Nguyên nhân khiến thành tích tại các đấu trường sắc đẹp của Việt Nam thấp là bởi nước ta mới tham gia được hơn mười năm nay. Tiêu chí chọn lựa trong nước đi ngược lại xu hướng thế giới.
Tuy nhiên, các chuyên gia sắc đẹp thế giới lại đánh giá rất cao Việt Nam và cho rằng, Việt Nam có tiềm năng trở thành một cường quốc hoa hậu ở khu vực nếu có lựa chọn ứng viên sáng suốt hơn và không bị chèn ép tại các cuộc thi.
Từ truyền thống tới hiện đại
Một thực trạng ở những cuộc thi sắc đẹp của Việt Nam là thích những phụ nữ có nhan sắc thuần Việt với nước da trắng mịn, thân hình mảnh mai, gương mặt tròn đầy, phúc hậu. Tiêu biểu cho nét đẹp được gọi là truyền thống đó có thể kể đến một số cựu hoa hậu, á hậu như Nguyễn Thị Huyền, Phạm Thị Mai Phương, Nguyễn Thụy Vân...
Trong khi đó, vẻ đẹp mang chút hơi hướm của người Ấn - có thể dễ dàng bắt gặp ở những người đẹp gốc Khmer như Trương Thị May, Quanh Đi, Lâm Thu Hằng - lại không giành được nhiều thiện cảm. Không ít người cho rằng nước da tối màu cùng những đường nét quá sắc sảo trên khuôn mặt đi ngược lại tiêu chuẩn về cái đẹp của phụ nữ truyền thống từ ngàn xưa. Nhưng đây chính là vẻ đẹp đang được cả thế giới ưa chuộng.
 |
| Trương Thị May, Quanh Đi, Lâm Thu Hằng... có nhan sắc khác lạ nhưng chưa giành được nhiều thiện cảm. |
Người Việt khi nhìn vào một người gốc Á nào đó sẽ dễ dàng đoán được người đó đến từ đâu bởi những nét nhân dạng trên khuôn mặt. Rất dễ nhận ra một ai đó đến từ Trung Quốc (gương mặt tròn, gò má đầy đặn, đôi mắt hơi nhỏ đến vừa phải, không quá xếch, da trắng hơi ngả hồng); hay Hàn Quốc (gương mặt rộng chữ điền, cạnh hàm vuông vức, mắt nhỏ và rất xếch, môi trên hơi nhọn, da trắng hơi ngả vàng); hoặc Nhật Bản (gương mặt nhỏ trái xoan, mắt hí nhỏ, môi mỏng và hơi hô, da trắng bậc nhất trong các tộc người Á Đông).
Còn các dân tộc có nguồn gốc Đông Nam Á có điểm chung ở nước da ngăm đến nâu, đường nét trên khuôn mặt sắc hơn người phương Bắc từ đôi mắt hai mí to sáng hơn, cánh mũi to, tóc cứng và xoăn (như một số dân tộc thiểu số Tây Nguyên, Nam Bộ nước ta).
Nhưng kỳ lạ là người Việt chỉ nhận ra đồng hương qua tiếng nói, cách ứng xử, chứ hiếm khi bằng phương pháp "nhìn mặt mà bắt hình dong". Vốn dĩ đất nước ta nằm ở một vị trí chính trị chiến lược luôn bị các nước lớn tranh chấp ảnh hưởng, nhiều tộc người thuộc các nhóm sắc tộc khác nhau, cùng một lịch sử đầy biến động đã tạo cho người Việt Nam một vẻ đẹp khác biệt so với các dân tộc châu Á khác.
Ngoài những dân tộc thuộc đại chủng Mongoloid bản địa, cộng với ảnh hưởng từ Ấn Độ cổ đại thì vào thế kỷ 19 - 20, ảnh hưởng của Âu Mỹ cũng góp phần làm sinh động thêm bức tranh về nhan sắc phụ nữ Việt. Ví dụ như trường hợp của cặp người mẫu sinh đôi Thúy Hằng - Thúy Hạnh. Trong khi người chị Thúy Hằng có gương mặt đúng chất của phụ nữ Bắc Bộ, còn cô em Thúy Hạnh lại mang vẻ đẹp sắc sảo không kém gì những cô hoa hậu Venezuela dù cả hai đều có nét hao hao giống nhau.
Những người đẹp Việt khác có gương mặt đậm chất Âu Mỹ có thể kể đến như diễn viên Diễm My 6X, hoa hậu Ngọc Khánh, Trương Tri Trúc Diễm, Nguyễn Thị Lệ Quyên...
 |
| Diễm My 6X, hoa hậu Ngọc Khánh, Trương Tri Trúc Diễm... mang vẻ đẹp lai. |
Vẻ đẹp lai luôn được đánh giá cao, dù là ở bất cứ nơi đâu. Nhờ những người đẹp lai mà Philippines, Thái Lan và Indonesia đang ngày càng nổi danh trên các đấu trường sắc đẹp.
Không có một định nghĩa nào rõ ràng dành cho những mỹ nhân với nét đẹp này. Nếu nói là lai Âu Mỹ cũng không đúng, mà cho là Á châu thì cũng chưa chuẩn xác. Điểm chung của họ là gương mặt trẻ lâu, ánh mắt sắc sảo, mang nét gợi cảm mà sang trọng, gương mặt được cả ngành thời trang lẫn điện ảnh yêu thích.
Định nghĩa lại vẻ đẹp thuần Việt
Những thăng trầm, biến thiên của 4.000 năm lịch sử, sự giao thoa văn hóa và nhân chủng của nhiều tộc người khác nhau đã hòa quyện lại và tạo cho dân tộc, và nhất là phụ nữ Việt Nam một vẻ đẹp độc đáo. Họ vừa có nét tương đồng, gần gũi với các dân tộc Á châu khác nhưng lại mang nhiều điểm riêng biệt rất khác lạ.
Những dân tộc ở vùng Đông Bắc Á bị cuốn hút bởi vẻ đẹp tự nhiên đôi mắt to, tròn xoe, hai mí của phụ nữ Việt cùng nụ cười hồn hậu; hơn hẳn các ngôi sao Hàn Quốc hay Trung Quốc phải nhờ đến dao kéo gần như là toàn bộ gương mặt và cơ thể.
Còn các dân tộc bản địa Đông Nam Á lại thèm muốn làn da trắng mịn, hồng hào của phụ nữ Việt vì quan điểm cho rằng đó là xuất thân ở tầng lớp, địa vị cao và được xem là quý phái, sang trọng, lấp đi cái tự ti dân tộc có từ thời thực dân Âu châu để lại.
Vẻ đẹp theo chuẩn của phụ nữ phong kiến xưa được xem là "thuần Việt" thực ra là ảnh hưởng nặng nề của truyền thống Nho giáo hơn hàng nghìn năm nay. Nhưng trên thực tế, người Việt về mặt nhân chủng học lẫn nền văn minh cổ đại đã được chứng minh là có nguồn gốc Đông Nam Á.
Những yếu tố tạo nên một gương mặt phụ nữ Việt Nam được cả người Việt lẫn các nước khác yêu thích bao gồm một số đặc điểm: khuôn miệng rộng và vuông vắn, hàm răng trắng đều và đặc biệt là phải có nụ cười tươi tỏa sáng như ánh mặt trời.
Đôi môi mọng, hơi cong và môi dưới hơi dày, nếu là môi chẻ thì càng đẹp. Đôi mắt to tròn, thần quang phải sáng và hốc mắt sâu vừa phải, và đuôi mắt không được xếch lên hay xệ xuống. Chân mày không được mỏng nhưng gần phía đuôi phải chếch lên. Khuôn mặt cân xứng và hơi vuông vức nhưng góc quai hàm và cằm phải tròn trịa (kiểu khuôn mặt hỗn hợp). Sóng mũi cao vừa phải và đầu mũi phải tròn đầy.
Dựa trên những đặc điểm kể trên thì có thể liệt kê ra được một vài gương mặt đáp ứng được phần lớn những chi tiết kể trên như Thẩm Thúy Hằng, Trương Ngọc Ánh, Tăng Thanh Hà, hoa hậu Trần Thị Hương Giang, Đặng Thu Thảo. Vẻ đẹp này không phải là hiếm nhưng ít ai có phần mũi đạt chuẩn nên phải nhờ đến dao kéo để cân xứng lại cấu trúc toàn bộ khuôn mặt.
 |
| Trương Ngọc Ánh, Tăng Thanh Hà, hoa hậu Trần Thị Hương Giang, Đặng Thu Thảo... mang vẻ đẹp hài hòa. |
Người phụ nữ Việt Nam không hề kém cạnh bất cứ dân tộc nào ở châu lục, thậm chí là đẹp rạng ngời hơn nhưng đáng buồn là lại hay bị đem ra so sánh là "đẹp như Hàn Quốc". Và phim ảnh của những nước như Thái Lan hay Philippines cho toàn diễn viên lai Âu Mỹ thủ vai cũng đã làm chúng ta ngộ nhận, dù dân bản xứ chiếm đa số ở hai nước này cũng chẳng hơn người Việt.
Vẻ đẹp của Việt Nam dù chỉ mới bắt đầu tham gia các đấu trường quốc tế nhưng nhanh chóng tạo được sự chú ý nhờ nét Á Đông vừa gần gũi mà mới lạ.
