Phát biểu của Nhật hoàng Naruhito tại sự kiện đánh dấu 74 năm ngày phát xít Nhật đầu hàng phe đồng minh trong Thế chiến II đang thu hút sự chú ý ở Tokyo cũng như ở khắp châu Á.
Ông nhiều lần lặp lại cụm từ "hối tiếc sâu sắc" mà cha mình, Thượng hoàng Akihito, thường xuyên sử dụng.
"Nhìn lại những năm tháng yên bình dài sau chiến tranh, ngẫm nghĩ về quá khứ của chúng ta, mang trong lòng cảm giác hối tiếc sâu sắc. Tôi tha thiết hy vọng cảnh tàn phá của chiến tranh sẽ không bao giờ lặp lại", Nhật hoàng 59 tuổi nói.
Sinh năm 1933, khi Nhật Bản bắt đầu cuộc càn quét quân sự khắp châu Á, đến khi Thượng hoàng Akihito tròn 11 tuổi, ông phải nghe cha mình là Nhật hoàng Hirohito tuyên bố Nhật Bản đầu hàng trong hai hàng nước mắt. Đó cũng là lúc Thế chiến II kết thúc.
Thủ tướng Shinzo Abe, Nhật hoàng Naruhito và Hoàng hậu Masako tại buổi lễ. Ảnh: AFP. |
Ngược lại, Nhật hoàng Naruhito sinh ra trong thời kỳ hòa bình thời hậu chiến vào năm 1960. Chính vì vậy, ông luôn nhắc nhở về Thế chiến II như một bài học sâu sắc từ lịch sử.
"Suốt 74 năm kể từ khi chiến tranh kết thúc, hòa bình và thịnh vượng của nước ta ngày nay được gây dựng nhờ sự nỗ lực không biết mệt mỏi của người dân", Nhật hoàng Naruhito nói trong buổi lễ long trọng.
"Khi tôi nghĩ về quá khứ đầy đau khổ của họ (người dân Nhật Bản), tôi thực sự cảm thấy hối tiếc sâu sắc".
Thủ tướng Shinzo Abe, người cũng phát biểu tại sự kiện này, đã bày tỏ sự tôn trọng và lòng biết ơn chân thành của ông đối với những người Nhật Bản đã hy sinh trong chiến tranh.
Thủ tướng bảo thủ cũng không khỏi hối tiếc khi căng thẳng với Hàn Quốc bắt nguồn từ lịch sử thời chiến của Nhật Bản. Mối quan hệ thương mại giữa hai đồng minh Mỹ đang ngày một leo thang căng thẳng.
"Chúng tôi sẽ không bao giờ lặp lại sự tàn phá của chiến tranh", ông Abe nói. "Cam kết này không bao giờ thay đổi và sẽ không bao giờ thay đổi trong kỷ nguyên mới dưới thời Nhật hoàng Naruhito".