Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều: Tôi viết 'Lò mổ'

Trường ca Lò mổ. Ảnh: NXB Hội Nhà văn.

Tinh thần mang theo trong Lò mổ là một câu hỏi: “Đời sống tôi đang sống có thực sự là một đời sống?”.

Đấy là câu hỏi của cá nhân tôi: Nguyễn Quang Thiều. Có thể chẳng ai cần đặt câu hỏi ấy và không ai có nhu cầu trả lời câu hỏi này. Chỉ mình tôi: Nguyễn Quang Thiều. Đấy là câu hỏi của tôi và có thể tôi không trả lời được câu hỏi đó. Nhưng với tôi, điều quan trọng nhất là tôi đã cất tiếng hỏi.

Viết chỉ là một hành động mang tính cá nhân. Ngay cả khi những trang viết được công khai với bất cứ hình thức nào cũng chỉ là hành động của cá nhân. Tôi “cá nhân hoá” toàn bộ Lò mổ. Việc này đúng với tất cả nhà thơ. Mỗi cá nhân nhà thơ đều tìm cách “thi ca hóa” đời sống cá nhân mình. Đấy là Tự do. Đấy là Sáng tạo. Và điều đó làm nên nghệ thuật.

Và trong cơn ác mộng của mình, tôi lại bước vào lò mổ một lần nữa. Lần này tôi nhìn thấy những con bò xếp hàng, trò chuyện và bước tới để nhận cái chết. Tôi nghe thấy tiếng những con bò rống vang khi bị chọc tiết, tôi nhìn thấy máu chảy xối xả, tôi nghe tiếng bầy ruồi đồng ca, tôi nhìn thấy linh hồn những con bò bay qua ô cửa sổ lò mổ về phía cánh đồng trên cao. Có gì đó đau đớn, bi thương, kỳ vĩ xuất hiện. Rồi tôi nhận ra đó là thi ca.

Và tôi ngồi xuống kể câu chuyện về những gì tôi chứng kiến trong đời sống, trong những đêm mộng mị và trong cả cơn bệnh tật tinh thần lúc nào đó của tôi. Tôi viết xong trường ca này năm 2016. Và tôi không sửa chữa bất cứ đoạn nào, chương nào cho đến tận bây giờ.

Tôi không muốn ý chí can thiệp vào cơn ‘’mộng mị’’ của tôi khi tôi viết trường ca này. Tôi muốn tất cả những năm tháng đó của tôi được lưu giữ trong văn bản này. Đấy là mục đích của tôi. Và tôi không có hy vọng tìm được cơ hội để chia sẻ câu chuyện này với một ai ngoài tôi.