“Chúng ta đang bị nghiền nát! Tại sao chúng ta chưa thể đạt được thỏa thuận?”, ông Trump nói với quyền Chánh văn phòng Nhà Trắng Mick Mulvaney, theo một nguồn tin nội bộ.
Theo New York Times, tổng thống đang đối mặt với một chính phủ bị chia rẽ với việc đóng cửa đã kéo dài nhiều tuần, đồng thời lại phải trải qua một cơn chấn động khác.
Các cuộc thăm dò cho thấy hầu hết người Mỹ đổ lỗi cho ông việc chính phủ đóng cửa, trong khi các cố vấn cảnh báo về những tác động tiêu cực của nó đối với nền kinh tế.
 |
| Tổng thống Trump tổ chức cuộc thảo luận bàn tròn về an ninh biên giới trong thời gian chính phủ ngừng hoạt động. Ảnh: New York Times. |
Khi việc đóng cửa bước sang ngày thứ 28 và chưa có dấu hiệu kết thúc, hầu hết trợ lý mong muốn ông tìm ra lối thoát. Ông Trump nói với họ rằng ông tin việc đóng cửa chính phủ sẽ sớm bị lãng quên nhưng người ta sẽ nhớ đến cuộc chiến mà ông khởi xướng để giữ vững lập trường bảo vệ biên giới phía nam.
Ông muốn các đảng viên Dân chủ quay trở lại phòng họp và đồng ý với đề xuất của ông về bức tường. Ông không hiểu tại sao họ lại không làm vậy.
Sự cứng rắn ngoài mặt của ông Trump
Bất chấp sự can đảm ngoài mặt và những dòng "tweet" về “đảng viên Dân chủ Cấp tiến”, ông Trump cũng có những giây phút thất vọng khi tiếp nhận tin tức tiêu cực về việc đóng cửa. Ông đổ lỗi trợ lý vì chưa nhận được thỏa thuận mà ông muốn.
Tuy nhiên, các trợ lý cho biết tổng thống tin rằng ông vẫn đang chơi rắn và những khoảnh khắc thất vọng chỉ là thoáng qua.
Một số đảng viên Cộng hòa đang tự hỏi liệu có cách nào để đạt được thỏa thuận đó hay không. “Nhà Trắng và các đồng minh phải có ý thức về sự minh bạch và tiến trình của việc này. Để đạt được điều đó, chúng ta cần có chiến lược lâu dài hơn ngay từ đầu”, Kevin Madden, chiến lược gia đảng Cộng hòa nói.
Trong lúc nước sôi lửa bỏng, các trợ lý đã khuyến khích ông Trump sử dụng Thông điệp Liên bang, dự kiến vào ngày 29/1, để kéo dư luận về phía mình. Tuy nhiên, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi đã đe dọa trì hoãn bài phát biểu hoặc hủy bỏ tất cả.
 |
| Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi (áo đỏ) là đối thủ đáng gờm của Tổng thống Trump với tư cách lãnh đạo đảng Dân chủ ở Hạ viện. Ảnh: New York Times. |
Tổng thống không đề cập đến việc này trong bữa trưa với một nhóm hạ nghị sĩ của cả hai đảng vào ngày 16/1, theo một người tham dự.
Tổng thống đã giữ im lặng trên Twitter trong suốt ngày 16/1. Một số đảng viên Dân chủ gặp mặt tổng thống cho biết họ thấy ông có vẻ khác thường ngày. “Cuộc gặp rất hiệu quả và mang tính xây dựng”, hạ nghị sĩ Josh Gottheimer của bang New Jersey, một trong bảy đảng viên Dân chủ tham dự cuộc họp, cho biết.
Theo các trợ lý, mục đích của cuộc họp là để cho các đảng viên Dân chủ ôn hòa thấy rằng bức biếm họa về ông Trump “trút cơn thịnh nộ” và lao khỏi phòng họp được bà Pelosi và Thượng nghị sĩ Chuck Schumer vẽ ra không phản ánh toàn bộ bức tranh.
Nhà Trắng trong giai đoạn chuyển tiếp
Đằng sau hậu trường, Nhà Trắng đang trong thời khắc chuyển tiếp khi các nhân viên của Cánh Tây thích nghi với phong cách lãnh đạo của chánh văn phòng mới. Ông Mulvaney, cựu nghị sĩ đến từ South Carolina, nói với các trợ lý rằng ông không có ý định sao chép cách lãnh đạo theo kiểu cấp bậc của John F. Kelly, vị tướng thủy quân lục chiến đã nghỉ hưu, người mà ông thay thế. Ông cũng không muốn giới hạn bất kỳ ai trong việc tiếp cận ông Trump.
“Mọi người đều là người lớn cả. Mọi người đều có quan hệ với ông ấy”, ông Mulvaney nói với các nhân viên trong buổi họp mặt, theo một viên chức có mặt trong phòng.
Ông Mulvaney, người nhậm chức quyền chánh văn phòng Nhà Trắng vào ngày 3/1 sau khi việc đóng cửa chính phủ đã bắt đầu, có nhiều kinh nghiệm làm giám đốc hơn là nhân viên. Khi còn làm giám đốc Văn phòng Ngân sách và Quản lý, Mulvaney không đặc biệt thân thiết với ông Trump nhưng các phụ tá cho biết tổng thống ngưỡng mộ kỹ năng của Mulvaney trên truyền hình.
 |
| Quyền Chánh Văn phòng Nhà Trắng Mick Mulvaney. Ảnh: New York Times. |
Dưới sự quản lý của Mulvaney, một số quy tắc dưới thời Kelly đã bị xóa bỏ. Ví dụ, việc tiếp cận Phòng Bầu dục đã trở nên dễ dàng hơn. Trước đây, ông Kelly chỉ cho phép một số ít nhân vật chủ chốt có mặt trong phòng họp. Hiện tại, các trợ lý muốn tham dự cuộc họp được khuyến khích lấy ghế và ngồi phía sau.
Trong một cuộc họp với nhân viên, ông Mulvaney đã ca ngợi cuốn sách “The Gatekeepers: How the White House Chiefs of Staff Define Every Presidency” (Tạm dịch: “Người gác cổng: Cách Chánh văn phòng Nhà Trắng tạo nên mỗi nhiệm kỳ Tổng thống”), trong đó chia sẻ về các mô hình quản lý thành công từ các chính quyền trước đây.
Ông Mulvaney nhấn mạnh rằng ông không cần phải luôn ở trong phòng với tổng thống hoặc ký tất cả giấy tờ nhưng ông muốn được cập nhật tình hình.
Chờ đợi tình thế xoay chuyển
Theo các quan chức Nhà Trắng, không giống những người tiền nhiệm, ông Mulvaney không quan tâm tới việc thách thức những nhân vật thân thích của ông Trump ở Nhà Trắng như Jared Kushner và Ivanka Trump, con rể và con gái đồng thời là cố vấn cao cấp của tổng thống ở Cánh Tây.
Cách tiếp cận nới lỏng hơn của Mulvaney với các thành viên gia đình tổng thống đã cho phép Kushner trở thành cầu nối giữa ông Trump với các nhà lập pháp ở Điện Capitol.
Theo nhiều quan chức Nhà Trắng, tình thế này tương tự những ngày bắt đầu chính quyền mới, khi nhân viên của tân tổng thống gặp gỡ các quan chức Nhà Trắng và Kushner thường nói với mọi người rằng “mọi thứ đều thông qua tôi”.
Tuy nhiên, lần này, ông Mulvaney không làm gì để hạn chế ảnh hưởng của Kushner. Thực tế, ông coi Kushner và Ivanka là lợi thế hơn là đối thủ. Ông nhìn nhận họ như đồng minh mới. Tối 13/1, họ đã đón tiếp ông Mulvaney và vợ tại biệt thự Kalorama trong bữa tối xã giao.
Sự xuất hiện của ông trên các kênh tin tức truyền hình cáp bên cạnh Phó Tổng thống Mike Pence trong hội trường Quốc hội khiến các trợ lý hiện tại và trước đây của Tổng thống Trump thất vọng. Họ nhận thấy Kushner có thể đang nắm thực quyền chánh văn phòng Nhà Trắng.
Nhiều quan chức Nhà Trắng cho biết ông Kushner đang nổi lên sau khi góp phần thông qua dự luật cải cách tư pháp hình sự lưỡng đảng.
Tuy nhiên, những người gần gũi với Kushner khẳng định ông chỉ đơn giản cố gắng hỗ trợ trong giai đoạn khó khăn và không muốn làm suy yếu vai trò của ông Mulvaney. Bản thân ông Kushner nói rằng ông đang lên kế hoạch trở lại với các dự án dài hạn khi chính phủ hoạt động bình thường trở lại.
Không rõ những mối quan hệ mà Kushner tạo dựng được với các nghị sĩ đảng Dân chủ trong hai năm qua có giúp xoay chuyển tình thế hay không.
Tối 16/1, một phụ tá cao cấp ở Nhà Trắng cho biết không bên nào sẵn sàng tạo bước đột phá hay thỏa hiệp và khả năng tổng thống ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia vẫn là phương án có thể được lựa chọn.
