Phát biểu trong một phiên họp tại Hội nghị Thượng đỉnh An ninh Hạt nhân ngày 1/4, Thủ tướng Shinzo Abe cho biết Nhật Bản có kế hoạch loại bỏ nguồn uranium được làm giàu cao từ một cơ sở tại Osaka. Động thái này được Tổng thống Mỹ Barack Obama ca ngợi là nỗ lực chưa từng có trong việc thắt chặt kiểm soát vật liệu hạt nhân không sử dụng.
"Nhật Bản đang hoàn thành việc loại bỏ hơn nửa tấn uranium được làm giàu cao và plutonium. Đây là dự án lớn nhất trong lịch sử nhằm loại bỏ vật liệu hạt nhân của một quốc gia", ông Obama nhấn mạnh tại phiên họp của Hội nghị thượng đỉnh.
Theo USA Today, Tokyo đồng thời nhất trí giảm kho dự trữ uranium được làm giàu cao, nguyên liệu có thể được sử dụng để chế tạo bom, chia sẻ thông tin với Washington về các hoạt động hạt nhân và tái khẳng định cam kết chương trình hạt nhân hoà bình.
 |
|
Lò phản ứng số 1 và số 2 tại Nhà máy điện hạt nhân Senden ở tỉnh Kagoshima, Nhật Bản . Ảnh: Reuters |
Thỏa thuận kêu gọi Nhật Bản loại bỏ tất cả nguyên liệu uranium được làm giàu cao và plutonium từ cơ sở nghiên cứu FCA, cùng nguồn uranium được làm giàu cao từ một lò phản ứng nghiên cứu tại Đại học Kyoto. Theo thoả thuận chung, nguyên liệu chuyển đến Mỹ sẽ được xử lý và cơ sở Kyoto sẽ sử dụng uranium làm giàu thấp cho các hoạt động nghiên cứu.
Yasuhisa Kawamura, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nhật Bản, nhấn mạnh thoả thuận này chứng minh cam kết nói không với vũ khí hạt nhân của chính phủ Nhật Bản. Nó cũng sẽ góp phần hạn chế nguy cơ những kẻ khủng bố đánh cắp nguyên liệu hạt nhân.
Tokyo từng đưa ra cam kết tương tự tại các cuộc họp của Hội nghị thượng đỉnh năm 2014. Hồi đầu năm nay, Kyodo từng dẫn một nguồn tin giấu tên của chính phủ Nhật Bản cho biết khoảng 331 kg vật liệu phân hạch của Nhật Bản sẽ được chuyển đến một cơ sở hạt nhân ở bang South Carolina, Mỹ, vào cuối tháng 3.
Lượng plutonium đủ để sản xuất 50 quả bom hạt nhân được chuyển đến Mỹ theo thỏa thuận trao trả nguyên liệu được sử dụng trong nghiên cứu thời Chiến tranh Lạnh. Số hàng hoá trên có ý nghĩa nhấn mạnh cam kết của hai nước về không phổ biến vũ khí hạt nhân và là một phần trong thoả thuận đạt được năm 2014.
Hội nghị thượng đỉnh An ninh Hạt nhân lần thứ 4 được tổ chức trong hai ngày 31/3 và 1/4 tại Washington, Mỹ, với sự tham gia của phái đoàn 50 quốc gia. Tổng thống Mỹ Barack Obama, Tổng thống Hàn Quốc Park Geun Hye, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và các nhà lãnh đạo đã cùng thảo luận về các vấn đề liên quan đến an ninh hạt nhân và các mối đe dọa của chủ nghĩa khủng bố hạt nhân.
