Tủ sách của con gái chị Nguyễn Thị Thu Hà được sắp xếp trong không gian học tập. |
Cô giáo Bùi Hiền, Trường THCS Nghĩa Tân (Hà Nội), chia sẻ, ngay từ thời thơ ấu chị đã có ý thức về việc đọc sách từ thói quen của gia đình. Công việc dạy học bận rộn liên miên, rồi tham gia các hoạt động xã hội, song chị Hiền vẫn dành mỗi ngày 30 phút đến 1 tiếng cho việc đọc sách. Sau khi lập gia đình và sinh con, chị Hiền đã có ý định lập tủ sách gia đình để nhen lên tình yêu sách cho con trẻ. Đến nay, tủ sách của gia đình chị đã có hàng nghìn cuốn và tiếp tục được bổ sung mỗi ngày.
Những giá trị khó đong đếm
Giống chị Hiền, vợ chồng anh Lê Ngọc Tuấn và chị Nguyễn Thị Thu Hà (Nam Từ Liêm, Hà Nội) sẵn mang trong mình tình yêu với sách. Dù không gian sống không rộng rãi nhưng ưu tiên hàng đầu của anh chị vẫn là những góc riêng cho sách. Chị Hà quan niệm, trước xu thế mới của thời đại, mỗi gia đình muốn xây dựng hạnh phúc phải có nền tảng mới. Sự hiện diện của tủ sách trong gia đình sẽ đem lại nhiều lợi ích và tạo ra nền tảng để tìm kiếm, trải nghiệm hạnh phúc.
“Với chúng tôi, tài sản lớn của gia đình chính là tủ sách với hơn 1.000 cuốn. Niềm vui hiện tại là mỗi tối gia đình quây quần bên nhau đọc sách và chia sẻ những cuốn sách hay. Tôi nhận thấy, tác động lớn nhất đối với trẻ là khi đọc sách, chúng nhận thức tốt hơn, sáng tạo và sâu sắc hơn, biết sống có trách nhiệm, trưởng thành hơn qua từng trang sách”, chị Hà cho biết.
Không chỉ bổ sung kiến thức, tủ sách gia đình còn là nơi gắn kết các thành viên gia đình. Bởi khi có chung mối quan tâm hay sở thích, môi trường giao tiếp sẽ được cải thiện và chất lượng giao tiếp, sự tương tác trong gia đình sẽ tăng lên đáng kể. Theo nguyên Vụ trưởng Vụ Thư viện, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, TS Vũ Dương Thúy Ngà, một trong những yếu tố then chốt góp phần phát triển văn hóa đọc chính là hình thành và xây dựng tủ sách gia đình. Bởi gia đình là cái nôi, là ngôi trường đầu tiên và dài lâu hình thành, giáo dưỡng, bồi đắp nhân cách của mỗi con người.
Cũng chính vì niềm đau đáu ấy nên ngay cả khi đã nghỉ hưu, TS Vũ Dương Thúy Ngà vẫn miệt mài với công việc phát triển văn hóa đọc, sáng lập kênh “Cùng bạn đọc sách” và gây dựng nhiều tủ sách, đặc biệt là dành cho trẻ em vùng sâu, vùng xa, trẻ khuyết tật. Bà Ngà cho rằng, để xây dựng và duy trì tủ sách gia đình là việc không đơn giản nhưng không phải quá khó. “Nếu người lớn nhận thức đúng thì tôi tin rằng tủ sách sẽ hiện diện nhiều hơn tủ rượu trong mỗi gia đình”.
Xây dựng và duy trì tủ sách gia đình
Chi phí xây dựng một tủ sách gia đình thông thường từ vài triệu đến vài chục triệu đồng thậm chí hơn tùy theo số lượng sách. Đó có thể cũng là bài toán đối với nhiều gia đình, nhưng thực ra có thể giải quyết nếu có kế hoạch. Điều quan trọng là nhận định đúng về vai trò của nó để có sự đầu tư.
Kinh nghiệm của gia đình chị Nguyễn Thị Thu Hà và anh Lê Ngọc Tuấn cho thấy việc duy trì một tủ sách, giá sách trong gia đình không quá khó bởi anh chị đã xây dựng kế hoạch rõ ràng, dành 10% thu nhập cho việc mua sách, hướng dẫn các con dành tiền thưởng và tiền tiết kiệm để mua sách. Thêm nữa, tủ sách gia đình chị không để tập trung một chỗ mà được bày ở phòng khách, gần bàn ăn, cạnh kệ để tivi, xếp cạnh sách vở hoặc các góc thuận tiện để bất cứ khi nào cũng có thể tranh thủ đọc được.
Bổ sung nguồn sách thường xuyên là một trong những việc cần thiết để duy trì tủ sách. TS Vũ Dương Thúy Ngà gợi ý: “Trong mọi hoàn cảnh, kể cả ở nông thôn hay miền núi, chúng ta vẫn có cơ hội nhất định để tiếp cận sách. Cũng không nhất thiết phải đi mua mà có thể mượn sách từ thư viện, tủ sách cộng đồng, thậm chí có thể đi xin. Quan trọng nhất là có ý thức thì chúng ta sẽ có cách để làm, dành thời gian hướng dẫn con cách đọc sách, vận dụng những điều đọc được vào cuộc sống.
Lựa chọn sách phù hợp, bố trí không gian đọc hợp lý, đọc sách cùng con, tạo cho con cơ hội chia sẻ về những điều đã đọc trong sách là những bí quyết nằm lòng để nuôi dưỡng niềm đam mê đọc sách. Như thế, mỗi gia đình đều cần thiết phải xây dựng tủ sách, coi tủ sách như một vật dụng không thể thiếu vắng. Nói như TS Nguyễn Mạnh Hùng, CEO Thái Hà Books, phải nỗ lực xây dựng, phát triển văn hóa đọc để đến lúc trong mỗi gia đình, tủ sách phải to hơn tủ lạnh, tri thức cho bộ não được quan tâm hơn cả thức ăn cho dạ dày...
Với nhiều chuyên gia, một đứa trẻ được tắm trong bầu không khí yêu thương, trong không gian văn hóa với văn chương, nghệ thuật, với thế giới sách sẽ có cơ hội trưởng thành lành mạnh hơn rất nhiều. Xây dựng và duy trì tủ sách gia đình chính là xây đắp những viên gạch vững chắc cho tương lai của con trẻ.