Đường băng do Trung Quốc xây trái phép trên đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Ảnh: CSIS |
Hãng tin Kyodo dẫn phát biểu của Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Fumio Kishida nói rằng Tokyo "quan ngại nghiêm trọng" trước việc Trung Quốc đưa phi cơ hoạt động thử nghiệm ở đường băng trên đá Chữ Thập.
"Đây là hành động đơn phương nhằm làm thay đổi hiện trạng", qua đó biến việc Trung Quốc cải tạo, bồi lấp trái phép các bãi đá trở thành sự đã rồi.
"Nhật Bản không thể chấp nhận hành động này, khi nó khiến căng thẳng trong khu vực leo thang. Đây là mối lo ngại chung đối với cộng đồng quốc tế. Nhật Bản sẽ tiếp tục hợp tác với những quốc gia khác cùng chung mối quan tâm để bảo vệ tự do trên biển", Bộ trưởng Kishida nêu rõ tại cuộc họp báo.
Trong khi đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Philippines Charles Jose nói, Manila cũng phản đối hành động của Trung Quốc khi đưa máy bay ra đá Chữ Thập.
Ông Jose cho biết chính phủ Philippines đang cân nhắc biện pháp phản đối chính thức đến Bắc Kinh về việc "làm phát sinh thêm căng thẳng ở khu vực".
Trước đó, vào ngày 3/1 (ngày 4/1 giờ Hà Nội), Bộ Ngoại giao Mỹ đã lên tiếng lo ngại về chuyến bay thử nghiệm của Trung Quốc trên đá Chữ Thập.
Pooja Jhunjhunwala, phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Mỹ, nói điều cấp thiết hiện nay là các bên cần công khai cam kết ngừng cải tạo đất, xây dựng các cơ sở mới và quân sự hóa các đảo trên Biển Đông.
"Chúng tôi khuyến cáo tất cả các bên giảm căng thẳng bằng cách kiềm chế các hành động đơn phương làm suy hại sự ổn định khu vực, đồng thời thực hiện các bước tạo ra không gian cho giải pháp ngoại giao", người phát ngôn Jhunjhunwala nhấn mạnh.
Ngày 2/1, cơ quan chức năng Việt Nam cho biết, Trung Quốc đã thực hiện việc bay thử nghiệm ra sân bay mà Trung Quốc xây dựng bất hợp pháp trên đá Chữ Thập, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Sau diễn biến này, Việt Nam chính thức phản đối Trung Quốc vi phạm chủ quyền và hiệp ước gần đây giữa hai nước về xây dựng lòng tin bằng cách thử nghiệm đường băng phi pháp trên đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Trước sự phản đối của thế giới, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã phản bác một cách vô căn cứ. Người phát ngôn Hoa Xuân Oánh còn lớn giọng nói rằng chuyến bay thử nghiệm diễn ra tại đường băng mới xây dựng trên đảo mà Bắc Kinh gọi là Vĩnh Thử Tiêu "hoàn toàn thuộc chủ quyền của Trung Quốc". Theo bà Hoa, Bắc Kinh đã dùng một phi cơ dân sự để bay thử nghiệm xem liệu cơ sở hạ tầng ở đường bằng có đáp ứng các tiêu chuẩn hàng không dân dụng hay không.