Nhiệm kỳ tổng thống của ông Trump đã trôi qua một tháng với nhiều ồn ào như sự đối đầu giữa tòa án và tổng thống, xáo trộn nhân sự và cuộc chiến giữa ông Trump với giới truyền thông.
Nhìn lại 30 ngày qua của Trump, giáo sư Jim Butterfield (Đại học Western Michigan, Mỹ) nói ông không quan ngại riêng một chính sách nào. "Tôi chú ý đến hình mẫu hành vi của ông ấy. Trump ban hành các quyết định mà không suy nghĩ thấu đáo. Ông ấy cũng không hoàn toàn hiểu chính phủ vận hành như thế nào và tỏ ra không hứng thú để học hỏi. Trump cũng cho thấy ông không thể chấp nhận những chỉ trích", ông Butterfield nói với Zing.vn.
 |
| Tổng thống Donald Trump. Ảnh: AP. |
Tái khởi động chính sách nhập cư
Một "bom tấn" đầu tiên trong tháng thứ 2 của Trump ở Nhà Trắng sẽ là chính sách kiểm soát nhập cư mới. Tuy từ ngữ chính xác chưa được tiết lộ, sắc lệnh mới sẽ loại bỏ những yếu tố mà các tòa án từng dựa vào để ra lệnh chặn đứng.
"Tôi sẽ ngăn cản những kẻ khủng bố Hồi giáo cực đoan xâm nhập đất nước chúng ta. Các bạn hãy chờ đợi trong những ngày tới. Chúng ta không bao giờ bỏ cuộc", ông Trump phát biểu trước cử tri ở bang Florida cuối tuần qua.
Bên cạnh đó, theo một văn bản mà giới truyền thông thu thập được, Nhà Trắng cũng lên kế hoạch mở rộng những vụ trục xuất nhập cư trái phép và người tị nạn.
Trước mắt, trục xuất tức thời chỉ áp dụng với những người mới vào Mỹ 14 ngày hoặc ẩn náu ở nơi cách biên giới khoảng 160 km. Về lâu dài, lực lượng an ninh được trục xuất những người nhập cư không giấy tờ và sống ở Mỹ dưới 2 năm.
"Chúng ta sẽ có lại một biên giới vững mạnh. Tôi đã nói ngay từ ngày đầu tiên rằng những kẻ xấu sẽ bị bắt, tống giam, rồi sau đó gửi trả chúng về nơi xuất phát ban đầu", ông Trump phát biểu ở bang Florida cuối tuần qua.
 |
| Một buổi ký sắc lệnh hành pháp của Trump. Ảnh: AP. |
Thay thế Obamacare và cải cách thuế
Cả 2 vấn đề trên đẩy ông Trump, từ một ông trùm bất động sản bỗng trở thành chính khách, bước vào thế giới xa lạ của việc soạn thảo lập pháp. Trước đó, trong tháng đầu tiên, Tổng thống Trump chủ yếu hoàn toàn dựa vào đặc quyền hành pháp để thúc đẩy những chính sách ưu tiên.
Ngày 23/2, Tổng thống Trump thông báo một chương trình chăm sóc y tế mới thay thế cho "Obamacare" sẽ được ra mắt "trong những ngày đầu tháng 3". Tuy nhiên, ông không trả lời cụ thể kế hoạch này sẽ do Nhà Trắng tự xây dựng hay đó là phần việc của các nghị sĩ.
Cuối tuần qua, các cố vấn Nhà Trắng đã tổ chức cuộc họp kéo dài 4 ngày về chăm sóc y tế. Trong khi đó, cố vấn kinh tế của Trump là Gary Cohn và tân Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin đã chủ trì những cuộc họp với các nghị sĩ đảng Cộng hòa và giới doanh nhân về chính sách thuế. Cả 2 vị này đều chưa từng có kinh nghiệm quản lý nhà nước.
Một trong những câu hỏi lớn tại quốc hội là ông Trump sẽ phát triển các chính sách trong khuôn khổ luật như thế nào. Một trợ lý lãnh đạo đảng Cộng hòa nói ông nghĩ rằng tổng thống sẽ chiều lòng làm theo ý quốc hội trong chính sách chăm sóc y tế mới.
 |
| Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan (trái) và Lãnh đạo phe đa số Thượng viện Mitch McConnell buộc phải hỗ trợ Tổng thống Trump trong thời gian đầu. Ảnh: AFP . |
Sau một thời gian dài chỉ trích Obamacare, các nghị sĩ Cộng hòa đang chật vật tìm cách thay thế nó bằng một luật mới. Trong khi một số nghị sĩ lo ngại sẽ bị lên án vì tước bỏ bảo hiểm của hàng triệu người, nhiều người băn khoăn đảng của họ sẽ không dám đi đến tận cùng.
"Điều làm tôi lo lắng là nhiều ý kiến cho rằng chỉ nên bãi bỏ một phần Obamacare. Nếu anh chỉ thay thế một phần và giữ lại những điểm khác thì tình hình có thể tệ hơn", Hạ nghị sĩ Rand Paul của đảng Cộng hòa nói.
Cải cách hệ thống thuế cũng là một nội dung lớn có thể khiến phe Cộng hòa bế tắc. Những hạ nghị sĩ đảng này muốn bãi bỏ mức thuế 35% với lợi nhuận tập đoàn và thay thế bằng thuế điều chỉnh biên giới (BAT). Hệ thống này sẽ đánh thuế tất cả hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ và loại trừ hàng xuất khẩu.
Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan được cho là nỗ lực vận động ông Trump về ý tưởng này nhưng ông Trump đáp lại rằng nó "quá phức tạp". Còn Chánh văn phòng Nhà Trắng Priebus nói đề xuất này "đang được chúng tôi xem xét và cân nhắc".
Theo giáo sư Butterfield, đến nay, các nghị sĩ Cộng hòa vẫn tỏ ra ủng hộ Trump vì 2 nguyên nhân chính.
"Đầu tiên là những chính sách của Trump vốn được phe Cộng hòa khởi xướng từ lâu. Những lời hứa khi tranh cử của ông như cải cách nhập cư, giảm thuế, chăm sóc y tế... đều hài hòa với phần lớn nội bộ đảng.
Điều thứ 2 là các lãnh đạo đảng Cộng hòa phải dè chừng cử tri của Trump. Sự cuồng nhiệt của họ là nguyên nhân chính khiến Trump chiến thắng. Tuy nhiên, nhiều lãnh đạo đảng chủ chốt cũng tỏ rõ tín hiệu rằng họ không bằng lòng với tất cả những gì Trump muốn", giáo sư Butterfield nói với Zing.vn.
