tranh, kỷ niệm của quân và dân ta trong những năm kháng chiến gian khổ, có thể kể đến những tác phẩm tiêu biểu như: Bên đường 12, Quê hương, Nhân dân tiến lên, Sau trận núi Đanh…
 |
| Nhà văn Vũ Tú Nam và vợ, nhà báo Thanh Hương. Ảnh: Nhân dân. |
Ẩn sâu bên trong vẻ nhẹ nhàng, từ tốn, những trang văn của Vũ Tú Nam vẫn luôn nhen nhóm sự mạnh mẽ, quyết liệt. Ông là một con người cẩn thận với câu chữ, ngôn từ.
Sinh thời, chính nhà văn Vũ Tú Nam đã tâm sự ông không dám cầm bút viết về những gì mà bản thân chưa hiểu rõ, cho dù chủ đề đó khiến nhà văn hứng thú.
Vũ Tú Nam đã tạo ra một hướng đi riêng của mình với lối viết chặt chẽ, sâu sắc và điềm tĩnh. Ông đã nhóm lên ngọn lửa của tinh thần nhân văn trong những câu chuyện giản dị, đầy ắp tình người. Không chỉ có vậy, trong những trang văn của Vũ Tú Nam còn chất chứa những trăn trở về các vấn đề của thời cuộc.
Bước vào văn chương với đề tài về người lính và kháng chiến, nhưng những câu chuyện viết cho bạn đọc nhỏ tuổi mới là các sáng tác làm nên tên tuổi của ông.
Nhắc đến Vũ Tú Nam, độc giả nhí ở nhiều thế hệ nhớ ngay đến truyện đồng thoại hấp dẫn và ý nghĩa Cuộc phiêu lưu của Văn Ngan tướng công, được xuất bản từ năm 1963.
Tác phẩm đã tái hiện lại cuộc phiêu lưu kỳ thú của một chú ngan nghịch ngợm. Trên đường đi, Văn Ngan tướng công đã gặp biết bao vui buồn. Mỗi câu chuyện đều để lại trong lòng nhân vật chính những ấn tượng khó phai. Từ đó, anh bạn Văn Ngan nhận ra nhiều bài học quý trong cuộc sống.
 |
| Cuộc phiêu lưu của Văn Ngan tướng công là tác phẩm nổi tiếng nhất mà nhà văn Vũ Tú Nam viết cho thiếu nhi. Ảnh: NXB Kim Đồng. |
Cốt truyện thú vị cùng giọng kể hài hước, đầy hóm hỉnh của nhà văn Vũ Tú Nam đã để lại nhiều ấn tượng đẹp trong lòng nhiều thế hệ độc giả nhí.
Cùng Dế Mèn phiêu lưu ký của Tô Hoài và Cái Tết của mèo con của Nguyễn Đình Thi, Cuộc phiêu lưu của Văn Ngan tướng công là những truyện đồng thoại hấp dẫn, thuần Việt tạo dấu ấn riêng trong nền văn học thiếu nhi Việt Nam.
Cuộc phiêu lưu của Văn Ngan tướng công đã được dịch sang tiếng Nga. Sau này, Văn Ngan tướng công trở thành cái tên thân thương mà nhiều độc giả nhí trong và ngoài nước trìu mến dành cho nhà văn Vũ Tú Nam.
Hồi ức tình yêu qua những lá thư riêng là một cuốn sách đặc biệt của nhà văn Vũ Tú Nam. Ấn phẩm này tập hợp 250 lá thư, trong tổng số hơn 500 lá thư mà ông và vợ là nhà văn, nhà báo Thanh Hương đã viết cho nhau trong suốt 18 năm (từ 1950 đến 1968).
Trong đó, có những bức thư ông bà gửi cho nhau từ khi còn tìm hiểu, đến những lá thư khi đã là vợ chồng và có hai con.
 |
| Hồi ức tình yêu qua những lá thư riêng là cuốn sách đặc biệt của vợ chồng nhà văn Vũ Tú Nam. Ảnh: Vietnamnet. |
Những cánh thư ấy không chỉ ghi lại tình cảm của đôi lứa xa nhau, nỗi khổ của những cặp vợ chồng bị chia cắt bởi bom đạn. Ở đó còn chứa đựng những câu chuyện không thể nào quên của đất nước trong những ngày tháng gian khổ.
Ngoài ra, còn có nhiều mẩu chuyện thú vị về những văn nghệ sĩ thời chiến. Họ là những người đồng chí, người bạn viết của nhà văn Vũ Tú Nam.
